Jaskra pierwotna wrodzona - objawy i leczenie

2017-03-09 11:03

Jaskra pierwotna wrodzona to jaskra, która występuje u dzieci. Chociaż na szczęście występowanie jaskry w młodym wieku nie jest zbyt częste, jednak utrzymywanie się wysokiego ciśnienia w oczach przez długi czas może być tragiczne w skutkach. Jakie są przyczyny i objawy jaskry pierwotnej wrodzonej? Na czym polega leczenie?

Jaskra pierwotna wrodzona - objawy i leczenie
Autor: Thinkstockphotos.com Jaskra pierwotna wrodzona - objawy i leczenie

Spis treści

  1. Jaskra pierwotna wrodzona - przyczyny
  2. Zobacz czego nie wiesz o jaskrze
  3. Jaskra pierwotna wrodzona - objawy
  4. Jaskra pierwotna wrodzona - diagnostyka
  5. Jaskra pierwotna wrodzona - leczenie
  6. Jaskra: przyczyny i objawy
  7. Jaskra - sposoby leczenia jaskry

Jaskra pierwotna wrodzona to jaskra, która występuje u dzieci. Chociaż na szczęście występowanie jaskry w młodym wieku nie jest zbyt częste, jednak utrzymywanie się wysokiego ciśnienia w oczach przez długi czas może być tragiczne w skutkach. Schorzenie to bowiem, o ile nie jest leczone, prowadzi do nieodwracalnych zmian w całej gałce ocznej i związanej z tym ślepoty.

Jaskra pierwotna wrodzona - przyczyny

Przyczyną powstawania jaskry pierwotnej wrodzonej jest nieprawidłowe wykształcenie się kąta przedniej komory oka, zwanego też kątem przesączania lub kątem rogówkowo-tęczówkowym. W wyniku wrodzonych anomalii w tej strukturze dochodzi do utrudnienia odpływu cieczy wodnistej z oka i znacznego wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Większość przypadków jaskry wrodzonej nie jest uwarunkowana genetycznie, ale czasami może być związana z pewnymi genami, dlatego wszystkie dzieci, u których stwierdza się jaskrę, powinny być skierowane do poradni genetycznej.

Często zdarza się, że jaskra wrodzona towarzyszy wrodzonym anomaliom. Do najczęstszych należą:

  1. wrodzony brak tęczówki (różnego stopnia niedorozwój tęczówki)
  2. zespół Sturge'a-Webera  (tzw. znamię truskawkowe, lub plama „czerwone wino”)
  3. nerwiakowłókniakowatość
  4. zespół Marfana
  5. zespół Pierre Robina
  6. homocystynuria
  7. zespół Axenfelda-Reigera  (nieprawidłowy rozwój kąta przesączania)
  8. anomalia Petersa z towarzyszącym bielmem rogówki
  9. zespół Lowe'a  (zespół oczno-mózgowo-nerkowy)
  10. różyczka
  11. zespół szerokiego kciuka
  12. przetrwałe hiperplastyczne ciało szkliste

Zobacz czego nie wiesz o jaskrze

Czego nie wiesz o jaskrze?
Warto wiedzieć

Jaskrę wieku dziecięcego dzieli się na cztery grupy:

1. jaskra pierwotna wrodzona2. jaskra młodzieńcza3. jaskra towarzysząca wrodzonym anomaliom rozwojowym4. jaskra wtórna

Jaskra pierwotna wrodzona - objawy

W zależności od stopnia ciężkości wrodzonego zaburzenia, jaskra pierwotna wrodzona może się rozwijać w pierwszych dwóch latach po urodzeniu i określana jest wtedy jako jaskra wrodzona prawdziwa, lub do 10. roku życia i nazywana jest wtedy jaskrą dziecięcą. U małych dzieci choroba ta objawia się:

Na skutek podwyższonego ciśnienia może dochodzić do rozciągnięcia się ściany gałki ocznej i powstania tak zwanego „woloocza” tzn. oczy stają się duże, jak u wołu.

WARTO WIEDZIEĆ>>Które choroby oczu mogą być uwarunkowane genetycznie?

Jaskra pierwotna wrodzona - diagnostyka

W badaniu stwierdza się zwykle podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe, obrzęk rogówki, uszkodzony nerw wzrokowy i często nieprawidłowo zbudowany kąt przesączania.

Jaskra pierwotna wrodzona - leczenie

Leczenie tego typu jaskry przy użyciu kropli ma ograniczone zastosowanie. Bardziej skuteczne są metody operacyjne. Dzięki rozwojowi skutecznych technik operacyjnych znacznie poprawiło się rokowanie u chorych dzieci. Mimo tego leczenie jest zawsze długotrwałe i trudne i powinno być prowadzone przez doświadczonego okulistę wyspecjalizowanego w tej dziedzinie.

Leczenie chirurgiczne jest bardzo skomplikowane. Wykonuje się zabiegi poprawiające odpływ cieczy wodnistej z gałki ocznej - goniotomia, trabekulektomia, zabiegi polegające na wytworzeniu przetoki odprowadzającej ciecz wodnistą - trabekulektomia, operacje przetokowe z zastosowaniem setonów oraz zabiegi zmniejszające wytwarzanie cieczy wodnistej w gałce - zabiegi cyklodestrukcyjne. Celem tych wszystkich zabiegów jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego i zahamowanie uszkodzenia nerwu wzrokowego. Im szybciej ciśnienie zostanie obniżone, tym rokowanie co do widzenia jest lepsze. Pacjent taki musi jednakże pozostawać pod opieką okulistyczną przez całe życie.

O autorze
dr n. med. Barbara Polaczek-Krupa, specjalista chorób oczu, Centrum Okulistyczne Targowa 2, Warszawa

Dr n. med. Barbara Polaczek-Krupa, inicjatorka i założycielka Centrum T2. Specjalizuje się w nowoczesnej diagnostyce i leczeniu jaskry – temu była poświęcona także jej praca doktorska obroniona z wyróżnieniem w 2010 r.

Dr n. med. Polaczek-Krupa doświadczenie zdobywa od 22 lat, odkąd rozpoczęła pracę w Klinice Okulistycznej CMKP w Warszawie, z którą była związana w latach 1994-2014. W tym okresie uzyskała dwa stopnie specjalizacji z okulistyki i tytuł doktora nauk medycznych.

W latach 2002-2016 pracowała w Instytucie Jaskry i Chorób Oka w Warszawie, gdzie zdobywała wiedzę i doświadczenie lekarskie konsultując pacjentów z całej Polski i z zagranicy.

Od lat w ramach współpracy z Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego jest wykładowcą na kursach i szkoleniach prowadzonych dla lekarzy specjalizujących się w zakresie okulistyki i podstawowej opieki zdrowotnej.

Jest autorem lub współautorem licznych publikacji w czasopismach naukowych. Członek Polskiego Towarzystwa Okulistycznego (PTO) i Europejskiego Towarzystwa Jaskrowego (EGS).

Jaskra: przyczyny i objawy

Nieleczona jaskra może doprowadzić do zaniku nerwu wzrokowego, a w konsekwencji - do ślepoty. Choroba zazwyczaj wykrywana jest przypadkiem. Jakie są przyczyny jaskry i jak rozpoznać jej pierwsze objawy? Posłuchaj naszego eksperta prof. Iwony Grabskiej-Liberek, ordynator Oddziału Okulistyki Szpitala Klinicznego im. W. Orłowskiego w Warszawie.

Jaskra: przyczyny i objawy

Jaskra - sposoby leczenia jaskry

Jaskra jest leczona różnymi metodami - ich wybór zależy od stopnia zaawansowania choroby - od najmniej inwazyjnych - kropli - po leczenie operacyjne. Jaka metoda leczenia jaskry przynosi najlepsze efekty? Kiedy stosujemy leczenie bezoperacyjne, a kiedy konieczna jest operacja? Więcej o tym opowie nasz ekspert prof. Iwona Grabska-Liberek, ordynator oddziału okulistyki Szpitala Klinicznego im. W. Orłowskiego w Warszawie.

Jaskra - sposoby leczenia jaskry