"Weterani. Wyrwani śmierci" - historie polskich żołnierzy, którzy cudem przeżyli w Afganistanie - od 25 maja w FOKUS TV

"Weterani. Wyrwani śmierci" to 8-odcinkowy serial dokumentalny, ukazujący wojnę oczami polskich żołnierzy. FOKUS TV prezentuje poruszające historie uczestników misji w Afganistanie, którym udało się przeżyć, i lekarzy, którym udało się ich uratować. W "Weteranach. Wyrwanych śmierci" ukazane zostaną niepublikowane wcześniej zdjęcia z samego środka wojny. Serial rusza na antenie FOKUS TV w czwartek 25 maja o godz. 22.

"Weterani. Wyrwani śmierci" to dokument o ludziach, którzy, gdyby nie poświęcenie lekarzy i kolegów oraz ogromne szczęście, mogliby nie żyć. Wojna w Afganistanie zabrała bowiem 44 żołnierzy, a kolejnych 860 zostało rannych.

- Każdy patrol to było igranie ze śmiercią – talibowie obserwowali nas tygodniami i uczyli się naszej taktyki. Mieli czas. Atak przygotowywali w najdrobniejszych szczegółach. Nie było mowy o braniu jeńców, oni chcieli nas po prostu mordować – wspomina jeden z żołnierzy, Andrzej Skrajny, który przeżył atak na polski konwój.

Bohaterami serialu, oprócz samych weteranów są także medycy, którzy pracowali w szpitalach polowych w Afganistanie. To dzięki ich umiejętnościom i determinacji udało się uratować tak wielu ciężko rannych - pomagali nie tylko Polakom, ale i Afgańczykom, również talibom. Nasi lekarze nieraz musieli operować na kilka stołów jednocześnie, stojąc po kostki we krwi. W serialu pokazane zostaną unikatowe, niepublikowane nigdzie zdjęcia z polskiego szpitala polowego Ghazni, przez który przewinęły się tysiące osób. Ich doświadczenie zostało wykorzystane także później - już w Polsce.

Serial "Weterani. Wyrwani śmierci" to również potężna dawka wiedzy na temat współczesnej techniki wojskowej, sprzętu używanego przez polską armię w Afganistanie, a także medycyny pola walki. Zdjęcia realizowane były na terenie poligonów i kilku jednostek wojskowych w całej Polsce. Wykorzystano w nim także filmy powstałe na potrzeby armii podczas trwającej ponad 7 lat polskiej misji ISAF.

Po wojnie w Afganistanie żołnierze wracali do kraju okaleczeni psychicznie i emocjonalnie, często płacąc za misję ceną zdrowia psychicznego czy spokojem rodziny. Serial "Weterani. Wyrwani śmierci" przypomina o ich bohaterstwie i poświęceniu dla ojczyzny. Armia nie zostawiła ich samych sobie, dla niektórych stworzono specjalne stanowiska, na których mogą pracować mimo kalectwa. Jednak niektórzy z naszych weteranów czują się zapomniani. Dokument stanowi hołd oddany tym dzielnym ludziom, którzy mimo straszliwych przeżyć nie stracili wrażliwości.

"Weterani. Wyrwani śmierci" - kim są bohaterowie?

Widzowie "Weteranów. Wyrwanych śmierci" podczas emisji 8 odcinków serialu zapoznają się z sylwetkami polskich żołnierzy, którzy walczyli w Afganistanie i, choć ciężko ranni, cudem zdołali przeżyć oraz lekarzy pomagających ich ratować. Bohaterowie serialu to:

Żołnierze:

• Kapral Jakub Tynka - 4 lipca 2012 roku został postrzelony przez talibów w szyję - kula przeszła 0,5 cm od rdzenia kręgowego i 3 mm od tętnicy szyjnej. Postrzały szyi z reguły są śmiertelne - Jakub Tynka miał niewiarygodne szczęście, mimo poważnych obrażeń wystarczyła jedna operacja.
• Starszy sierżant Grzegorz Fedorowicz - 6 lipca 2010 roku pod wozem terenowym, w którym się znajdował, wybuchła mina-pułapka. Żołnierza odrzuciło na kilkadziesiąt metrów, był 3-krotnie reanimowany, a lekarze dawali mu 10% szans na przeżycie.
• Sierżant Arkadiusz Żurkowski - 24 października 2012 roku śmigłowiec, którym leciał, został ostrzelany przez talibów, a on sam poważnie raniony w prawą nogę. Przez 2 miesiące pozostawał w śpiączce, obudził się, gdy w szpitalu żona pokazywała mu nagranie z ich dziećmi. Od nowa nauczył się pisać i czytać. Gdyby nie opaska uciskowa założona mu przez kolegę jeszcze w śmigłowcu, prawdopodobnie by nie przeżył.
• Sierżant Andrzej Skrajny - 23 października 2011 roku rosomak, w którym się znajdował, najechał na tzw. śpiocha - minę dawno zakopaną w ziemi, która tylko czekała aż najedzie na nią przypadkowy pojazd. Podmuch złamał mu obie nogi, stopy zostały praktycznie oderwane. Sierżant cały czas zachował przytomność, a w trakcie długiego leczenia udało się uniknąć amputacji kończyn.
• Starszy szeregowy Dawid Babiasz - 25 listopada 2012 roku jego oddział został ostrzelany przez talibów. Pocisk ranił Babiasza w nogę - minął o 2 mm tętnicę. Babiasz przeszedł cztery operacje, doznał dużego uszczerbku na zdrowiu, ale normalnie się porusza.
• Kapitan Michał Sobczuk - 12 czerwca 2010 roku, jadąc w czwartym wozie podczas patrolu, nagle poczuł wybuch. Podczas wypadku uległ wytrzewieniu - pas bezpieczeństwa rozerwał mu jelita. Stwierdzono również złamanie kręgosłupa.
• Młodszy chorąży Andrzej Sinkiewicz - 19 listopada 2010 roku, podczas wymiany ognia z talibami, do której doszło wskutek zastawionej przez tych ostatnich zasadzki, Andrzeja Sinkiewicza postrzelono, uszkodzona została cała prawa strona jego ciała. Był 7-krotnie reanimowany, 12 dni przebywał w śpiączce. Życie uratowały mu poparzenia, które zasklepiły rany i nie doprowadziły do krwotoku.
• Starszy kapral Michał Ożóg - podczas misji w Afganistanie otarł się o śmierć dwa razy - w 2007 i 2011 roku. Z pierwszego wypadku pamięta niewiele - doznał wtedy poparzenia nóg, a uratował go kierowca pojazdu, którym jechał. Mężczyzna wrócił po nieprzytomnego kaprala, mimo że w każdej chwili mogło dojść do wybuchu. W 2011 roku to Ożóg uratował kolegów - wyniósł czterech żołnierzy z płonącego pojazdu. Nie zdawał sobie wtedy sprawy, że w momencie akcji ratunkowej jego ręka była złamana w czterech miejscach.

Lekarze:

• Ppłk. dr n. med. Marcin Wojtkowski - specjalista chirurg ortopeda traumatolog narządu ruchu w Wojskowym Instytucie Medycznym w Warszawie. Dzięki pracy w szpitalu polowym w Afganistanie jest jednym z najbardziej doświadczonych ortopedów w Warszawie, dlatego często kieruje zespołami mającymi ostre dyżury w największym w Polsce Mazowieckim Centrum Urazowym.
• Ppłk. dr n. med. Robert Brzozowski - chirurg ogólny. Jest kierownikiem i założycielem Zakładu Medycyny Pola Walki Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. Po raz pierwszy przyjechał do Afganistanu w 2010 roku. Przez kolejne lata wracał do bazy w Ghazni jeszcze cztery razy. Leczył nie tylko rodaków, ale także i Afgańczyków: żołnierzy, policjantów i cywili, w tym dzieci – ofiary min, wybuchów, postrzeleń. Na wojnie spędził ponad dwa lata.
• Ppłk rez. dr. hab. n. med. prof. UM Waldemar Machała - specjalista anestezjologii i intensywnej terapii (1996) oraz medycyny ratunkowej (2001). Pracuje w Zakładzie Anestezjologii i Intensywnej Terapii Katedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Na misji w Afganistanie przebywał na kliku zmianach. W bazie w Ghazni pełnił funkcję anestezjologa w zespole chirurgicznym.