Modny „lek na odchudzanie” może pomóc przy chorej wątrobie? Zaskakujące wyniki nowego badania

Międzynarodowy zespół badaczy odkrył, że semaglutyd – substancja aktywna leków stosowanych w leczeniu cukrzycy typu 2 i choroby otyłościowej – może również okazać się pomocny w leczeniu MASH. Wyniki badania opublikowano w czasopiśmie New England Journal of Medicine.

MASH to skrót od słów Metabolic dysfunction-associated steatohepatitis - czyli zapalenie wątroby związane z dysfunkcją metaboliczną i stłuszczeniem. Może wystąpić m.in. u osób chorujących na otyłość, cukrzycę typu 2, czy mających zespół metaboliczny.

Z kolei semalutyd jest agonistą receptora GLP-1(glukagonopodobnego peptydu-1). Działa jak występujący w ludzkim organizmie hormon GLP-1, regulując niektóre procesy metaboliczne – m.in. zmniejsza poziom cukru we krwi i hamuje nadmierny apetyt. Z tego powodu wykorzystywany jest w leczeniu cukrzycy typu II oraz choroby otyłościowej.

Nowe badanie: semaglutyd a MASH

Ze względu na właściwości semaglutyd jest kandydatem do leczenia stłuszczeniowego zapalenia wątroby związanego z dysfunkcją metaboliczną (MASH). W najnowszym badaniu naukowcy z kilku ośrodków, w tym Virginia Commonwealth University School of Medicine w Richmond, Instytutu Badań nad Wątrobą im. Rogera Williamsa King’s College w Londynie, Oddziału Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Uniwersytetu w Chicago oraz Katedry Endokrynologii i Diabetologii Szpitala Uniwersyteckiego w Düsseldorfie sprawdzili, w jaki sposób cząsteczka ta oddziałuje na chorą wątrobę. Badanie finansował producent leku. 

W badaniu fazy 3, wieloośrodkowym, randomizowanym, podwójnie zaślepionym, kontrolowanym placebo, zaplanowanym na 240 tygodni, uczestniczyło 1197 pacjentów z 37 krajów, chorujących na MASH w stadium 2 lub 3 (potwierdzonym biopsją) i włóknieniem wątroby.  

Uczestników podzielono na dwie grupy – jedna raz w tygodniu otrzymywała podskórnie semaglutyd w dawce 2,4 mg, natomiast druga placebo. W 72 tygodniu analizy przedstawiono wyniki 800 pacjentów z pierwszej części badania.

Jak podano, u 62,9% z 534 pacjentów w grupie otrzymującej semaglutyd stan wątroby uległ poprawie (w grupie otrzymującej placebo wyniki poprawiły się u 34,3% z 266 pacjentów).

U 36,8% pacjentów przyjmujących substancję czynną zmniejszyło się również włóknienie wątroby (w grupie przyjmującej placebo wynik ten wynosił 22,4%).

Badanie jest kontynuowane, jednak wstępne wyniki budzą nadzieję naukowców. „Wyniki dostarczają dowodów na to, że semaglutyd może pomóc osobom z MASH nie tylko poprawiając zdrowie wątroby, ale również rozwiązując podstawowe problemy metaboliczne, które przyczyniają się do tej choroby” – ocenił prof. Arun Sanyal z Virginia Commonwealth University, jeden z autorów badania.

MASH - jakie są objawy choroby?

MASH to określenie, które zastąpiło wcześniejszy termin NASH (non-alcoholic steatohepatitis). To zaawansowana forma MAFLD (Metabolic Associated Fatty Liver Disease), czyli choroby stłuszczeniowej wątroby związanej z zaburzeniami metabolicznymi (takimi jak insulinooporność, cukrzyca typu 2, otyłość, nadciśnienie).

W przebiegu MASH dochodzi do:

• stłuszczenia wątroby,
• przewlekłego stanu zapalnego,
• uszkodzenia komórek wątrobowych,
• a z czasem – do włóknienia, marskości, a nawet raka wątrobowokomórkowego.

Objawy MASH (często są niespecyficzne lub początkowo ich brak):

• zmęczenie i osłabienie – jeden z najczęstszych objawów.
• bóle lub uczucie dyskomfortu w prawym górnym kwadrancie brzucha.
• powiększona wątroba (hepatomegalia) – często wykrywana przypadkowo w badaniach obrazowych.
• nieprawidłowe wyniki prób wątrobowych – podwyższone ALT, AST.

Objawy zaawansowanego uszkodzenia wątroby (jeśli choroba postępuje):

• żółtaczka,
• obrzęki,
• wodobrzusze,
• krwawienia,
• splenomegalia (powiększona śledziona).

.

Katarzyna Hubicz