Zanim podejmiesz trudną decyzję, prześpij się z nią. Psychologowie zdradzają, dlaczego to działa
Trudne decyzje bywają paraliżujące. Zamiast analizować je bez końca, naukowcy sugerują, by... położyć się spać. Sen wspiera pamięć, redukuje emocje i daje świeże spojrzenie. Dlatego tak często zdarza się, że rano wiesz dokładnie, co zrobić, choć dzień wcześniej miałaś wątpliwości.
- Odpowiednia ilość i jakość snu wspomaga koncentrację, zdolność osądu oraz procesy poznawcze, co pozwala podejmować trafne decyzje.
- Podczas snu mózg przetwarza dane z całego dnia, wzmacniając istotne połączenia synaptyczne i eliminując mniej ważne informacje, co ułatwia analizę i wybór optymalnych rozwiązań.
- Odpoczynek zmniejsza reakcje emocjonalne i pozwala spojrzeć na problemy obiektywnie, co sprzyja podejmowaniu lepszych decyzji.
Sen ułatwia podjęcie ważnej decyzji?
Codziennie stajemy przed wieloma wyborami - jedne są błahe, inne mogą całkowicie odmienić nasze życie. Czasami decyzja musi zapaść natychmiast, ale w wielu przypadkach mamy kilka dni na zastanowienie.
Psychologowie i neurolodzy od lat badają, jak funkcjonuje nasz mózg w procesie podejmowania decyzji i coraz częściej zwracają uwagę na niezwykłą rolę snu. To właśnie wtedy nasz organizm regeneruje się fizycznie i pracuje nad porządkowaniem wspomnień, analizowaniem doświadczeń oraz szukaniem nowych połączeń między faktami.
Sen redukuje napięcie emocjonalne, pozwala nabrać dystansu i spojrzeć na problem z zupełnie innej perspektywy. Nic więc dziwnego, że popularne powiedzenie „prześpij się z tym” znajduje potwierdzenie w badaniach naukowych. Czy jednak naprawdę wystarczy noc, aby podjąć właściwą decyzję?
Najnowsza praca opublikowana w czasopiśmie PLOS Biology pokazuje, że nawet krótka drzemka w ciągu dnia może wspierać proces twórczego rozwiązywania problemów. Zadaniem uczestników było reagowanie na pojawiające się na klawiaturze kropki - przed i po 20-minutowej przerwie na sen.
Wyniki były zaskakujące, aż 70,6 proc. badanych po drzemce odkryło szybszy i skuteczniejszy sposób na wykonanie testu. Wszyscy poprawili swoje wyniki po odpoczynku, jednak najwięcej zyskali ci, którzy weszli w głębszą fazę snu.
Nie wiemy dokładnie, co dzieje się podczas głębokiego snu, ale jedna z teorii zakłada, że połączenia są reorganizowane w taki sposób, że ważne połączenia są zachowywane, a mniej ważne usuwane
- wyjaśniła współautorka badania, dr Anika Löwe z Uniwersytetu we Fryburgu.
Eksperci podkreślają też, że długość drzemki nie powinna być przypadkowa. Idealny czas zależy od indywidualnych predyspozycji. Według Löwe, po zaśnięciu faza N2 pojawia się zazwyczaj w ciągu około pięciu minut.
Zatem, w zależności od tego, jak szybko ktoś zasypia, 20 do 30 minut powinno być odpowiednią długością
- zauważyła badaczka.
Pozostaje jednak pytanie, czy podobny efekt można uzyskać, śpiąc całą noc?
Dlaczego przespana noc to podstawa przed podjęciem decyzji?
Sen ma fundamentalne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania mózgu i umiejętności podejmowania decyzji.
Sen jest niezbędny dla zdrowego ciała i umysłu
- podkreślił dr Emerson Wickwire, kierownik medycyny snu, University of Maryland Medical Center.
Niedobór odpoczynku prowadzi do obniżenia zdolności osądu oraz spadku kreatywności. W praktyce oznacza to, że zmęczony mózg nie radzi sobie tak dobrze z analizowaniem informacji i generowaniem pomysłów, co może wpływać na błędne decyzje lub impulsywne zachowania.
Mózg przetwarza informacje pozyskane w ciągu dnia i integruje je w pamięci długotrwałej
- powiedziała dr Fouzia Siddiqui, neurolog i dyrektor medyczny medycyny snu w Sentara RMH Medical Center.
W tym czasie połączenia synaptyczne ulegają wzmocnieniu, co pozwala mózgowi utrwalić najbardziej istotne fakty.
Nasze mózgi zatrzymują najważniejsze informacje i odrzucają te najmniej istotne - pomagając nam podejmować ważne decyzje
- dodał dr Wickwire.
Sen reguluje również nasze emocje, co oznacza, że zmniejsza stres i napięcie związane z trudną decyzją, a powrót do niej po przespanej nocy pozwala spojrzeć na sytuację bardziej obiektywnie.
Sen przed podjęciem ważnej decyzji lub zmierzeniem się z kreatywnym problemem może pomóc, poprawiając równowagę emocjonalną, zmniejszając impulsywność i sprzyjając bardziej pozytywnemu nastawieniu do dostępnych opcji
- podkreślił dr Seyed Hassan Fakher z Invigor Medical.
Odpoczynek pozwala mózgowi uporządkować informacje, przetworzyć je i wyłonić kreatywne rozwiązania, których nie udałoby się znaleźć w stanie zmęczenia. W praktyce oznacza to, że niezależnie od tego, czy mamy przed sobą łatwą, czy strategiczną decyzję, najważniejszą postawą jest danie sobie czasu na sen. Jeśli sprawa jest pilna i nie ma możliwości przesunięcia jej na kolejny dzień, zaplanuj przynajmniej krótką drzemkę, która pomoże odświeżyć umysł i poprawić koncentrację.
Jednak zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest przespanie całej nocy - sen pozwala nie tylko przetworzyć wszystkie istotne informacje, ale też odpowiednio uregulować emocje, co znacząco zwiększa szansę na trafne i przemyślane wybory.
