Ponad 1,5 miliona dzieci straciło opiekuna w wyniku pandemii COVID-19

Najnowsze wyniki badań potwierdzają, że w wyniku pandemii koronawirusa ponad milion dzieci na całym świecie straciło rodzica, a łącznie 1,5 miliona utraciło krewnego, który sprawował nad nim pieczę.

Spis treści

1. Drugorzędne skutki pandemii COVID-19
2. Konsekwencje pandemii dla dzieci
3. Jak pomagać dzieciom, które straciły bliskich z powodu COVID-19?

Drugorzędne skutki pandemii COVID-19

Priorytety dotyczące walki z pandemią COVID-19 skupiały się na aspektach związanych ze śmiertelnością oraz zachorowalnością na koronawirusa. Drugorzędne skutki, takie jak ilość dzieci pozbawionych swoich opiekunów przykuły uwagę ekspertów, którzy przeanalizowali dostępne wskaźniki zgonów.

Dr Susan Hillis z Amerykańskiego Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom, która pracowała nad przeprowadzanymi badaniami, potwierdza, że „na każde dwa zgony związane z COVID-19 jedno dziecko stoi w obliczu śmierci rodzica lub opiekuna”.

Konsekwencje pandemii dla dzieci

Zespół badaczy przeanalizował dane dotyczące zgonów w 21 krajach z powodu zakażenia koronawirusem - informacje dotyczyły około 76 proc. wszystkich przypadków na całym świecie. Najwięcej podstawowych opiekunów, czyli rodziców bądź dziadków, straciły dzieci z Peru, USA, RPA, Iranu, Brazylii, Meksyku, Argentyny, Kolumbii i Rosji.

W okresie od marca 2020 r. do kwietnia 2021 r. aż 1 134 000 dzieci doświadczyło śmierci głównego opiekuna, a 1 562 000 maluchów straciło co najmniej jedną osobę, która sprawowała nad nim opiekę. Częściej umierali ojcowie – odnotowano od dwóch do pięciu razy więcej zgonów niż w przypadku śmierci matek.

Wpływ utraty bliskiej osoby na dziecko jest ogromny. Naukowcy alarmują, że dzieci, które w wyniku pandemii straciły swoich opiekunów są bardziej zestresowane, same zmagają się z problemami zdrowotnymi, są wykorzystywane i cierpią z powodu ubóstwa. Często te poważne konsekwencje mogą trwać przez całe ich życie.

Osoby poniżej 18. roku życia, które straciły swoich najbliższych są bardziej narażone na:

• problemy ze zdrowiem psychicznym,
• przemoc fizyczną, emocjonalną i seksualną,
• rodzinne ubóstwo.

Te doświadczenia mogą zwiększać ryzyko samobójstw, ciąży w okresie dojrzewania, zachorowań na choroby przewlekłe czy zakaźne, takie jak HIV/AIDS.

W Stanach Zjednoczonych 40 proc. dziadków mieszkających z wnukami jest ich głównymi opiekunami. Podobnie jest w Wielkiej Brytanii, gdzie regularnie wnuczętami zajmuje się zbliżona liczba seniorów. Naukowcy zwracają uwagę na fakt, że utrata ukochanego dziadka może wiązać się nie tylko z przygnębieniem, a może prowadzić do zmniejszenia wsparcia potomków w obszarze psychospołecznym, praktycznym i/lub finansowym.

Dzieci potrzebują alternatywnej, uzupełniającej opieki. Niestety, w wyniku pandemii nawet ten poziom utrzymywania pieczy nad najmłodszymi nie jest zapewniony. Ma to związek z restrykcjami wprowadzonymi w wyniku walki z pandemią na świecie, czyli nakazami pozostawania w domach i ograniczeniami w przeprowadzaniu przez odpowiednie instytucje potrzebnych interwencji, mających na celu wsparcie w zakresie bezpieczeństwa najmłodszych.

Jak pomagać dzieciom, które straciły bliskich z powodu COVID-19?

Naukowcy zalecają jak najszybsze szczepienia przeciw COVID-19, noszenie masek i zachowywanie dystansu. Badacze podkreślają, że w przypadku, kiedy rodzina została poważnie dotknięta skutkami pandemii powinna przejść kompleksową ocenę, w tym specjalistyczne testy oraz jeśli któryś z opiekunów umrze - być wspierana w opracowaniu planów opieki nad dzieckiem.

Eksperci zwracają uwagę także na społeczeństwa poszczególnych krajów, które powinny zapewnić rodzinom odpowiednie ekonomiczne, psychiczne i edukacyjne wsparcie.

Patrycja Pupiec