„Jak leczę… w 2019 roku. Hematologia Konsultacyjna”

Jesteśmy świadkami wielkich zmian w hematologii: znamiennego wydłużania i poprawy jakości życia chorych, a także zmiany paradygmatu wielu chorób krwi i szpiku. Wciąż jednak jest wiele do zrobienia. Ogólnopolska konferencja „Jak leczę… w 2019 roku. Hematologia Konsultacyjna” jest okazją do dyskusji uznanych ekspertów, którzy podejmują tematy nowoczesnej diagnostyki i leczenia schorzeń hematologicznych.

Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów (KRN) w ciągu ostatnich trzech dekad liczba nowych zachorowań na nowotwory układu krwiotwórczego i chłonnego wzrosła ponad 2-krotnie.¹ Prognozy demograficzne i epidemiologiczne nie są optymistyczne – starzejące się społeczeństwo będzie przekładać się na coraz większą liczbę pacjentów hematologicznych. Choroby nowotworowe nie dotyczą jednak tylko osób starszych. Każdego roku w Polsce stwierdza się ok. 1100-1200 nowych zachorowań na nowotwory wśród dzieci do 17 roku życia. Najczęstszym nowotworem wieku dziecięcego w Polsce są nowotwory układu krwiotwórczego – białaczki. Stanowią one ok. 26% wszystkich nowotworów dziecięcych.²

Największe wyzwanie – diagnostyka

Wczesnej diagnostyce schorzeń krwi i szpiku nie sprzyjają ich niespecyficzne objawy. Przykładowo, niedokrwistość, dokuczliwe objawy ogólne takie jak nocne poty, gorączka, utrata masy ciała oraz zmęczenie mogą być pierwszymi symptomami nie grypy lecz nowotworu krwi – mielofibrozy.³ Średnia roczna zapadalność na mielofibrozę wynosi 0,5-1/100 tys. osób.⁶ Nie można jednoznacznie oszacować ile dokładnie osób w Polsce zmaga się z tą trudną do zdiagnozowania, a następnie do leczenia chorobą. Szacuje się, że aktualnie diagnozę otrzymało ok. 1000 osób.⁴ Warto podkreślić, że do rozwoju mielofibrozy może dojść w każdym wieku. U ok. 10% pacjentów choroba jest rozpoznawana poniżej 45. roku życia.⁵ Inna rzadko występująca, zwłaszcza wśród dorosłych, choroba hematologiczna – ostra białaczka szpikowa (accute myeloid leukemia – AML) początkowo również nie daje specyficznych objawów, powodując trudno poddające się leczeniu zakażenia, siniaki czy krwawienia z nosa lub dziąseł.⁶ Z kolei mastocytoza – nowotwór mieloproliferacyjny – może przebiegać bezobjawowo, lub manifestować się zmęczeniem, spadkiem ciśnienia tętniczego, czy biegunką.⁷ Bywa, że pacjenci zmagający się z chorobami hematologicznymi latami pozostają niezdiagnozowani, odwiedzając wielu lekarzy. Tymczasem, im szybciej wykryjemy chorobę, tym mamy większe szanse na powodzenie leczenia.

Odpowiedź na wiele pytań daje nam krew

Pierwsze podejrzenie choroby nowotworowej, w oparciu o wywiad z pacjentem i wynik badania morfologii krwi obwodowej, może postawić już lekarz rodzinny, a w wielu wypadkach może także bardzo precyzyjnie ukierunkować dalszą diagnostykę. Choroby hematologiczne to ciężkie schorzenia, które często zagrażają życiu. Nieleczone ostre białaczki szpikowe powodują śmierć chorego w ciągu kilku tygodni.⁸ Również mielofibroza jest chorobą o ciężkim przebiegu, która może znacząco wpłynąć na skrócenie życia⁴. Do lekarza często udajemy się dopiero wtedy, kiedy jest to konieczne – np. gdy ból uniemożliwia nam normalne funkcjonowanie lub gdy musimy wykonać badania obowiązkowe. Im szybciej wykryta choroba, tym większa szansa  na powodzenie terapii.

Jak leczę… w 2019 roku. Hematologia konsultacyjna

Podczas Ogólnopolskiej Konferencji „Jak leczę… w 2019 roku. Hematologia Konsultacyjna”, która w dniach 28 – 30 marca 2019 roku odbywa się we Wrocławiu, eksperci z całej Polski dyskutują na temat dynamicznego postępu w diagnostyce i terapii nowotworów układu krwiotwórczego. – Hematologia jest obszarem, który niezmiernie szybko się rozwija. W tej dziedzinie nie brak nowości. Wrocławska konferencja jest wyjątkowym forum, które skupia uznanych ekspertów w dziedzinie hematologii. To platforma dyskusji nt. najnowszych osiągnięć w leczeniu pacjentów hematologicznych, miejsce wymiany wiedzy i doświadczeń z wykorzystaniem wszystkim możliwości jakie niesie współczesna hematologia – mówi prof. dr hab. Tomasz Wróbel, Kierownik Katedry i Kliniki Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku. Głównym przesłaniem konferencji jest przedstawienie aktualnych możliwości leczenia chorób hematologicznych. Udział prelegentów, którzy podzielą się swoim doświadczeniem oraz przedstawią najnowsze dane kliniczne, pozwoli uczestnikom konferencji pogłębić wiedzę i praktyczne umiejętności.

1. „HEMATOLOGIA ONKOLOGICZNA – ASPEKTY KLINICZNE, EKONOMICZNE i SYSTEMOWE” Warszawa 2015, www.instytuty.lazarski.pl

2. Jerzy R. Kowalczyk, „Wprowadzenie do onkologii i hematologii dziecięcej. Skrypt dla lekarzy specjalizujących się w onkologii
i hematologii dziecięcej”.

3. Tomasz Wróbel, Współczesne leczenie pierwotnej mielofibrozy, Acta Haematologica Polonica; 43 (2a), maj 2012: 107–112. Materiał dostępny na stronie: http://pthit.pl/Acta_Haematologica_Polonica,pierwotna_mielofibroza_przewlekle_nowotwory_mieloproliferacyjne,666.html.  

4. Jest szansa dla chorych na mielofibrozę, https://hematoonkologia.pl/aktualnosci/news/id/1266-jest-szansa-dla-chorych-na-mielofibroze/. Dostęp: 19.02.2019

5. Joanna Góra-Tybor, Pierwotna mielofibroza, Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych 2013, Tom II. 

6. Ostra białaczka szpikowa (AML), Seria poradników dla pacjentów ESMO/ACF opartych na wytycznych ESMO dotyczących praktyki klinicznej. Materiał dostępny pod linkiem: https://www.esmo.org/content/download/88301/1617918/file/ESMO-ACF-Ostra-Bia%C5%82aczka-Szpikowa-AML-Poradnik-dla-Pacjent%C3%B3w.pdf.

7. Lek. Aleksandra Badzian, Mastocytozy. Materiał dostępny pod linkiem: https://dermatologia.mp.pl/choroby/chorobyskory/73421,mastocytozy 

8. Wiesław Wiktor Jędrzejczak, Maria Bieniaszewska, Jerzy Z. Błoński, Anna Dmoszyńska, Joanna Góra-Tybor, Andrzej Hellmann, Jerzy Hołowiecki, Ewa Kalinka-Warzocha, Kazimierz Kuliczkowski, Janusz Meder, Maria Podolak-Dawidziak, Witold Prejzner, Tadeusz Robak, Aleksander B. Skotnicki, Donata Urbaniak-Kujda, Jan Walewski, Krzysztof Warzocha, Joanna Zdziarska, „Nowotwory układów krwiotwórczego i limfoidalnego”, Onkol.Prakt.Klin. 2007 T.3 supl.C cz.2; s.467-582.