Polscy Okuliści Kontra Jaskra - zrób bezpłatne badania!

Z okazji Światowego Tygodnia Jaskry od 10 do 16 marca w całej Polsce będzie można bezpłatnie zbadać się kierunku jaskry. To już trzecia edycja kampanii Polscy Okuliści Kontra Jaskra.

Akcję przesiewowych bezpłatnych badań w kierunku jaskry prowadzą gabinety na terenie całej Polski z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Okulistycznego przy współudziale Polskiego Związku Niewidomych.
Badaniu – bezpłatnie i bez skierowania – będą mogły poddać się osoby, które nie badały się u okulisty w ciągu ostatniego roku i nie miały wcześniej rozpoznanej jaskry. Badanie obejmuje pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, badanie dna oka, pomiar grubości rogówki oraz wywiad z pacjentem. Osoby, u których okulista potwierdzi obecność jaskry lub uzna, że konieczna jest dalsza diagnostyka, zostaną objęte fachową opieką w specjalistycznych ośrodkach. |
Do 6 marca na stronie www.tydzienjaskry.pl zarejestrowało się 70 gabinetów, które będą przeprowadzać badania w ramach akcji, wciąż rejestrują się kolejne. Ich lista znajduje się w zakładce „Strefa dla pacjenta”; najbliższy gabinet w okolicy miejsca zamieszkania można znaleźć za pomocą wyszukiwarki. Na wizytę trzeba umówić się telefonicznie i nie warto z tym zwlekać, gdyż każdy gabinet ma ograniczoną pulę badań, którą może wykonać podczas akcji.

Dlaczego warto się zbadać?

Jaskra jest, po zaćmie, drugą najczęstszą przyczyną ślepoty w krajach rozwiniętych. Jest to jednak choroba znacznie groźniejsza z co najmniej dwóch powodów: po pierwsze, aż w 90% przypadków przez długi czas przebiega bez widocznych dolegliwości, a kiedy zaburzenia wzroku stają się zauważalne dla chorego, nerw wzrokowy jest już zwykle w poważnym stopniu uszkodzony. Po drugie – w przeciwieństwie do zaćmy, szkody jakie wyrządza jaskra są nieodwracalne. Leczeniem nie da się „poprawić” widzenia, można tylko spowolnić postęp choroby. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie. Specjaliści podkreślają, że wczesne podjęcie leczenia pozwala zachować dobre widzenie; im późniejsza diagnoza, tym trudniej osiągnąć cel terapii, czyli zapobiec ubytkom w polu widzenia czy całkowitej utracie wzroku.

Sens przesiewowych badań w kierunku jaskry

Podsumowując wyniki pierwszych dwóch edycji kampanii Polscy Okuliści Kontra Jaskra, przeprowadzonych w latach 2017 i 2018, prezes PTO prof. Iwona Grabska-Liberek podkreśliła, jak ważne jest, by badanie przesiewowe wzroku stało się refundowanym, obowiązkowym badaniem. Wśród osób, które zgłosiły się do badania w ubiegłych dwóch latach (ponad 6 tys. osób) aż 40% zostało skierowanych na dalszą diagnostykę; u ok. 1/3 z nich choroba była średnio zaawansowana, a 14% miało jaskrę w zaawansowanym stopniu. Wyniki w tak małym wycinku populacji pokazują skalę problemu – według szacunków, na jaskrę choruje w Polsce ok. miliona osób, ale tylko połowa z nich została zdiagnozowana. A to oznacza, że nie są świadomi rozwijającej się choroby, która nieleczona może pozbawić ich wzroku. Dlatego PTO od lat domaga się wprowadzenia obowiązkowych, refundowanych badań przesiewowych. Oszczędności w tym względzie są pozorne: środki przeznaczone na badania przesiewowe mogłyby przecież nie tylko uchronić tysiące osób przed kalectwem, ale zmniejszyłyby wydatki budżetowe na renty inwalidzkie czy opiekę nad osobami ociemniałymi.

Wiedza ratuje wzrok

Dziś okulistyka dysponuje szeregiem skutecznych terapii obniżających ciśnienie wewnątrzgałkowe – od farmakoterapii (kropli leczniczych), poprzez minimalnie inwazyjne zabiegi, zabiegi laserowe i zabiegi klasycznej chirurgii. Sukces terapii zależy od jak najszybszego podjęcia leczenia (tj. we wczesnym stadium choroby), a także dobrej współpracy lekarza i pacjenta oraz dyscypliny tego ostatniego w stosowaniu leków. Niestety, aż 1/3 pacjentów po roku przerywa leczenie farmakologiczne. Jedną z przyczyn jest niewłaściwe dobranie terapii do potrzeb chorego (np. skomplikowany schemat podawania kropli), ale także brak właściwej edukacji pacjenta na temat choroby. Stąd celem dorocznej akcji PTO i Polskiego Związku Niewidomych jest nie tylko stworzenie osobom zagrożonym jaskrą szansy na bezpłatne badanie, diagnozę i podjęcie natychmiastowego leczenia. Chodzi także o podniesienie poziomu wiedzy na temat tej choroby, zwiększenie społecznej świadomości, że regularne badania mogą uchronić przed utratą wzroku.