Brak snu a powrót do zdrowia - może trwać dłużej, niż myślisz

Polscy naukowcy wykazali, że nawet tygodniowa rekonwalescencja po 10-dniowym okresie ograniczenia snu może być za krótka, by wrócić do normalnego funkcjonowania.

Spis treści

1. Wpływ ograniczenia snu na organizm człowieka
2. Obserwowanie zmian w funkcjonowaniu człowieka podczas indukowanego niedoboru snu i okresów rekonwalescencji
3. Jak dbać o wystarczającą ilość snu?

Wpływ ograniczenia snu na organizm człowieka

Ograniczenie i brak snu to zjawisko powszechne, charakterystyczne dla współczesnych czasów. Utrata snu ma ogromny wpływ na organizm człowieka. Może powodować między innymi:

• zaburzenia koncentracji i pamięci,
• zmęczenie, brak energii,
• rozdrażnienie.

Długotrwałe problemy ze snem powodują wzrost ryzyka wystąpienia różnych chorób, np. schorzeń układu krążenia, cukrzycy, zaburzeń emocjonalnych, otyłości.

Obserwowanie zmian w funkcjonowaniu człowieka podczas indukowanego niedoboru snu i okresów rekonwalescencji

Uczestnicy badania mieli celowo ograniczyć sen przez okres 10 dni, a potem otrzymali tydzień na regenerację, podczas której mogli spać tyle, ile potrzebowali. Ochotnicy byli monitorowani przez specjalny rejestrator, który śledził ich codzienne aktywności.

Dodatkowo wykonywali elektroencefalografię (EEG), która monitorowała czynności mózgu. Mierzono im tak czas reakcji i dokładność za pomocą zadania Stroopa.

Jak się okazało, po okresie rekonwalescencji aktywność mózgu uczestników nie powróciła do normalnego tempa. Oczywiście następowała stopniowa regeneracja, ale była niepełna. Jedynym miernikiem, który powrócił do początkowego stanu był czas reakcji. Nawet 7 dni rekonwalescencji po 10-dniowym okresie ograniczenia snu może być za krótki, by wrócić do normalnego funkcjonowania organizmu.

Autorzy analiz sugerują, że ludzie mogą mylnie postrzegać powrót do normalnego funkcjonowania po okresie ograniczonego snu. Badanie zawierało pewne ograniczenia, przede wszystkim małą wielkość próby. Część z ochotników w trakcie badania musiała zostać od niego odsunięta ze względu na nieprzestrzeganie zaleceń naukowców. Dlatego do wyników przeprowadzonych analiz należy podchodzić z pewną ostrożnością.

Jak dbać o wystarczającą ilość snu?

Eksperci wskazują kilka aspektów, które możemy zmienić, by zapewnić sobie odpowiednią ilość snu. Przede wszystkim specjaliści wskazują, że osoba dorosła powinna przesypiać zwykle od 7 do 9 godzin.

Aby zadbać o wystarczającą ilość snu należy:

• ustalić odpowiednio wczesną porę snu,
• zapewnić odpowiedni warunki – według ekspertów najbardziej sprzyjającą snu jest temperatura od 18°C do 20°C. Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę na wygodne miejsce snu, czyli poduszkę, materac, pościel,
• unikać przed snem kofeiny – eksperci zalecają unikanie kofeiny w ciągu 8 godzin przed zaśnięciem,
• ograniczyć korzystanie z ekranów na około 1-2 godziny przez snem – światło hamuje produkcję melatoniny, a to utrudnia zasypianie. Niebieskie światło emitowane przez urządzenia elektroniczne może tłumić ją nawet jeszcze bardziej,
• unikać alkoholu w ciągu 4 godzin przed zaśnięciem – choć alkohol może ułatwiać zasypianie, może także wpływać na hamowanie fazy REM i powodować nocne budzenie się i utrudniać ponowny powrót do snu.

Zdrowy sen. Sprawdź, czy zdrowo sypiasz

Pytanie 1 z 7

Jak szybko zasypiasz?

Od razu, gdy przyłożę głowę do poduszki

W ciągu 30 minut od położenia się do łóżka

Długo nie mogę zasnąć

Następne pytanie

O autorze

Patrycja Pupiec

Redaktorka specjalizująca się w tematyce promocji zdrowia i psychologii. Ciekawość ludzi i ich historii popycha ją do podejmowania trudnych społecznie tematów. Autorka cyklu #StrefaKobiety poświęconego zdrowiu kobiet, w którym rozmawia z lekarzem o profilaktyce i problemach, z jakimi się zmagają. Lubi być na bieżąco, dlatego śledzi naukowe odkrycia, zwłaszcza te dotyczące medycyny. Prywatnie miłośniczka zwierząt, pieszych wędrówek i twórczości Edwarda Stachury.

Patrycja Pupiec