Antygen nowotworowy CA 19-9 – norma i wyniki badań

Antygen nowotworowy CA 19-9 to marker nowotworowy, czyli związek, który znajduje się we krwi chorych na raka. Obecność antygenu nowotworowego CA 19-9 może wskazywać na rozwój raka trzustki i dróg żółciowych, a także innych nowotworów układu pokarmowego. Sprawdź, przy podejrzeniu jakich jeszcze nowotworów wykonuje się oznaczenie stężenia antygenu CA 19-9, jakie są normy dla tego badania i jak interpretować jego wyniki.

Spis treści

1. Antygen nowotworowy CA 19-9 – wskazania do badania
2. Antygen nowotworowy CA 19-9 – na czym polega badanie?
3. Antygen nowotworowy CA 19-9 – normy
4. Antygen nowotworowy CA 19-9 – wyniki

Antygen nowotworowy CA 19-9 to marker nowotworowy, czyli - mówiąc potocznie - wykrywacz raka. Normalnie markery nowotworowe nie występują w organizmie zdrowego człowieka, jednak antygen CA 19-9  jest wytwarzany nie tylko przez komórki nowotworowe, lecz także przez komórki przewodu pokarmowego i wątroby w życiu płodowym, a także dojrzałe komórki trzustki, dróg żółciowych, gruczołów ślinowych i oskrzeli. Ponadto znajduje się w śluzie szyjki macicy i płynie nasiennym. W związku z tym jego obecność wykrywa się także u ludzi zdrowych. Jednak wówczas jego poziom we krwi jest niewielki. Dopiero nieprawidłowo podwyższone stężenie antygenu CA 19-9 może sugerować, że rozwija się nowotwór.

Antygen nowotworowy CA 19-9 – wskazania do badania

Poziom antygenu nowotworowego CA 19-9 mierzy się przede wszystkim w przypadku podejrzenia raka trzustki i dróg żółciowych. Inne choroby nowotworowe, przy podejrzeniu których oznacza się CA 19-9, to rak wątroby, rak jelita grubego, rak pęcherzyka żółciowego i rak żołądka.

Dzięki badaniu można wykryć także stany zapalne układu pokarmowego, wątroby i trzustki, np. zapalenie trzustki.

Oznaczenie stężenia antygenu CA 19-9 wykonuje się także w celu monitorowaniu leczenia chorych na raka trzustki, raka dróg żółciowych i raka żołądka, a także po zakończeniu leczenia, by na czas wykryć ewentualny nawrót choroby lub przerzuty nowotworu.

Antygen nowotworowy CA 19-9 – na czym polega badanie?

W celu oznaczenia stężenia antygenu CA 19-9  pobiera się krew z żyły łokciowej.

Antygen nowotworowy CA 19-9 – wyniki

Wynik 1000 U/ml a nawet kilkadziesiąt tysięcy U/ml zwykle świadczy o nowotworze – najczęściej o raku trzustki, choć może wskazywać także na raka pęcherzyka żółciowego, raka jelita grubego i inne ww. nowotwory.

Czułość diagnostyczna CA 19-9 dla raków ogona trzustki wynosi około 60 proc., a dla raków głowy trzustki około 80 proc. (oznacza to, że 80 na 100 proc. chorych zostaje zdiagnozowana dzięki temu badaniu).

Podwyższony, ale już nie tak bardzo, bo w granicach 100 U/ml (rzadko przekracza 500 U/ml), poziom antygenu CA 19-9 sugeruje stany zapalne przewodu pokarmowego, np. zapalenie wątroby czy zapalenie trzustki.

Monika Majewska