Dlaczego przed deszczem bolą kolana? Naukowcy mają jasną odpowiedź

Czy pogoda naprawdę wpływa na ból stawów kolanowych? Coraz więcej pacjentów zauważa, że kolana bolą ich bardziej przed deszczem lub gdy spada ciśnienie atmosferyczne. Teraz nauka potwierdza te obserwacje – badania nad osteoartrozą kolana pokazują, że zmiany pogody mogą nasilać dolegliwości.

Czy kolano naprawdę „czuje” zmianę pogody? Badanie opublikowane w „The American Journal of Medicine” pokazuje, że spadki ciśnienia i niższa temperatura mogą nasilać ból kolana w osteoartrozie. Fizjoterapeuta Marcos Sacristán dodaje: „Nie jesteś szalony — za tym stoi nauka”. Sprawdzamy fakty, mechanizmy i co z tym zrobić.

Ból stawów kolanowych przy zmianach ciśnienia

Związek między spadkiem ciśnienia/niższą temperaturą a nasileniem bólu kolana jest udokumentowany w badaniu klinicznym z USA i opublikowany w renomowanym czasopiśmie. To nie „mit o kościach na deszcz”, tylko efekt, który widać w danych. Dobra wiadomość: wpływ pogody można „rozmiękczyć” codziennym, dozowanym ruchem oraz indywidualnym planem ćwiczeń. A jeśli dolegliwości rosną lub zmieniają charakter, wskazana jest konsultacja z lekarzem lub fizjoterapeutą.

Ból kolan a zmiany pogody - co mówi nauka?

W 2007 r. zespół Tima McAlindona z Tufts–New England Medical Center przeanalizował dzienne raporty bólu 200 osób z chorobą zwyrodnieniową kolana (WOMAC) i zestawił je z danymi pogodowymi z najbliższych stacji. W modelach z efektami mieszanymi wykazano „spójne związki między zmianą ciśnienia barometrycznego oraz temperaturą otoczenia a nasileniem bólu”, niezależnie od wieku, płci, BMI i stosowanych leków. Jak podsumowali autorzy: „Zmiany ciśnienia barometrycznego i temperatury otoczenia są niezależnie związane z nasileniem bólu kolana w osteoartrozie”.

Dlaczego przed deszczem bolą kolana? Jak to działa w praktyce

Najsilniejszym sygnałem okazała się dynamika pogody: kiedy ciśnienie spadało (zapowiedź frontu/niżu), pacjenci częściej zgłaszali większy ból; niższa temperatura była drugim, niezależnym czynnikiem. To nie jest efekt „miejsca zamieszkania” czy samego nastroju, ale realna korelacja codziennych parametrów atmosferycznych z objawami OA na poziomie populacyjnym — w badaniu ujednolicono metodę raportowania bólu i dopasowano lokalne dane meteo do każdego uczestnika. Warto dodać, że podobne obserwacje pojawiały się także w nowszych przeglądach: zimno, wilgotność i wahania ciśnienia pacjenci często wskazują jako wyzwalacze zaostrzeń bólu stawów.

Zmiany pogody a ból stawów kolanowych — możliwe mechanizmy i co wiemy dziś

Hipotezy obejmują zmiany objętości płynu w tkankach i torebce stawowej pod wpływem wahań ciśnienia, różnice w napięciu tkanek okołostawowych przy chłodzie oraz modyfikację percepcji bólu w centralnym układzie nerwowym; kluczowe jest jednak to, że efekt dotyczy przede wszystkim istniejącego stanu chorobowego (OA), a nie „zdrowych” stawów. Badanie McAlindona pokazuje związek statystyczny dzień po dniu, ale nie rozstrzyga, który mechanizm dominuje — dlatego rekomendacje kliniczne koncentrują się na kontroli objawów, utrzymaniu ruchu i modyfikacji stylu życia, a nie na „ucieczce” przed pogodą.

Źródło:

• McAlindon T, Formica M, Schmid CH, Fletcher J. Changes in Barometric Pressure and Ambient Temperature Influence Osteoarthritis Pain. The American Journal of Medicine. 2007;120(5):429–434. DOI:10.1016/j.amjmed.2006.07.036.
• Marcos Sacristán — fizjoterapeuta i edukator (@fisioterapiatualcance)
• Marcos Sacristán, fisioterapeuta: "No se trata de qué ejercicios son buenos o malos para la artrosis sino de qué ejercicios puedes tolerar www.elconfidencial.com

Romana Makówka