Wysoce zjadliwy wariant HIV odkryty w Europie

Nowy wysoce zjadliwy wariant VB wirusa HIV-1 został zidentyfikowany w Holandii. Zdaniem międzynarodowego zespołu ekspertów, wariant dwukrotnie szybciej od dotychczas znanych szczepów osłabia układ odpornościowy.

Obecnie na świecie zakażonych wirusem HIV jest 38 milinów ludzi. W wyniku zakażenia zmarło już około 33 milinów chorych. - Nasze odkrycie wysoce zakaźnego wariantu wirusa podkreśla zatem znaczenie dostępu do częstych testów dla osób z grup ryzyka oraz przestrzegania zaleceń dotyczących natychmiastowego leczenia każdej osoby żyjącej z HIV – wskazują autorzy przeprowadzonych analiz.

Projekt BEEHIVE (Bridging the Epidemiology and Evolution of HIV in Europe [and Uganda]) dotyczył 8 kohort danych pochodzących z Europy i Ugandy. W ramach analiz ekspertom udało się zidentyfikować 17 osób z wariantem podtypu B, zwanym VB. Po przeprowadzeniu badań okazało się, że osoby te miały podwyższone miano wirusa od pół roku do 2 lat po uzyskaniu pozytywnego wyniku testy na HIV, który został wykonany we wczesnym etapie zakażenia.

Eksperci wskazują na różnice zakażeń różnymi szczepami wirusa HIV. W przypadku zakażonych VB wystarczy 9 miesięcy bez leczenia, by osiągnąć zaawansowane stadium zakażenia w przypadku mężczyzn, u których zdiagnozowano zakażenie, gdy mieli od 30 do 39 lat. Porównując zakażenie innymi szczepami - potrzeba ok. 36 miesięcy od rozpoznania.

U osób starszych zaawansowane stadium HIV rozwija się jeszcze wcześniej. Tempo sugeruje, że zakażeni pacjenci, u których późno rozpoznano zakażenie, mogą być już w zaawansowanym stadium, przez co mają gorsze rokowania.

Większość badanych przypadków dotyczyła Holendrów (15 osób), dlatego badacze zdecydowali się przeanalizować więcej danych z kohorty obejmującej ponad 6,7 tys. mieszkańców Holandii zakażonych wirusem HIV. Dzięki temu udało im się zidentyfikować kolejne 92 przypadki zakażenia wariantem VB.

Naukowcom ustalili, że przed rozpoczęciem terapii antyretrowirusowej pacjenci z wariantem VB mieli miano wirusa od 3,5 do 5,5 razy wyższe niż obserwowane u pozostałych osób z innymi szczepami podtypu B. Co więcej, liczba limfocytów CD4 zmalała w tej grupie dwukrotnie szybciej, przez co ryzyko rozwoju AIDS było dużo wyższe. Wyższe było także ryzyko zakażenia innych osób wirusem HIV.

- U nieleczonych osób w wieku 30 lat z tym wariantem można się spodziewać zaawansowanego HIV (liczba komórek CD4 poniżej 350 na milimetr sześcienny, z długoterminowymi konsekwencjami klinicznymi) średnio 9 miesięcy po diagnozie – twierdzą autorzy analiz. Eksperci zapewniają, że po rozpoczęciu leczenia odporność zakażonych rosła, a przeżywalność była podobna do przypadków innych wariantów wirusa HIV.

Zdaniem badaczy „wiek, płeć, przypuszczalny sposób przenoszenia infekcji i miejsce urodzenia dla wyżej wymienionych 109 osób były typowe dla zakażonych wirusem HIV w Holandii, co sugeruje, że zwiększoną zjadliwość można przypisać szczepowi wirusa”. Naukowcy dokonali zsekwencjonowania dwóch dodatkowych próbek pochodzących od osoby z wariantem VB, która została zdiagnozowana w Amsterdamie jeszcze w 1992 roku, czyli dekadę przed innymi diagnozami VB.

Badacze zasugerowali, że ten pacjent miał wirusa, który prawie w całości ewoluował w wariant typowy dla późniejszych lat, czyli VB. - Większa część zmian ewolucyjnych, które doprowadziły do powstania VB, miała miejsce przed rokiem 1992, zanim pojawiła się skuteczna terapia skojarzona – wskazują autorzy.

Dalsze badania według specjalistów mogą ujawnić nieznany obecnie czynnik na poziomie komórkowym lub molekularnym, co pozwoliłby lepiej zrozumieć wariant VB. Autorzy badań sądzą, że ich odkrycia „mogą stymulować dalsze zainteresowanie tym, czy powszechne leczenie zmienia równowagę między zakaźnością a zjadliwością w kierunku wyższej zjadliwości, promując w ten sposób pojawianie się i rozprzestrzenianie nowych zjadliwych wariantów”.

Patrycja Pupiec