Najnowsze modele IMGW, ICON i ECMWF zapowiadają długie nawroty silnych mrozów w Europie i Polsce. Lokalnie temperatura spadnie do wartości kojarzonych z zimą stulecia. Wyjaśniamy, jak działa arktyczne powietrze i jak chronić zdrowie przed skutkami mrozu, odmrożeń i zimowego smogu.
Zima stulecia prognozy 2025 – co pokazują najnowsze modele pogodowe
Najnowsze analizy oparte o modele ICON i ECMWF wskazują, że północ Europy już wchodzi w okres wyjątkowo silnego ochłodzenia. Na obszarze od północnej Norwegii po Finlandię temperatury spadają do około –26°C, z lokalnymi wartościami jeszcze niższymi przy gruncie. Według DobraPogoda24 nadciągają kolejne fale arktycznego powietrza, a spadki temperatur pogłębiają nocne rozpogodzenia oraz radiacja, która powoduje szybkie osiadanie zimnego powietrza w kotlinach i zagłębieniach terenu. W Polsce w najbliższych dniach nocą można oczekiwać wartości od –18 do –4°C, ze szczególnie dużymi spadkami na południu Małopolski, Górnego Śląska i Dolnego Śląska. Prognozy IMGW wskazują, że dwucyfrowy mróz może powracać przez kilka kolejnych nocy, a regiony podgórskie pozostaną najzimniejsze, nawet przy niewielkiej warstwie śniegu. Synoptycy odnoszą te wartości do przeszłych epizodów i sugerują, że rozciągnięta w czasie fala chłodu może lokalnie przypominać strukturą zimę stulecia, mimo że średnie temperatury wciąż pozostają sezonowe.
Silny mróz w Polsce – dlaczego ochłodzenie utrzyma się tak długo
Zimna masa powietrza znad Skandynawii utrzymuje się dzięki układowi wyżowemu, który blokuje napływ cieplejszych frontów. W rejonach północnej Europy mróz osiąga poziom –24°C, a prognozy na początek grudnia przewidują utrzymywanie się anomalii nawet o 8–13°C poniżej normy wieloletniej. Zjawisko to rozciąga się również na Polskę: po krótkich epizodach ocieplenia modele długoterminowe zapowiadają powroty mrozów i możliwość dalszych śnieżyc. W raportach pogodowych podkreśla się, że duże różnice między dniem i nocą oraz nocne spadki temperatur do wartości dwucyfrowych będą odczuwalne w wielu regionach. Polsat News zwraca uwagę, że wschód kraju pozostaje pod wpływem niżu, podczas gdy zachód kształtowany jest przez wyże, co sprzyja lokalnym „kieszeniom chłodu” i zwiększonemu ryzyku oblodzeń. Modele IMGW wskazują, że dopiero połowa grudnia może przynieść łagodniejsze noce, jednak również wtedy możliwe są opady mieszane, a przejściowy śnieg z deszczem może zwiększać ryzyko gołoledzi.
Jak chronić się przed mrozem – zalecenia dla zdrowia w warunkach ekstremalnego zimna
Nagłe i głębokie ochłodzenie stanowi obciążenie dla układu krążenia, układu oddechowego oraz metabolizmu. Ekspozycja na niską temperaturę zwiększa ryzyko skurczu naczyń, podwyższenia ciśnienia tętniczego i przeciążenia serca, co szczególnie dotyczy osób z chorobami przewlekłymi. Podczas mrozów – zwłaszcza dwucyfrowych – podstawę ochrony stanowi izolacja cieplna. Warstwowa odzież zatrzymująca powietrze, ochrona głowy i szyi oraz unikanie przemoczenia są kluczowe, ponieważ mokra tkanina traci właściwości termiczne. Warto regularnie rozgrzewać dłonie i stopy, które są najbardziej narażone na wychłodzenie. Zbyt długie przebywanie na otwartym powietrzu w temperaturach poniżej –10°C może prowadzić do odmrożeń, a u osób wrażliwych – do hipotermii, której wczesnymi objawami są dreszcze, uczucie dezorientacji i spowolnienie ruchowe. W warunkach silnego mrozu zaleca się ograniczenie wysiłku na zewnątrz, ponieważ zimne powietrze powoduje skurcz dróg oddechowych, zaostrzenie astmy i większą podatność na infekcje.
Smog a mróz skutki zdrowotne – podwójne zagrożenie zimowych epizodów
Podczas spadków temperatur i wyżowej pogody ryzyko zimowego smogu rośnie, ponieważ zimne warstwy powietrza zatrzymują zanieczyszczenia nad miastami. Wpływa to na zdrowie osób z astmą, POChP, chorobami serca i zaburzeniami krążenia. Niska temperatura uszkadza nabłonek dróg oddechowych, a równoczesny kontakt z pyłami PM2.5 i PM10 może pogłębiać duszność, kaszel i podrażnienie mięśni oddechowych. Ochrona powinna obejmować unikanie aktywności fizycznej na zewnątrz w dniach o wysokim stężeniu pyłów, stosowanie masek filtrujących oraz rezygnację z intensywnego oddychania zimnym powietrzem, które nasila skurcz oskrzeli. W warunkach smogu warto wietrzyć mieszkania jedynie w godzinach najniższego stężenia zanieczyszczeń oraz utrzymywać odpowiedni poziom nawilżenia powietrza.
Wirtualny alkomat - skorzystaj z kalkulatora promili
Krok 1 z 3, podaj swoje informacje
