Powiększona prostata: wczesne objawy, diagnoza i skuteczne metody leczenia

Powiększona prostata, inaczej gruczolak stercza, czyli łagodny rozrost prostaty (BPH, z ang. benign prostatic hyperplasia), to powszechny problem dotykający wielu mężczyzn. Jest to naturalny proces związany ze starzeniem się organizmu i przemianami hormonalnymi, szczególnie wzrostem aktywności dihydrotestosteronu (DHT), który stymuluje podziały komórek gruczołu krokowego.

BPH zazwyczaj dotyczy mężczyzn po 45-50 roku życia i charakteryzuje się powiększeniem centralnej części gruczołu krokowego, otaczającej cewkę moczową. W miarę rozrostu, prostata zaciska się wokół cewki moczowej, prowadząc do problemów zdrowotnych związanych z oddawaniem moczu. Rozrost tkanek gruczołowych ma charakter łagodny, co odróżnia go od raka prostaty. 

Gruczoł krokowy – co to jest i za co odpowiada? 

Gruczoł krokowy, zwany również sterczem, to niewielki narząd męskiego układu moczowo-płciowego, zlokalizowany tuż pod pęcherzem moczowym, otaczający cewkę moczową. Jego anatomiczna budowa oraz położenie mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu rozrodczego i moczowego. Podstawową funkcją prostaty, we współpracy z pęcherzykami nasiennymi, jest produkcja płynu nasiennego, który stanowi środowisko dla plemników, odżywiając je, chroniąc i zapewniając ich ruchliwość. Prawidłowe wymiary prostaty i jej objętość są istotne dla utrzymania zdrowia mężczyzn. 

Objawy powiększonej prostaty 

Objawy łagodnego przerostu prostaty, czyli BPH, nie pojawiają się nagle i na początku są na tyle mało uciążliwe, że mężczyźni często je bagatelizują. Z czasem jednak mogą stać się naprawdę uciążliwe i znacząco wpływać na jakość życia. Dlatego tak ważne jest szybkie skonsultowanie się z lekarzem. Co powinno cię do tego skłonić? 

• Częstomocz i nykturia: Konieczność częstszego oddawania moczu w ciągu dnia oraz w nocy (nawet 3-4 razy), co prowadzi do zaburzeń snu. 
• Uczucie ciągłego parcia na pęcherz (parcie naglące na mocz): Nagła i silna potrzeba oddania moczu, nawet jeśli pęcherz jest tylko częściowo wypełniony. 
• Dłuższy czas potrzebny do rozpoczęcia opróżniania pęcherza. 
• Mała siła, z jaką wypływa strumień moczu, a także jego przerywanie lub rozpraszanie. 
• Konieczność natężania się, aby całkowicie opróżnić pęcherz, często z uczuciem niepełnego wypróżnienia. 
• Nawet śladowe ilości krwi w moczu (hematuria). 
• Całkowite zatrzymanie mikcji (ostre zatrzymanie moczu), które jest stanem nagłym i wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. 
• Wyciekanie moczu z cewki moczowej (nietrzymanie moczu), co wymaga rygorystycznego podejścia do higieny osobistej i częstej zmiany bielizny. 
• Ból i pieczenie przy oddawaniu moczu, co może wskazywać na infekcję. 
• Ból krocza. 
• Ropny wyciek z cewki moczowej, sugerujący stan zapalny. 

Wszystkie te objawy to zaburzenia mikcji, które wymagają diagnostyki i leczenia. 

Przyczyny i czynniki ryzyka przerostu prostaty 

Powiększenie gruczołu krokowego jest procesem złożonym, wynikającym z wielu czynników, w tym przede wszystkim z przemian hormonalnych związanych ze starzeniem się organizmu. Hormony płciowe odgrywają kluczową rolę w rozwoju BPH. 

Hormonalne mechanizmy rozwoju przerostu prostaty 

Z biegiem lat w organizmie mężczyzny zachodzą naturalne zmiany hormonalne. Kluczową rolę w stymulacji podziałów komórek gruczołu krokowego odgrywa dihydrotestosteron (DHT), będący aktywną formą testosteronu. DHT jest znacznie silniejszym androgenem niż testosteron i to właśnie jego zwiększona aktywność w komórkach prostaty prowadzi do ich nadmiernego rozrostu. W procesie tym uczestniczą również estrogeny, których poziom u mężczyzn wzrasta wraz z wiekiem, oraz prolaktyna, która może wpływać na metabolizm androgenów. Złożone interakcje tych hormonów przyczyniają się do rozwoju łagodnego rozrostu gruczołu krokowego. 

Czynniki ryzyka i wpływ stylu życia na zdrowie prostaty 

Oprócz aspektów hormonalnych, istnieją także inne czynniki ryzyka wpływające na zdrowie prostaty. Wśród nich należy wymienić:  

• Styl życia i dieta: Nadwaga, a zwłaszcza otyłość brzuszna, brak aktywności fizycznej, dieta bogata w czerwone mięso, produkty mleczne, przetworzoną żywność, cukier i sól. Nieodpowiednie nawodnienie organizmu również może przyczyniać się do problemów. Zbilansowana dieta, bogata w warzywa i owoce oraz produkty pełnoziarniste, odgrywa kluczową rolę w profilaktyce. 
• Używki: Nadużywanie alkoholu i palenie tytoniu. 
• Choroby współistniejące: Cukrzyca (zwłaszcza cukrzyca typu 2), wysoki cholesterol (hipercholesterolemia, hipertriglicerydemia), nadciśnienie tętnicze i zespół metaboliczny zwiększają ryzyko. 
• Czynniki środowiskowe: Należy uwzględnić również ekspozycję na zanieczyszczenie powietrza, metale ciężkie i pestycydy. 
• Stres: Stres emocjonalny, lęk, złość i gniew również mogą negatywnie wpływać na ogólny stan zdrowia, w tym na męskie zdrowie. 

Powiększona prostata – łagodny rozrost czy nowotwór? 

Najczęściej powiększenie się prostaty jest związane z rozrostem prawidłowych komórek (łagodny przerost), ale może być także skutkiem namnażania się komórek zmienionych nowotworowo. Łagodny rozrost prostaty (BPH) to rozrost tkanek gruczołowych o charakterze łagodnym; nie jest równoznaczny z rakiem prostaty, nie powoduje przerzutów ani nie zagraża bezpośrednio życiu. Często wywołuje niepokój oraz strach z powodu podobnych objawów.

Rak prostaty, czyli gruczolakorak stercza, jest nowotworem złośliwym, który może rozwijać się bezobjawowo przez długi czas. Czynniki ryzyka raka prostaty obejmują nadwagę, dietę bogatą w czerwone mięso i produkty mleczne, nadużywanie alkoholu i palenie. Wiadomo również, że występuje rodzinnie. Każda zaobserwowana nieprawidłowość dotycząca oddawania moczu powinna skłonić do wizyty u urologa. Precyzyjna diagnostyka jest kluczowa dla odróżnienia tych dwóch schorzeń. 

Złośliwy nowotwór prostaty: diagnostyka, stopnie zaawansowania i kompleksowe leczenie 

Kiedy już pojawią się objawy raka stercza (gruczolakoraka), są one podobne do BPH, jednak w badaniu DRE prostata może być twarda, z wyczuwalnymi nierównymi guzkami, co stanowi istotną różnicę w stosunku do łagodnego przerostu. Diagnostyka obejmuje badanie per rectum (DRE), poziom antygenu swoistego dla stercza (PSA) oraz biopsję.

Stopień złośliwości komórek nowotworowych ocenia się za pomocą skali Gleasona (Gleason score), która ma fundamentalne znaczenie dla planowania leczenia. Do oceny zaawansowania nowotworu stosuje się również system NMASC i skalę TNM, które określają rozmiar guza (T), zajęcie węzłów chłonnych (N) i obecność przerzutów (M). W zależności od stadium zaawansowania i agresywności raka (rak prostaty agresywny, rak prostaty niski stopień złośliwości, rak prostaty wysoki stopień złośliwości), dostępne są różne metody leczenia. Należą do nich: 

• Leczenie aktywne: Chirurgiczne usunięcie gruczołu krokowego (prostatektomia radykalna), w tym coraz częściej stosowana robotowa prostatektomia. 
• Obserwacja: W przypadku raków o niskim stopniu złośliwości i powolnym przebiegu. 
• Radioterapia: Z wiązką zewnętrzną lub brachyterapia (umieszczenie źródeł promieniowania w prostacie). 
• Hormonoterapia antyandrogenowa (blokada androgenowa): Ma na celu zahamowanie wzrostu nowotworu poprzez obniżenie poziomu androgenów. 
• Chemioterapia: Stosowana w zaawansowanych stadiach choroby lub w przypadku braku odpowiedzi na inne terapie. 
• Nowoczesne metody: Terapia celowana i immunoterapia. 

Po leczeniu monitoruje się poziom PSA po leczeniu oraz PSA resztkowe, aby ocenić skuteczność terapii i wykryć ewentualne nawroty. W niektórych przypadkach konieczne jest leczenie wspomagające po leczeniu głównym, a w zaawansowanych stadiach leczenie paliatywne, mające na celu kontrolę bólu i łagodzenie dolegliwości, co przekłada się na poprawę komfortu życia. 

Możliwe powikłania nieleczonego przerostu prostaty 

Słowo "łagodny" w odniesieniu do rozrostu prostaty należy rozumieć w wymiarze onkologicznym – nie jest to rak. Jednak sama choroba, jeśli nie będzie leczona, wcale nie jest taka łagodna. A cierpi na nią połowa pięćdziesięciolatków, a liczba chorych szybko wzrasta wraz z wiekiem. BPH może stanowić istotne zagrożenie dla zdrowia, prowadząc do długoterminowych skutków i poważnych powikłań. 

Blokująca odpływ moczu powiększona prostata jest przyczyną powikłań na różnych piętrach układu moczowego. Na najniższym może powodować nawracające infekcje cewki i pęcherza (infekcje dróg moczowych). Jej następstwem jest pogrubienie ścian pęcherza oraz przerost mięśnia wypieracza, co utrudnia oddawanie moczu i sprzyja jego zastojowi. Następstwem tego zjawiska jest tworzenie się kamieni w pęcherzu (kamica pęcherza moczowego). 

Choroba odciska swoje piętno również w górnych drogach moczowych. Może być przyczyną zastoju moczu, co promuje zakażenia, kamicę nerkową, a w konsekwencji niewydolność nerek (nefropatię zaporową). Najcięższym powikłaniem jest urosepsa, czyli masywne zakażenie całego organizmu, u którego źródła leży zaleganie moczu w pęcherzu z powodu rozrostu gruczołu krokowego. 

Najgorszym doraźnym powikłaniem BPH jest natomiast nagłe zatrzymanie moczu, które wymaga szybkiej interwencji medycznej – założenia cewnika do pęcherza i wdrożenia antybiotykoterapii. 

Łagodny rozrost prostaty nie jest wyłącznie sprawą osobistą mężczyzny. Skutki tej choroby odczuwa także otoczenie. Mężczyzna przysparza cierpienia partnerce, na którą może przenosić infekcje układu moczowego drogą płciową. Wstając w nocy z powodu nykturii, przerywa sen domownikom. Spada jego wydajność w pracy, bo jest niewyspany, zmęczony (osłabienie). Z tego też powodu bywa rozdrażniony, nerwowy, co niekorzystnie wpływa na relacje z członkami rodziny, ze współpracownikami. 

Diagnostyka powiększonej prostaty – jakie badania wykonać? 

Jeśli zaobserwujesz niepokojące objawy, koniecznie idź do urologa lub rozważ konsultację u androloga. Lekarz przeprowadzi szczegółowy wywiad, a następnie wykona badanie DRE, czyli badanie per rectum (palcem przez odbyt). Badanie to służy ocenie konsystencji, wielkości i ruchomości gruczołu. 

Zwykle zleca się także podstawowe analizy krwi i moczu. Badanie krwi ma określić poziom PSA – swoistego antygenu dla stercza, czyli glikoproteiny produkowanej przez komórki nabłonkowe gruczołu krokowego. Ważne, aby odczekać 48 godzin przed badaniem, bo wszelkie manipulacje w okolicy gruczołu (także zatrzymanie moczu, stan zapalny, założenie cewnika) wpływają na podwyższenie wyniku. Prawidłowe stężenie PSA całkowitego zasadniczo nie powinno przekraczać 4 ng/ml, jednak podwyższony poziom PSA może wskazywać również na zapalenie prostaty, a nie tylko na nowotwór. Dla precyzyjniejszej diagnostyki bada się również fPSA (wolne PSA) oraz oblicza wskaźnik fPSA/PSA. Warto zaznaczyć, że co czwarty mężczyzna z prawidłowym poziomem tego białka choruje na raka prostaty, a ponad połowa z podwyższonym poziomem PSA ma zdrowy ten gruczoł. Rozpoznanie nowotworu można postawić dopiero po wykonaniu biopsji. 

Metody obrazowania i oceny funkcji układu moczowego 

W ramach diagnostyki obrazowej, lekarz może zlecić: 

• USG jamy brzusznej: Służy do orientacyjnej oceny objętości gruczołu krokowego. 
• USG przezodbytnicze (TRUS): Pozwala na uzyskanie dokładniejszych wymiarów prostaty i ocenę jej echogeniczności. Często wymaga analgosedacji dla komfortu pacjenta. 
• Badanie urodynamiczne: Ocenia czynność dolnych dróg moczowych, w tym przepływ moczu (uroflowmetria). 
• Rezonans magnetyczny (MRI) prostaty:** Jest przydatny w wykrywaniu raka i ocenie jego zaawansowania. 
• Tomografia komputerowa: Może być używana do oceny rozprzestrzeniania się nowotworu. 

Szczegółowa diagnostyka prostaty: od DRE do badań molekularnych 

Oprócz podstawowych badań, w diagnostyce prostaty coraz częściej stosuje się zaawansowane metody, zwłaszcza w kontekście podejrzenia raka: 

• Biopsja fuzyjna prostaty: Łączy obrazy MRI z USG, co pozwala na precyzyjne pobranie próbek z podejrzanych obszarów do badania histopatologicznego pod kątem złośliwości. 
• Badanie 4K:*Zaawansowany test krwi oceniający ryzyko agresywnego raka prostaty. 
• Płynna biopsja prostaty (SelectMDx): Nieinwazyjny test genetyczny z moczu, pomagający unikać niepotrzebnych biopsji. 

Wszystkie te badania przesiewowe i diagnostyka laboratoryjna są kluczowe dla właściwego rozpoznania i zaplanowania skutecznego leczenia, w zależności od rodzaju i stopnia zaawansowania choroby. 

Leczenie zachowawcze i zmiany w stylu życia 

W przypadku łagodnego rozrostu gruczołu krokowego (BPH), na wczesnym etapie choroby, kluczowe znaczenie ma leczenie zachowawcze oraz wprowadzenie zmian w stylu życia. Te strategie mogą znacząco poprawić komfort życia i opóźnić konieczność interwencji farmakologicznej lub zabiegowej. Konkretne zalecenia dotyczące zmiany stylu życia obejmują: 

• Unikanie przetrzymywania moczu: Regularne opróżnianie pęcherza, nawet jeśli nie odczuwa się silnego parcia. 
• Ograniczanie płynów wieczorem: Zmniejszenie spożycia płynów kilka godzin przed snem, aby zminimalizować nykturię. 
• Zapobieganie zaparciom: Dieta bogata w błonnik, spożycie wody i aktywność fizyczna. 
• Eliminacja używek: Zaprzestanie palenia nikotyny, ograniczenie spożycia kofeiny i alkoholu, które mogą podrażniać pęcherz. 
• Kontrola chorób współistniejących: Skuteczna kontrola cukrzycy i redukcja nadwagi, które są czynnikami ryzyka BPH. 
• Aktywność fizyczna: Regularne, umiarkowane ćwiczenia, takie jak marsz, pływanie, joga czy nordic walking, poprawiają ogólny stan zdrowia i krążenie. 

Dodatkowo, fizjoterapia, w tym trening mięśni dna miednicy, może pomóc w poprawie kontroli nad oddawaniem moczu i zmniejszeniu dolegliwości. Rehabilitacja odgrywa również istotną rolę w długoterminowych skutkach leczenia. Dbanie o zdrowy styl życia oraz świadome zarządzanie stresem wspierają męskie zdrowie i znacząco poprawiają jakość życia. 

Leczenie farmakologiczne i suplementy diety 

Leczenie powiększonej prostaty może obejmować zarówno farmakoterapię, jak i stosowanie suplementów diety, choć z różnym stopniem potwierdzonej skuteczności. 

Leczenie farmakologiczne 

W leczeniu farmakologicznym łagodnego rozrostu gruczołu krokowego (BPH) stosuje się dwie główne grupy leków, które poprawiają przepływ moczu i zmniejszają objętość gruczołu: 

• Alfa-blokery: Leki te (np. tamsulosyna, alfuzosyna) obniżają napięcie mięśni gładkich w prostacie i szyi pęcherza moczowego, co prowadzi do rozszerzenia cewki moczowej i ułatwia oddawanie moczu. Działają szybko, przynosząc ulgę w objawach. 
• Inhibitory 5alfa-reduktazy: Leki te (np. finasteryd, dutasteryd) blokują enzym 5alfa-reduktazę, który przekształca testosteron w dihydrotestosteron (DHT) – hormon odpowiedzialny za wzrost prostaty. Zmniejszają objętość gruczołu krokowego, ale ich pełne działanie widoczne jest po kilku miesiącach. 

Ziołowe suplementy diety: fakty i mity 

Na rynku dostępne są liczne ziołowe suplementy diety, które są reklamowane jako wsparcie dla zdrowia prostaty. Popularne składniki to saw palmetto (palma sabalowa, boczni piłkowatej), beta-sitosterol i pygeum. Należy jednak z całą stanowczością podkreślić, że ich skuteczność w leczeniu przerostu prostaty nie została potwierdzona przez lekarzy w rzetelnych badaniach klinicznych. Suplementy, witaminy, minerały i antyoksydanty mogą wspierać ogólny stan zdrowia, ale nie zastępują konwencjonalnych metod leczenia. Stosowanie suplementów na prostatę powinno być zawsze konsultowane z urologiem, aby uniknąć interakcji z lekami i upewnić się, że nie maskują one poważniejszych problemów zdrowotnych. 

Metody zabiegowe i operacyjne leczenia prostaty 

Decyzja o operacji zapada, gdy gruczolak jest duży, mocz zalega w pęcherzu, często dochodzi do zakażeń układu moczowego, zwężenia cewki moczowej lub gdy lekarz stwierdził dodatkowo kamicę pęcherza. 

Zwykle wykonuje się przez cewkową elektroresekcję, tzw. TUR (Transurethral Resection of the Prostate). Chirurg dociera przez cewkę moczową do prostaty i usuwa część gruczołu, by umożliwić swobodny odpływ moczu. Jeśli gruczolak jest bardzo rozrośnięty, dociera się do niego przez powłoki brzuszne i pęcherz moczowy. Taki zabieg jest przeprowadzany w pełnym znieczuleniu. 

Nowoczesne minimalnie inwazyjne zabiegi 

Oprócz tradycyjnych metod operacyjnych, rozwijają się również zabiegi minimalnie inwazyjne, które są mniej obciążające dla pacjenta, choć niosą ze sobą ryzyko poważnych skutków ubocznych. Wykorzystują one energię cieplną do zmniejszenia objętości gruczołu, takie jak: 

• HIFU (wysokoenergetyczne skupione ultradźwięki): Używa fal ultradźwiękowych do niszczenia tkanki prostaty. 
• Kriochirurgia: Polega na zamrażaniu i niszczeniu komórek gruczołu. 

W zaawansowanych przypadkach raka prostaty, gdy konieczne jest chirurgiczne usunięcie gruczołu krokowego (prostatektomia), coraz częściej stosuje się robotową prostatektomię, która charakteryzuje się większą precyzją i mniejszym ryzykiem powikłń. 

Życie po leczeniu prostaty: rehabilitacja i długoterminowa opieka 

Po leczeniu prostaty, zwłaszcza po zabiegach operacyjnych, kluczowa jest rehabilitacja pooperacyjna. Problemy z erekcją po operacji prostaty zazwyczaj mijają samoistnie po kilku miesiącach, jednak wsparcie psychologiczne i fizjoterapia (w tym fizjoterapia dna miednicy) mogą przyspieszyć powrót do pełnej sprawności. Długoterminowe skutki leczenia wymagają stałej opieki nad pacjentem, monitorowania stanu zdrowia, zapobiegania powikłaniom oraz kontroli bólu i łagodzenia dolegliwości, co przekłada się na poprawę komfortu życia. Poprawa funkcji seksualnych po leczeniu jest jednym z ważniejszych aspektów, o które dba się w procesie rehabilitacji. 

Powiększona prostata a życie seksualne 

Co ma BPH do seksu? Okazuje się, że sporo. Mężczyźni z łagodnym rozrostem prostaty często doświadczają obniżonego libido, zaburzeń erekcji i ejakulacji, jak również zmniejszonego zadowolenia z życia seksualnego. Samo powiększenie stercza nie wpływa bezpośrednio na zdolność do uzyskania wzwodu (sprawność seksualną), ale dyskomfort seksualny może wynikać z zaburzeń produkcji płynu nasiennego przez prostatę i pęcherzyki nasienne. Wpływ schorzeń prostaty na płodność i funkcje rozrodcze jest również znaczący. 

Głównym powodem jest pogorszenie jakości życia, niedostateczna ilość snu, zmęczenie i dolegliwości ze strony układu moczowego, które osłabiają ochotę na seks. Samo powiększenie gruczołu krokowego również odgrywa rolę. Dodatkowo mogą pojawić się problemy z orgazmem, ejakulacja opóźniona, ejakulacja przedwczesna, ejakulacja wsteczna, a nawet brak wytrysku. Inne niepokojące objawy to krew w spermie i ból podczas wytrysku, które wymagają natychmiastowej konsultacji z lekarzem. 

Wsparcie psychologiczne i społeczne w chorobach prostaty 

Problemy zdrowotne związane z prostatą mają głęboki wpływ na samopoczucie psychiczne mężczyzn. Diagnoza i leczenie mogą wywoływać niepokój, strach, frustrację, a nawet depresję. Często towarzyszą im zaburzenia snu, osłabienie, lęk, złość i gniew. Pacjenci mogą również doświadczać problemów z pamięcią i koncentracją. Z tego powodu niezwykle ważne jest wsparcie psychologiczne dla pacjentów, w tym psychoterapia indywidualna, terapia grupowa, a także terapia par, która pomaga partnerom seksualnym w radzeniu sobie z wyzwaniami. Edukacja zdrowotna i udział w grupach wsparcia mogą pomóc w zrozumieniu choroby i poprawie jakości życia. 

Profilaktyka chorób prostaty i regularne badania 

Skuteczna profilaktyka chorób prostaty jest kluczowa dla utrzymania męskiego zdrowia i zapobiegania poważnym komplikacjom. Obejmuje ona profilaktykę pierwotną (zapobieganie wystąpieniu choroby), wtórną (wczesne wykrywanie i leczenie) oraz trzeciorzędową (minimalizowanie skutków już istniejącej choroby). 

Podstawą jest zdrowy styl życia, który obejmuje zbilansowaną dietę (bogatą w błonnik, warzywa i owoce oraz produkty pełnoziarniste), unikanie używek (nikotyna, alkohol), regularną aktywność fizyczną oraz ograniczenie stresu. Ważne jest także dbanie o nawodnienie organizmu. 

Kluczowe znaczenie mają regularne badania profilaktyczne, zwłaszcza po 40. i 50. roku życia. Badania przesiewowe, takie jak badanie per rectum (DRE) i oznaczenie poziomu antygenu swoistego dla stercza (PSA całkowite i PSA wolne), są niezbędne do wczesnego wykrywania zarówno łagodnego przerostu, jak i raka prostaty. Mężczyźni, u których w rodzinie występował rak prostaty, powinni rozpocząć badania wcześniej. Samokontrola i świadomość własnego ciała są równie ważne. Regularne wizyty kontrolne u urologa są nieodzowne, aby monitorować stan gruczołu krokowego i szybko reagować na wszelkie niepokojące objawy. Wczesne wykrywanie raka prostaty i innych schorzeń pozwala na wdrożenie skutecznego leczenia i zapobieganie chorobom, zapewniając lepszą jakość życia. 

Kiedy należy skonsultować się z urologiem? 

Szybka reakcja na niepokojące sygnały wysyłane przez organizm jest kluczowa dla wczesnego wykrycia i skutecznego leczenia chorób prostaty. Należy niezwłocznie skonsultować się z urologiem w przypadku zaobserwowania jakichkolwiek z wymienionych wcześniej objawów, takich jak częstomocz, nykturia, parcie naglące, osłabienie strumienia moczu, uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza, ból krocza, ból przy oddawaniu moczu, czy pieczenie. Szczególnie alarmujące są pojawienie się krwi w moczu lub nasieniu, nagłe zatrzymanie moczu, a także ropny wyciek z cewki moczowej. Wszelkie zaburzenia mikcji wymagają profesjonalnej diagnostyki. Mężczyźni z historią rodzinną raka prostaty powinni rozpocząć regularne badania profilaktyczne już po 40. roku życia, a pozostali po ukończeniu 50. roku życia. Wczesna wizyta kontrolna u specjalisty może zapobiec poważnym powikłaniom i poprawić prognozy leczenia.