Ile lat żyją Polacy? Przeciętna długość życia w Polsce
To, ile lat żyją Polacy, zależy przede wszystkim od płci, stylu życia, zdrowia i aktywności fizycznej. Obecnie obserwuje się tendencję wzrostową jeśli chodzi o długość życia Polaków. Jednak na tle innych krajów przeciętna długość życia nie wypada optymistycznie. Jaki jest średni wiek Polaków?
Przeciętna długość życia Polaków uległa wzrostowi w latach 1990-2019 - tak wynika z opublikowanego raportu GUS odnoście trwania życia w zdrowiu w Polsce. Kobiety żyją średnio 6,5 roku dłużej, a mężczyźni - 7,8. Według prognoz tendencja wzrostowa ma się utrzymać. Na umieralność Polaków wpływ ma przede wszystkim płeć i wiek.
Spis treści
- Metody obliczania starzenia się społeczeństwa w Polsce
- Umieralność w mieście i na wsi
- Długość życia w poszczególnych województwach
- Przeciętne trwanie życia kobiet i mężczyzn
- Długość życia Polaków na tle innych państw
Metody obliczania starzenia się społeczeństwa w Polsce
Jedną z podstawowych miar określających zaawansowanie procesu starzenia się społeczeństwa jest mediana. Oznacza ona średnią wartość wieku (granicę), którą połowa osób w danej zbiorowości już przekroczyła, a połowa jeszcze jej nie osiągnęła.
W Polsce mediana wieku zwiększyła się od 1990 r. o 9 lat. W 1990 r. wynosiła ona 32 lata, a w 2019 roku - 41 lat. Prognozy demograficzne przewidują dalsze się jej zwiększanie. Prawdopodobnie w 2050 roku będzie ona na poziomie aż 53 lat.
Ocenę starzenia się populacji wykonuje się także za pomocą wskaźnika obciążenia demograficznego (Age dependency ratio – ADR). Jest to proporcja liczby osób powyżej 65 roku życia względem osób w wieku 15-64 lat.
Wartość wskaźnika obciążenia demograficznego w Polsce od 2010 do 2019 roku wzrosła o 43%.
Umieralność w mieście i na wsi
Dawniej można było zauważyć sporą zależność długości życia w oparciu o miejsce zamieszkania poszczególnych jednostek. Różnica dotyczyła zwłaszcza mieszkańców wsi i miast - ludzie mieszkający na wsi umierali szybciej.
Obecnie poziom umieralności jest nieznacznie większy w miastach niż na wsiach. W 2018 roku wynosił on 11,1% w mieście, natomiast na wsi - 10,4%.
Zmieniła się również umieralność niemowląt. W latach 2002-2011 umieralność ogólna niemowląt w Polsce obniżała się systematycznie. W mieście o 5,2% rocznie, a na wsi nieco wolniej, o 4,1% rocznie.
Długość życia w poszczególnych województwach
Według danych GUS z 2019 roku najniższym wskaźnikiem obciążenia demograficznego wyróżniały się województwa:
- warmińsko-mazurskie,
- podkarpackie,
- wielkopolskie,
- pomorskie
- oraz małopolskie.
Wartość wskaźnika dla tych województw wynosiła 26.
Najwyższy wskaźnik (powyżej 29) odnotowano natomiast w województwach:
- łódzkim,
- świętokrzyskim
- oraz śląskim.
Według danych GUS długość życia od 1990 do 2019 roku wydłużyła się niemal we wszystkich województwach.
Dla mężczyzn zamieszkujących w tym czasie w województwach: pomorskim, zachodniopomorskim, śląskim, wielkopolskim, kujawsko-pomorskim i opolskim długość życia wydłużyła się średnio 8 lat.
Wzrost długości życia kobiet zauważono zwłaszcza w województwach opolskim i pomorskim. Długość życia kobiet w tych województwach wydłużyła się średnio o 7,1 lat.
Przeciętne trwanie życia kobiet i mężczyzn
Według danych GUS przeciętne trwanie życia w Polsce w 2019 wynosi 74,1 lat dla mężczyzn i 81,7 lat dla kobiet.
Wśród mężczyzn występuje większa umieralność niż wśród kobiet.
Najwyższe trwanie życia mężczyzn notowano w makroregionach wschodnim i południowym – odpowiednio 74,5 i 74,4 lat, a wśród kobiet we wschodnim – 82,9 lat.
Długość życia Polaków na tle innych państw
Jednym ze stosowanych wskaźników oczekiwanego dalszego życia w zdrowiu jest Healthy Life Years (HLY). Jest on europejskim wskaźnikiem strukturalnym wykorzystywanym także w Polsce do oceny realizacji Narodowego Programu Zdrowia, którego celem „jest wydłużenie życia w zdrowiu, poprawa zdrowia i związanej z nim jakości życia ludności oraz zmniejszenie nierówności społecznych w zdrowiu” (Dz. U. 2016 poz. 1492).
W Polsce przeciętne trwanie życia jest niestety poniżej średniej europejskiej. W 2018 roku Polsce przeciętne HLY wynosiło 64,4 lat dla mężczyzn i 65 lat dla kobiet.
Oczekiwane trwanie życia w zdrowiu mężczyzn w Polsce jest dłuższe jedynie w porównaniu do Finlandii i Estonii.
W przypadku kobiet dodatkowo jest dłuższe względem Belgii, Czech oraz Danii. Do państw o najdłuższym oczekiwanym trwaniu życia w zdrowiu można zaliczyć Szwecję i Maltę.
W Szwecji trwanie życia w zdrowiu mężczyzn jest o blisko 14 lat dłuższe niż w Polsce.
Czytaj też:
Porady eksperta
Podcasty
Playlisty tematyczne
