Tu rzeżączka wymyka się spod kontroli! Pierwszy kraj na świecie startuje z programem szczepień

2025-08-05 10:04

W obliczu rekordowego wzrostu zakażeń rzeżączką i narastającej antybiotykooporności, Wielka Brytania uruchomi innowacyjny program szczepień. To pierwsza taka inicjatywa na świecie. Ma na celu powstrzymanie choroby, która w 2023 roku osiągnęła poziom nienotowany od ponad stu lat. Czy to pomoże opanować epidemię, zanim rzeżączka stanie się niemożliwa do wyleczenia?

Szczepienie dorosłych, szczepionka
Autor: Getty Images Wielka Byrtania jako pierwszy kraj na świecie startuje z programem szczepień przeciw rzeżączce
  • NHS England uruchomił pierwszy na świecie program szczepień przeciw rzeżączce w odpowiedzi na rekordową liczbę zakażeń.
  • Szczepionka, choć nie eliminuje całkowicie ryzyka, może zapobiec 100 tys. przypadków rzeżączki w ciągu dekady.
  • Wzrost antybiotykooporności sprawia, że rzeżączka staje się coraz trudniejsza do leczenia, grożąc w przyszłości brakiem skutecznych terapii.
  • Kto może skorzystać ze szczepionki i jakie są potencjalne korzyści dla zdrowia publicznego?

NHS England, angielski odpowiednik Narodowego Funduszu Zdrowia w Polsce, rozpoczął w poniedziałek pierwszy na świecie program szczepień przeciwko rzeżączce. W 2023 r. stwierdzono rekordową liczbę zakażeń 85 tys., największą od 1918 r., kiedy to rozpoczęto gromadzenie danych i trzy razy większą niż w 2012 r.

Brytyjska podsekretarz stanu w ministerstwie zdrowia publicznego i profilaktyki Ashley Dalton oświadczyła, że „pierwszy na świecie program szczepień pomoże powstrzymać epidemię zakażeń, a także stawić czoła rosnącemu zagrożeniu oporności na antybiotyki”.

Szczepionka będzie oferowana bezpłatnie osobom najbardziej narażonym na zakażenie dwoinką rzeżączki (Neisseria gonorrhoeae). Szczególnie ma dotyczyć mężczyzn homoseksualnych i biseksualnych, którzy w przeszłości mieli wielu partnerów seksualnych lub przebyli infekcję przenoszoną drogą płciową.

Jednakże lekarze będą mieli swobodę w proponowaniu szczepionki osobom korzystającym z usług zdrowia seksualnego, które ich zdaniem również mają wysokie ryzyko zakażenia.

Rzeżączka - objawy i leczenie
Poradnik Zdrowie Google News

Do szczepień przeciw rzeżączce posłuży szczepionka na meingokoki

Pacjentom w Anglii będzie podawana szczepionka stosowana wśród małych dzieci w celu ochrony przed meningokokomi typu B. Bakterie wywołujące obydwie choroby są blisko ze sobą spokrewnione, do tego stopnia, że szczepionka przeciwko meningokokom typu B jest w 30-40 proc. skuteczna w zapobieganiu zakażeniu dwoinką rzeżączki. Oznacza to, że szczepionka nie eliminuje całkowicie ryzyka zachorowania na tę chorobę.

Estymacje przeprowadzone przez Imperial College w Londynie wykazały, że gdy szczepionka zyska na popularności, może zapobiec 100 tys. przypadków rzeżączki i pozwoli zaoszczędzić ok. 8 mln funtów w ciągu kolejnej dekady.

Zdaniem ekspertów, istotnym argumentem za tym, by stosować szczepionkę jest również to, że rzeżączka staje się coraz trudniejsza do leczenia, ze względu na narastanie antybiotykoodporności bakterii, które ją wywołują. W opinii naukowców pewnego dnia rzeżączka może stać się niemożliwa do wyleczenia.

Nie wiadomo, jak długo będzie trwała ochrona zapewniana przez szczepionkę, ani jak często będą wymagane dawki przypominające.

Jak objawia się rzeżączka?

Na rzeżączkę mogą chorować przedstawiciele obu płci. Stosowanie prezerwatyw powinno chronić przed zakażeniem. Najczęściej choroba obejmuje narządy moczowo-płciowe, ale może także występować w okolicach odbytu lub w gardle. U 50 proc. kobiet i 10 proc. panów przebiega bezobjawowo.

Wśród symptomów choroby u kobiet wymienia się:

  • ból w podbrzuszu,
  • ból podczas stosunku,
  • pieczenie w pochwie,
  • ból i pieczenie podczas oddawania moczu,
  • ropne upławy z pochwy.

U mężczyzn najczęściej są to:

  • wyciek z cewki moczowej o charakterze ropnym,
  • ból i pieczenie podczas oddawania moczu,
  • obrzęk oraz tkliwość najądrzy,
  • zapalenie żołędzi.

Nieleczona rzeżączka może prowadzić do rozwoju wielu groźnych powikłań, w tym do niepłodności u kobiet i mężczyzn, zapalenia mięśnia sercowego, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, a nawet sepsy.

Zobacz galerię: Od nastolatki do seniorki. Zalecane badania ginekologiczne (kalendarz)

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki