Elektromiografia (EMG) - badanie rozpoznające choroby mięśni. Na czym polega EMG?

Elektromiografia (EMG) to badanie elektrofizjologiczne, którego celem jest ocena funkcji mięśni i nerwów. W związku z tym EMG jest pomocne w diagnozowaniu wielu chorób neurologicznych i układu mięśniowego. Na czym polega badanie elektromiograficzne i jakie są wskazania do jego wykonania?

Elektromiografia (EMG) - badanie rozpoznające choroby mięśni. Na czym polega EMG?
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Elektromiografia - wskazania i przeciwwskazania do wykonania badania
  2. Elektromiografia - jak przygotować się do badania?
  3. Elektromiografia - na czym polega badanie?

Elektromiografia (EMG) to badanie elektrofizjologiczne, którego celem jest ocena funkcji układu mięśniowego, a także obwodowego układu nerwowego. EMG jest pomocne w diagnostyce wielu chorób nerwowo-mięśniowych, ponieważ pozwala zlokalizować zmiany patologiczne w mięśniach, ustalić ich wielkość i charakter, a także określić dynamikę procesu chorobowego w badanym mięśniu. W związku z tym badanie elektromiograficzne można wykorzystać w celu rozpoznania np. dystrofii mięśniowych, stwardnienia bocznego zanikowego czy rdzeniowego zaniku mięśni. EMG jest stosowane także w celu diagnozy chorób, w przebiegu których doszło do uszkodzenia nerwów na skutek ich ucisku (np. zespół cieśni nadgarstka, zespół cieśni kanału stępu), jak również chorób złącza nerwowo-mięśniowego, np. miastenii.

Najnowsze trendy w fizjoterapii neurologicznej

Elektromiografia - wskazania i przeciwwskazania do wykonania badania

Wskazaniem do wykonania EMG są objawy nieprawidłowego funkcjonowania nerwów obwodowych i mięśni, a zwłaszcza zespoły korzeniowe-szyjne i lędźwiowo-krzyżowe (rwa barkowa, rwa kulszowa), zespoły sztywności o różnej etiologii, a także nadmierne nieprawidłowe napięcie w przebiegu chorób układu nerwowego (spastyczność). Uszkodzenia poszczególnych mięśni w skutek urazu lub kontuzji także są wskazaniem do wykonania badania.

Podobnie jak w przypadku elektroneurografii, przeciwwskazaniami do wykonania badania elektromiograficznego są wszczepiony elektryczny rozrusznik serca, elementy metalowe w sercu (np. sztuczna zastawka) lub w badanej okolicy ciała.

Elektromiografia - jak przygotować się do badania?

W dniu badania należy umyć badaną część ciała. Przeciwwskazane jest używanie kremów, maści lub balsamów na skórę, w okolicy, gdzie będzie wykonywane badanie.

Bezpośrednio przed badaniem należy poinformować lekarza o aktualnie przyjmowanych lekach.

Ważne

Osoby zażywający doustne antykoagulany (leki przeciwzakrzepowe) powinny na 3 dni przed badaniem zacząć stosować heparynę drobnocząsteczkową, oczywiście za wcześniejszą zgodą lekarza prowadzącego.

Z kolei pacjenci z miastenią w dniu badania nie powinni przyjmować leków przeciw miastenii.

Elektromiografia - na czym polega badanie?

Na kompletne EMG składają się cztery rodzaje badań: elektroneurografia (badanie przewodnictwa w nerwach obwodowych), badanie mięśni, badanie transmisji nerwowo-mięśniowej i badanie nadpobudliwości nerwowo- mięśniowej. W prywatnych klinikach za każde z wymienionych badań płaci się osobno.

W pierwszej kolejności wykonuje się elektroneurografię, czyli badanie przewodnictwa w nerwach obwodowych. Po nim przeprowadza się badanie właściwe, czyli badanie mięśni, za pomocą którego ocenia się sprawność badanego mięśnia. W badany mięsień wprowadza się od 10 do 20 elektrod igłowych (wkłucia wykonuje się w odległości 1 - 2 cm od poprzedniego), które doprowadzają do mięśnia bodziec elektryczny, a następnie rejestrują czynność mięśnia podczas spoczynku, dowolnego ruchu oraz wysiłku maksymalnego.

Badanie transmisji nerwowo-mięśniowej (inaczej próba miasteniczna, próba nużliwości lub próba męczliwości) ma na celu ocenę przewodnictwa nerwowo-mięśniowego, przy pomocy stymulacji serią supramaksymalnych bodźców, dlatego jest stosowane w diagnostyce miastenii, czyli nużliwości mięśni. Badanie nie jest inwazyjne, ponieważ do jego wykonania wykorzystuje się elektrody powierzchniowe, które są umieszczane na skórze.

Badanie nadpobudliwości nerwowo-mięśniowej (inaczej próba tężyczkowa, próba ischemiczna) jest stosowane w celu diagnozy tężyczki - choroby, która objawia się wzmożoną pobudliwością nerwowo-mięśniową. Badanie wykonuje się z użyciem elektrody igłowej, którą wprowadza się w mięsień między kciuk a palec wskazujący. Następnie na ok. 10 minut na ramię pacjenta zakłada się opaskę elastyczną w celu wstrzymania przepływu krwi (skutkiem jest brak czucia w ręce i silne mrowienie, co jest dość nieprzyjemne). Po zwolnieniu mankietu uciskowego obserwuje się, czy pojawiają się objawy charakterystyczne dla tężyczki. Całe badanie trwa ok. 15 minut.

Wyniki elektromiografii (EMG) są przekazywane bezpośrednio po zakończeniu badania.