Swędzenie oczu i powiek to uciążliwa i niejednoznaczna dolegliwość. Jakie są przyczyny świądu oczu?

2022-04-22 12:46

Swędzenie oczu to dolegliwość, która - w zależności od tego, jakie są jej przyczyny - może dotyczyć różnych części oka, także powiek czy skóry wokół oczu. Swędzenie może pojawić się także w kącikach oczu. Swędzenie oczu należy leczyć u okulisty - domowe sposoby nie są wskazane. Świąd oczu, zwłaszcza jeśli utrzymuje się przez dłuższy czas, może świadczyć o poważnej chorobie, która może się skończyć nawet utratą wzroku.

Swędzenie oczu i powiek
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Swędzenie (świąd) oczu - przyczyny. Alergia
  2. Podrażnienie skóry powiek
  3. Swędzenie (świąd) oczu - przyczyny. Infekcje
  4. Swędzenie (świąd) oczu - przyczyny. Zespół suchego oka
  5. Swędzenie (świąd) oczu - przyczyny. Ciało obce w oku
  6. Swędzenie (świąd) oczu - przyczyny. Soczewki kontaktowe
  7. Swędzenie (świąd) oczu - przyczyny. Syndrom widzenia komputerowego
  8. Swędzenie oczu może być spowodowane pracą przed komputerem

Swędzenie oczu (świąd oczu) to odczucie nieprzyjemnego podrażnienia oczu, wywołujące chęć drapania. Niezależnie od tego, jakie są przyczyny swędzących oczu, może dotyczyć wszystkich części oka, także powiek i skóry w okolicy oczu. Swędzenie oczu może się pojawić także w kącikach oczu.

Swędzenie (świąd) oczu - przyczyny. Alergia

Swędzące oczy najczęściej są oznaką alergii. Wówczas objawami towarzyszącymi są wodnisty katar, łzawienie oczu, kaszel. Możliwe są także zmiany skórne (np. pokrzywka).

Jeśli swędzenie oczu i inne objawy uczulenia trwają tylko przez pewien okres, najpewniej jest to uczulenie na pyłki roślin. Napadowy charakter objawów sugeruje uczulenie na sierści zwierząt lub związki chemiczne. Jeśli objawy utrzymują się cały rok, można podejrzewać uczulenia na kurz domowy i jego składniki (roztocze, pleśnie i sierści zwierząt), stosowane kosmetyki albo leki do oczu i/lub na twarz.

Świąd oczu może być też objawem ciężkiej choroby alergicznej oczu, takiej jak atopowe lub wiosenne zapalenie spojówek i rogówki. Atopowe zapalenie spojówek i rogówki to ciężka choroba alergiczna narządu wzroku, występująca głównie u osób, które chorowały lub chorują na atopowe zapalenie skóry. Cechuje się silnym świądem zarówno powiek, jak i spojówek oraz zespołem suchego oka. Często pojawia się przekrwienie spojówek, gęsta sklejająca powieki wydzielina oraz przerzedzenie rzęs i skroniowych brzegów brwi.

Z kolei wiosenne zapalenie spojówek i rogówki to poważna choroba alergiczna narządu wzroku dotycząca głównie chłopców przed okresem dojrzewania. Jej przyczyną są złożone mechanizmy alergii i zaburzeń hormonalnych w narządzie wzroku. W okresie wiosennym lub letnim, pojawia się silny światłowstręt i świąd oczu, rano zaś spojówki skleja gęsta wydzielina, trudna do usunięcia i ciągnąca się jak sznurek. Objawy łagodnieją w zimie i jesienią, często ustępują całkowicie w okresie dojrzewania płciowego. Nieleczone wiosenne zapalenie spojówek i rogówki może bardzo osłabić wzrok, a nawet prowadzić do ślepoty - przestrzegają okuliści.

Podrażnienie skóry powiek

Suchość, obrzęk i zaczerwienienie to najczęstsze objawy podrażnienia i wyprysku na powiekach. Mogą go powodować m.in. AZS, kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia lub kontaktowe zapalenie skóry. Przy takich objawach należy zminimalizować liczbę kosmetyków, które mają kontakt z wrażliwą skórą. Unikać makijażu i stosować delikatne środki do oczyszczania oraz pielęgnacji skóry okolic oczu. Ważne jest, aby odbudować barierę ochronną skóry, przywrócić komfort podrażnionej skórze, intensywnie nawilżyć i jak najszybciej zadziałać na przyczyny objawów.

    Swędzenie (świąd) oczu - przyczyny. Infekcje

    Świąd oczu może być także jednym z objawów infekcji oczu. Na przykład, może świadczyć o zapaleniu spojówek. Objawy wirusowego zapalenia spojówek to obrzęk spojówek, swędzenie i uczucie ciała obcego w oku, pojawienie się wydzieliny surowiczej. Na spojówkach widać skupiska obrzękniętych naczynek krwionośnych (rozproszone zaczerwienienie). Gdy zapalenie obejmie rogówkę, pojawiają się na niej małe zmętnienia. Towarzyszy temu silny ból, łzawienie, światłowstręt. Czasem powiększają się węzły chłonne w okolicy żuchwy.

    Jeżeli swędzenie nie ustępuje przez dłuższy czas, skontaktuj się z lekarzem celem ustalenia, na ile poważna jest infekcja.

    Inna choroba oczu, która objawia się świądem, to bakteryjne zapalenie brzegów powiek. Charakterystyczny zespół objawów towarzyszący zapaleniu brzegu powiek na tle bakteryjnym:

    • zaczerwienienie i obrzęk brzegów powiek
    • twarde, suche łuski u podstawy rzęs powieki górnej i dolnej, które po usunięciu pozostawiają krwawiące owrzodzenia
    • uczucie świądu i pieczenia
    • wypadanie rzęs

    Swędzenie (świąd) oczu - przyczyny. Zespół suchego oka

    Zespół suchego oka to schorzenie polegające na niedostatecznym wydzielaniu łez lub zaburzeniach w składzie poszczególnych warstw filmu łzowego. Typowe objawy tej dolegliwości to podrażnienie oczu, wrażenie “piasku pod powiekami”. Czasem widzimy przejściowo jak przez mgłę. Rzadziej dokucza nam światłowstręt, swędzenie, a częściej - uczucie zmęczenia i ciężkości powiek. Dolegliwości nasilają się w ciągu nocy, gdyż wtedy naturalnie wydzielamy mniej łez. Rano trudno jest otworzyć powieki.

    Swędzenie (świąd) oczu - przyczyny. Ciało obce w oku

    Przyczyną swędzących oczu może być także ciało obce. Może to być rzęsa, która właśnie wpadła do oka, a także drobinki kurzu lub pył, który znajduje się powietrzu. Ciała obce po dostaniu się do oka powodują uczucie swędzenia. Na tego typu podrażnienia oczy mogą zareagować zarówno nadmiernym wysuszeniem, jak i wzmożonym wydzielaniem łez w celu jak najszybszego pozbycia się niepożądanej substancji.

    Swędzenie (świąd) oczu - przyczyny. Soczewki kontaktowe

    Soczewki kontaktowe - niewłaściwie używane - mogą być przyczyną podrażnień i swędzenia oczu. Soczewki kontaktowe mogą podrażniać lub uszkadzać warstwę lipidową, która znajduje się na powierzchni oka. Soczewki sprawiają także, że łzy nie są odpowiednio rozprowadzane na powierzchni oka. W takiej sytuacji pomogą tzw. sztuczne łzy.

    Również ich niewłaściwe przechowywanie może doprowadzić do namnażania się bakterii, a dalej do rozwoju infekcji objawiającej się m.in. swędzeniem oczu. Regularna wymiana płynu, w którym przechowywane są soczewki jest bardzo istotna, ponieważ dzięki temu są odpowiednio zdezynfekowane przed kolejnym użyciem.

    Swędzenie (świąd) oczu - przyczyny. Syndrom widzenia komputerowego

    Syndrom wiedzenia komputerowego to złożony zespół problemów dotyczących oczu i widzenia, powiązanych z pracą do bliży, które odczuwa się w trakcie korzystania z komputera lub wykonywania powiązanych czynności. Zmęczenie oczu, niewyraźne widzenie, nadwrażliwość na ostre światło i uczucie, swędzenia i pieczenia (piasku) pod powiekami to typowe dolegliwości występujące u osób, które przez wiele godzin wpatrują się w ekran monitora.

    Swędzenie oczu może być spowodowane pracą przed komputerem

    Źródło: biznes.newseria.pl