Połowa Polaków z tą diagnozą umiera. Zaczyna się od maleńkiej zmiany

Czerniaki to nowotwory o ogromnej dynamice wzrostu. Jeszcze kilka lat temu mówiło się o 2 tys. zachorowań rocznie w Polsce. Później o 2,5 tys., 3 tys. zachorowań... Aktualnie uważa się, że czerniak diagnozowany jest u 3,5 tys. Polaków każdego roku. Dla połowy z nich, to wyrok śmierci.

Czerniak - profilaktyka, jak zapobiegać

W leczeniu nowotworów największe znaczenie mają dwa czynniki: profilaktyka i wczesne wykrycie. A w kwestii czerniaka z obydwiema sprawami jesteśmy na bakier. Niemal co trzeci pacjent z czerniakiem zjawia się u lekarza zbyt późno, aby można było skutecznie mu pomóc.

Wystarczyłoby badać znamiona u dermatologa i zadbać o ochronę skóry przed promieniowaniem słonecznym. Tylko tyle. Dla wielu osób to wciąż „aż” tyle. Statystycznie po kremy z filtrem regularnie sięga tylko jedna osoba na pięć. Z kolei 20 proc. osób nie stosuje takich środków ochronnych na skórę nigdy. Wciąż pokutuje przekonanie, że „z kremem nie da się opalić”. I moda na opaleniznę, mimo mówienia od lat, że jest to bardzo niezdrowe.

Czerniak - na skórze milimetry, a w środku mnóstwo przerzutów

Zmiany na skórze są nagminnie lekceważone. Wiele osób nawet nie ma świadomości, że należałoby ja badać i to regularnie. U dermatologa bywa, celem corocznej kontroli znamion, tylko co 15. Polak. Prawie połowa osób z pieprzykami nigdy ich nie weryfikuje.

Mitem jest, że czerniaka można od razu rozpoznać. – To nie było wcale duże. To nie jest tak, że to musi być duże czarne znamię. To było bardzo małe – zwraca uwagę dermatolożka w materiale TVN, o znamiennym tytule: Milimetry, które decydują o życiu.

W materiale możemy też zobaczyć pacjenta, który wielkość znamienia, które miał, przyrównuje do kleszcza. I ten właśnie czerniak dał dwa przerzuty do mózgu, mnogie przerzuty w płucach, przerzuty do wątroby.

Jak wygląda czerniak? Jak poznać, czy to czerniak

Czerniak, co istotne, może dotyczyć nie tylko skóry, ale i błon śluzowych, paznokci, gałek ocznych. Może mieć kolor od jasnego do czarnego. Może pojawić się tam, gdzie nie było pieprzyka. Może też rozwinąć się na którymś z istniejących już znamion barwnikowych. Może pojawić się ból, krwawienie, swędzenie, zmiana kształtu znamienia. Pewność, z jaką zmianą mamy do czynienia, daje tylko badanie znamienia u dermatologa. 

Zobacz też: Czerniak - jak go samodzielnie rozpoznać? Profilaktyka czerniaka

Katarzyna Głuszak, redaktorka