Jadłospis w miażdżycy – jak powinien wyglądać? Co jeść przy miażdżycy?

Weryfikacja

Autor: Dominika Wilk

Miażdżyca to choroba dietozależna. Dlatego, aby zminimalizować jej skutki, a także zahamować proces rozwoju, trzeba udać się do dietetyka klinicznego, który ułoży nam spersonalizowaną dietę, uwzględniającą nie tylko zalecenia odnośnie miażdżycy, ale również ewentualne choroby współistniejące.

Spis treści

1. Czym jest miażdżyca?
2. Główne założenia diety w miażdżycy
3. Jadłospis w miażdżycy

Czym jest miażdżyca?

Miażdżyca jest przewlekłą chorobą naczyń tętniczym o charakterze postępującym. Nieleczona może prowadzić do ciężkich powikłań np. chorób układu sercowo-naczyniowego, udaru czy zawału. Rozpoczyna się od odkładania w tętnicach blaszek miażdżycowych, które z czasem mogą włóknieć i podlegać zwapnieniu. Zarastające światło naczyń blaszki miażdżycowe powodują słabszy przepływ krwi, a przez to niedokrwienie wielu narządów.

Główne założenia diety w miażdżycy

Dostarcz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych

Blaszki miażdżycowe znajdujące się w tętnicach powstają w wyniku nadmiernego odkładania się frakcji cholesterolu o nazwie LDL (lipoproteiny małej gęstości). Głównym więc założeniem diety przeciwmiażdżycowej będzie zmniejszenie poziomu niekorzystnej frakcji LDL, a zwiększenie korzystnej – HDL, która zbiera LDL z tętnic i odprowadza ją do wątroby.

Aby zwiększyć frakcję HDL konieczne jest dostarczenie w jedzeniu jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych takich jak np. kwas tłuszczowy omega-9 obecny np. w oliwie z oliwek, który ma działanie przeciwzapalne. Bardzo ważne, jeśli nie najważniejsze, jest dostarczanie wraz z dietą kwasów omega-3 ALA dostępnych w oleju lnianym i orzechach włoskich, jak również EPA i DHA, które znajdziemy w tłustych rybach czy wodorostach.

Jak pokazują liczne badania na zwierzętach, kwasy EPA i DHA hamują rozwój miażdżycy, bo mają działanie przeciwzapalne. W procesie rozwoju tej choroby dochodzi do migracji leukocytów do śródbłonka naczyń. Ponieważ zaczynają one przylegać do śródbłonka, zwiększa się liczba cytokin zapalnych. Kwasy EPA i DHA łagodzą ten stan np. hamując produkcję wolnych rodników w granulocytach.

Kwasy omega-3 są niezwykle ważne w diecie osób z miażdżycą, gdyż hamują zlepianie się i przyleganie płytek krwi. Zapobiega to np. powstawaniu skrzepów. Kwasy tłuszczowe EPA i DHA zmniejszą także poziom ogólnego poziomu cholesterolu, jego frakcji LDL oraz trójglicerydów, za to zwiększają poziom korzystnej frakcji HDL.

Pamiętaj o antyoksydantach

Ze względu na to, że w miażdżycy odkładające się na śródbłonku naczyń LDL przy braku przeciwutleniaczy łatwo ulegają utlenieniu i są źródłem wolnych rodników niszczących struktury komórkowe, konieczne jest wprowadzenie w diecie dużej ilości antyoksydantów. Bardzo dobrym ich źródłem są warzywa i owoce, które opierają swoje działanie antyoksydacyjne na dwóch mechanizmach:

• Usuwania wolnych rodników drogą enzymatyczną przy pomocy enzymów takich jak: katalaza, peroksydaza glutationowa, dysmutaza ponadtlenkowa.
• Tworzenia oraz koncentrowania drobnocząsteczkowych przeciwutleniaczy, które wchodzą w bezpośrednią interakcję z wolnymi rodnikami i je neutralizują.

Do najbardziej zasobnych w przeciwutleniaczy owoców zaliczamy:

• borówki
• jeżyny
• truskawki
• maliny
• śliwki
• pomarańcze
• wiśnie
• kiwi
• czerwone grejpfruty
• czerwone winogrona

Z kolei warzywa zasobne w antyoksydanty to np.:

• szpinak
• brukselka
• kiełki lucerny
• brokuły
• buraki
• papryka czerwona

Zwiększaj ilość błonnika

Błonnik rozpuszczalny znajdujący się w owocach i warzywach jest niezwykle istotnym składnikiem pozwalającym obniżyć poziom ogólnego cholesterolu. Zmniejsza on także stężenie frakcji LDL i zwiększa stężenie HDL, jest więc jak najbardziej pożądany w diecie osób chorujących na miażdżycę. Aby nasz jadłospis obfitował w większą ilość tego składnika, konieczne jest włączenie do diety owoców bogatych w pektyny, takich jak np. jabłka, agrest czy owoce jagodowe. Pożądane jest też zwiększenie ilości warzyw oraz produktów zbożowych takich jak płatki owsiane.

Jadłospis w miażdżycy

• Śniadanie: 2 kromki chleba orkiszowego posmarowanego pastą z awokado, jajka i ogórka kiszonego.
• Drugie śniadanie: kubeczek jogurtu naturalnego, osłodzony łyżeczką miodu z dodatkiem kilku orzechów włoskich
• Obiad: łosoś pieczony w sosie limonkowo-miodowym, sałatka z kukurydzy, ananasa i ryżu
• Podwieczorek: jabłko
• Kolacja: zupa-krem z dyni posypany płatkami migdałów

Dominika Wilk