ZABURZENIA MYŚLENIA - rodzaje. Zaburzenia treści, toku oraz struktury i funkcji myślenia

Zaburzenia myślenia zwykle uzewnętrzniają się w mowie, w wypowiedziach chorego. W zależności od rodzajów zaburzeń myślenia - zaburzeń treści, toku oraz struktury i funkcji myślenia - chory może mieć myśli natrętne lub urojenia o różnej treści. Może nieustannie wypowiadać znaczące ilości słów lub mieć skłonność do ciągłych dygresji. Sprawdź, na czym polegają zaburzenia myślenia.

Spis treści

1. Zaburzenia myślenia – zaburzenia treści myślenia
2. Zaburzenia myślenia – zaburzenia toku myślenia
3. Zaburzenia myślenia – zaburzenia struktury i funkcji myślenia

Zaburzenia myślenia świadczą o nieprawidłowościach w złożonym procesie tworzenia nowych reprezentacji umysłowych przez przekształcanie dostępnych informacji. Zaburzenia myślenia dzieli się na zaburzenia treści myślenia oraz zaburzenia formy myślenia, do których należą zaburzenia toku oraz struktury i funkcji myślenia. Zaburzenia myślenia mogą uzewnętrzniać się w mowie, w wypowiedziach chorego, a także w jego zachowaniu, postępowaniu.

Zaburzenia myślenia – zaburzenia treści myślenia

• Myśli (idee) nadwartościowe

To przekonania, sądy, idee wyznawane przez daną osobę, które w zasadzie są prawdziwe (nie są urojeniami), ale wywierają nadmierny wpływ na decyzje, zachowania i całe postępowanie człowieka. Osoba owładnięta myślami nadwartościowymi nie jest oderwana od rzeczywistości, ale jej zachowanie jest jednostronne, radykalne, a niekiedy nawet fanatyczne, w związku z tym nabiera cech zaburzeń osobowości. Myśl nadwartościowa może dotyczyć np. kwestii religijnych, co wiąże się z żarliwym jej propagowaniem, albo np. kwestii segregacji rasowej i związanej z tym dyskryminacji. Myśli nadwartościowe mogą pojawić się także u wynalazców, naukowców, którzy są tak pochłonięci swoimi badaniami, że zaniedbują życie rodzinne i towarzyskie.

• Urojenia

Urojenia to chorobliwe, nieuzasadnione sądy, które nie ustępują pod wpływem logicznej argumentacji lub dowodów na ich nieprawdziwość, nielogiczność. Urojenia mogą być przeróżnej, ale zawsze absurdalnej, treści. Na przykład chory może być przekonany, że jest śledzony, podsłuchiwany, że wszyscy o nim mówią, że ktoś czyta jego myśli itp.

• Automatyzm psychiczny

Chory nie ma wpływu na własne myśli, mowę czy ruchy. W odczuciu chorego dzieją się one automatycznie, nie podlegają wysiłkowi woli.

• Myśli natrętne (obsesje)

Chory nie może się uwolnić od natrętnych myśli, obrazów lub od wykonywania ciągle tych samych czynności, mimo prób i wysiłku wkładanego w ich oddalenie, np. liczenie w myśli do określonej liczby przed wykonaniem danej czynności.

Zaburzenia myślenia – zaburzenia toku myślenia

Zaburzenia myślenia – zaburzenia struktury i funkcji myślenia

- myślnienie magiczne - osoba utożsamia myślenie z działaniem (jeśli pomyślę, że latarnia się zapali, to tak się stanie), jej myślenie często wiąże się z wiarą w zabobony albo z myśleniem życzeniowym (np. jeśli pierwszy podjedzie autobus nr 10, to zdam egzamin);- myślenie ambiwaletne - współwystępowanie sprzecznych myśli, a co za tym idzie - sprzecznych wypowiedzi;- myślenie dereistyczne – myślenie oderwane od rzeczywistości, wypełnione pseudofilozoficznymi lub absurdalnymi treściami;

Bibliografia: Psychiatria. Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa, pod. red. Krupki-Matuszczyk I, wyd. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Katowice 2007.

Monika Majewska