Jak zmienić swoje życie po przebytym zawale? Rady dla zawałowców

Weryfikacja

Autor: lek. Patryk Jasielski

Po przebytym zawale serca kluczowa jest modyfikacja swoich dotychczasowych przyzwyczajeń. Ważne jest dbanie o zdrowy styl życia, tak by uchronić się przed kolejnym zawałem jak i innymi chorobami układu sercowo-naczyniowego. Poznaj najważniejsze wskazówki dla osób po zawale serca.

Spis treści

1. Regularne przyjmowanie leków i leczenie nadciśnienia oraz cukrzycy
2. Zmiana nawyków żywieniowych
3. Zrezygnowanie z używek
4. Regularna aktywność fizyczna
5. Redukcja masy ciała
6. Unikanie stresu i dbanie o właściwy wypoczynek
7. Regularne wykonywanie badań i wizyty u lekarza

Zawał serca stanowi potencjalne zagrożenie życia i zdrowia. Wynika z nagłego braku dopływu krwi do tego narządu. Zazwyczaj jest wynikiem długotrwale rozwijającej się miażdżycy tętnic wieńcowych, prowadzącej do choroby wieńcowej. Na jej powstanie w dużej mierze ma wpływ styl życia, który można zmienić.

Regularne przyjmowanie leków i leczenie nadciśnienia oraz cukrzycy

Po zawale serca kluczowe jest regularne przyjmowanie zaleconych leków oraz leczenie chorób przewlekłych, zwiększających ryzyko chorób układu krążenia. Są to:

• nadciśnienie tętnicze,
• cukrzyca typu 2,
• hiperlipidemia, dyslipidemia i hipertriglicerydemia (czyli zbyt duża ilość „złego” cholesterolu we krwi i trójglicerydów).

W leczeniu powyższych schorzeń stosuje się różne leki, w zależności od stanu chorego. Wybór leków jest w kompetencji lekarzy-specjalistów.

Każdy zawałowiec w razie braku istnienia przeciwskazań, ma zalecone przez lekarza kardiologia przyjmowanie kwasu acetylosalicylowe, statyny, beta-blokera oraz przez 12 miesięcy po założeniu stentów lek przeciwpłytkowy. Ważna jest systematyczność w ich zażywaniu i nieopuszczanie żadnej z dawek.

Dobra kontrola nadciśnienia, cukrzycy i zaburzeń lipidowych w znacznym stopniu zmniejsza ryzyko kolejnego zawału jak i innych chorób układu sercowo-naczyniowego.

Zmiana nawyków żywieniowych

W wielu chorobach wpływ diety jest bardzo duży. Podobnie to wygląda w chorobie wieńcowej i po zawale serca. Obecnie powszechnie zalecane jest przestrzeganie zaleceń tzw. „diety śródziemnomorskiej”.

Zakłada ona spożywanie jak największej ilości warzyw oraz owoców. Należy regularnie jeść produkty zbożowe pełnoziarniste i nasiona roślin strączkowych (groch, fasola, ciecierzyca). Głównymi źródłami tłuszczu powinna być oliwa z oliwek, orzechy i tłuste ryby.

Wskazane jest ograniczenie spożycia czerwonego mięsa, przetworzonej żywności typu fast food oraz słodyczy. Można spożywać także produkty mleczne. Odpowiednia dieta ułatwia zrzucenie zbędnych kilogramów i stanowi element leczenia takich chorób jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu 2 i hiperlipidemia.

Zrezygnowanie z używek

Palenie papierosów uznawane jest za jeden z najważniejszych czynników ryzyka, wpływających na powstawanie chorób układu krążenia, w tym zawału serca. Wywołuje stan zapalny w obrębie tętnic, przyspiesza powstawanie miażdżycy, destabilizuje blaszki miażdżycowe, co sprzyja ich pękaniu i powstawaniu zakrzepów oraz działa kurcząco na naczynia wieńcowe.

Podnosi także ciśnienie krwi. Alkohol wykazuje podobne działania – przyjmowany przewlekle sprzyja powstawaniu miażdżycy i podnosi ciśnienie. Dlatego po zawale jest konieczne całkowite zaprzestanie palenia papierosów i ograniczenie spożycia alkoholu.

Regularna aktywność fizyczna

Kolejną kluczową zmianą po przebytym zawale serca jest wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej. Powinien być to zwłaszcza wysiłek aerobowy, czyli polegający na poprawianiu ogólnej wydolności organizmu. Zalecane jest spacerowanie, nordic walking, jazda na rowerze i pływanie.

Wysiłek powinien być dostosowany do poziomu sprawności i niezbyt forsowny. W początkowej fazie po zawale należy konsultować się z lekarzem przed podjęciem się ćwiczeń. Często zalecane jest przeprowadzenie rehabilitacji kardiologicznej, stanowiącej ćwiczenia dostosowane do możliwości chorego. Regularna aktywność fizyczna ma korzystny wpływ na funkcjonowanie organizmu.

Ułatwia redukcję masy ciała. Stanowi element leczenia zaburzeń gospodarki lipidowej i cukrzycy. Poprawia wydolność organizmu i tolerancje wysiłku oraz zmniejsza ryzyko kolejnego zawału.

Redukcja masy ciała

W przypadku nadwagi lub otyłości bardzo ważne jest zrzucenie zbędnych kilogramów. Otyłość, zwłaszcza brzuszna negatywnie wpływa na stopień wyrównania nadciśnienia tętniczego, cukrzycy i zaburzeń lipidowych.

Zwiększa ryzyko kolejnego zawału serca. W celu redukcji masy ciała należy przestrzegać zasad zdrowej diety oraz regularnie wykonywać wysiłek fizyczny. Pozwoli to na zmniejszenie ryzyka wielu chorób i poprawę ogólnego stanu zdrowia.

Unikanie stresu i dbanie o właściwy wypoczynek

Przewlekły stres wywiera negatywny wpływ na ogólne funkcjonowanie organizmu. Pobudza wydzielanie „hormonów stresu” – glikokortykosteroidów. Wprowadza organizm w stan napięcia. Nasila stan zapalny i działa kurcząco na tętnice. Wszystko to zwiększa ryzyko zawału. Niebezpieczny może być jednak także krótkotrwały, ale nasilony stres.

Stanowi jeden z czynników ryzyka zawału. Dlatego ważne jest w miarę możliwości, unikanie sytuacji stresowych. Każdy powinien wypracować swoje sposoby na relaks i obniżenie napięcia.

Pomocne może okazać się słuchanie odpowiedniej muzyki, gorąca kąpiel czy masaż. Wskazany jest odpoczynek na łonie natury, z dala od zgiełku miasta.

Regularne wykonywanie badań i wizyty u lekarza

Osoby, które przeszły zawał powinny być pod stałą opieką specjalisty – kardiologa. Należy regularnie wykonywać podstawowe badania laboratoryjne, oceniające skuteczność leczenia zaburzeń lipidowych czy cukrzycy.

Pozwala to w razie braku skuteczności na modyfikację leczenia. Również regularne wizyty u kardiologia i wykonywanie przez niego badań takich jak EKG i echo serca, służą monitorowaniu stanu pacjenta po zawale i odpowiednio wczesnego reagowania, w sytuacji zauważenia pierwszych niepokojących objawów.

lek. Patryk Jasielski