Stulejka - gdy napletek nie zsuwa się z penisa

2022-06-10 13:33

Stulejka to męska dolegliwość, a cierpi na nią około 10 procent panów. Polega ona na zwężeniu ujścia napletka na tyle, że nie zsuwa się on poza żołądź prącia. Jakie są przyczyny pojawienia się stulejki i jak się ją leczy? Czy zawsze konieczna jest operacja stulejki?

Mężczyzna w gabinecie lekarskim
Autor: Getty Images
Poradnik Zdrowie: stulejka

Spis treści

  1. Stulejka - co to jest? 
  2. Czy stulejka jest groźna?
  3. Stulejka u dziecka
  4. Stulejka u dorosłego
  5. Stulejka a kontakty seksualne
  6. Stulejka - leczenie
  7. Operacja stulejki

Stulejka - co to jest? 

Co to jest stulejka? To pytanie zadają sobie przede wszystkim rodzice małych chłopców, gdyż termin ten przewija się przez wiele poradników dla młodych mam. Ale stulejka (łac. phimosis) to nie tylko problem dziecięcy. Stulejka może być wrodzona lub nabyta. Jak wygląda stulejka? To zależy od jej rodzaju.

  • stulejka całkowita (pełna) to taka, gdy nie jest możliwe zsunięcie napletka z penisa nawet w stanie spoczynku,
  • stulejka częściowa (niepełna) to ta, gdy napletek zsuwa się z penisa w stanie spoczynku, ale nie odsłania żołędzi we wzwodzie, a nawet jeśli tak, to powoduje ucisk i ból.

Prawidłowo rozwinięty napletek, który chroni i osłania bardzo wrażliwą na dotyk żołądź prącia, zarówno w spoczynku jak i w stanie wzwodu, powinien łatwo i bezboleśnie dać się zsunąć z żołędzi do tzw. rowka zażołędnego, to znaczy zagłębienia znajdującego się między żołędzią a trzonem prącia.

Należy jednak pamiętać, że to, że u większości chłopców do około 2-3 lat nie można napletka odsunąć do rowka zażołędnego, uważane jest za prawidłowy stan fizjologiczny. W przypadku noworodków napletek jest sklejony z żołędzią za pomocą mastki.

Czy stulejka jest groźna?

Stulejka nie zagraża wprost ani życiu, ani zdrowiu. Jest jednak przypadłością o tyle przykrą, że utrudnia lub wręcz uniemożliwia życie seksualne, a poza tym stanowi przeszkodę w zachowaniu higieny, co może prowadzić do zakażeń.

W skrajnych przypadkach powoduje trudności przy oddawaniu moczu. Lekarze są zdania, że stulejka i spowodowane przez nią trudności z utrzymaniem higieny intymnej mężczyzn jest także zagrożeniem dla kobiet – ich partnerek. Może powodować u nich groźne infekcje i choroby nowotworowe. Nie jest więc bez znaczenia dla dobrego samopoczucia zarówno fizycznego, jak i psychicznego. W dodatku trudno liczyć na to, że stulejka "sama przejdzie".

Stulejka ma zazwyczaj tendencje do powiększania się - w wyniku prób ściągnięcia napletka lub napięcia w trakcie erekcji powstają w skórze  mikropęknięcia, często nawet niewidoczne gołym okiem, które zabliźniając się powodują coraz większe zwężanie jego ujścia.

Stulejka u dziecka

Stulejka u niemowlaków i bardzo małych chłopców jest stanem naturalnym. U noworodków odsłonięcie żołędzi przez ściągniecie napletka jest prawie niemożliwe. To zmienia się około 2-3 roku życia.

Warto więc by rodzice - myjąc przedszkolaka - sprawdzali od czasu do czasu, czy wszystko jest w porządku. Jeśli mają wątpliwości - powinni to zgłosić pediatrze. Stulejka u dziecka to przypadłość, którą powinien obejrzeć specjalista, dlatego pediatra da skierowanie do urologa dziecięcego, który podejmie decyzję o konieczności i formie dalszego leczenia.

Stulejka u dorosłego

Nie zawsze jednak stulejka wynika z nieprawidłowości w rozwoju młodego człowieka – ta dolegliwość może się pojawić także u dorosłych mężczyzn, którzy z napletkiem kłopotów wcześniej nigdy nie mieli. Może być wynikiem przebytych infekcji, które zaatakowały skórę prącia, a po wygojeniu pozostawiły blizny, zwężające w rezultacie ujście napletka.

Pogłębienie dolegliwości może być również skutkiem prób zlikwidowania stulejki poprzez "trening" – naciąganie skóry napletka na żołądź w nadziei, że w efekcie tych zabiegów otwór się poszerzy. Ta metoda nadal bywa sugerowana przez niektórych lekarzy w połączeniu ze stosowaniem specjalnych maści sterydowych.

Zdarza się jednak, że nieumiejętnie lub zbyt gwałtownie prowadzone ćwiczenia przynoszą efekt odwrotny od pożądanego: skóra napletka pęka, krwawi, ulega zakażeniom, a potem zabliźnia się pogłębiając stulejkę i potęgując związane z nią dolegliwości.

Zdaniem eksperta
Agnieszka Chochoł, seksuolog

Stulejka a kontakty seksualne

Kontakty seksualne chorego ze stulejką są niebezpieczne dla partnerek, bo grożą im nawracające stany zapalne dróg moczowych, a także wewnętrznych narządów płciowych.

Podejrzewa się też, że może to sprzyjać nowotworom szyjki macicy. Powstające pod napletkiem stany zapalne, które są wywołane nie tylko zalegającym i rozkładającym się moczem, złuszczającym się nabłonkiem, łojem i nasieniem, ale także bakteriami, powodują nawracające zakażenia dróg moczowych, których najcięższym następstwem może być uszkodzenie nerek, aż do całkowitej niewydolności.

Wtedy ratunkiem są już tylko dializy lub przeszczep nerki. Stany zapalne mogą też wywoływać infekcję nasienia, a to może prowadzić do niepłodności. Zmiany pod napletkiem są też przyczyną stanów przedrakowych, a nawet raka prącia.

Stulejka - leczenie

Niezależnie od tego, czy stulejka jest przypadłością wrodzoną czy nabytą, wymaga interwencji chirurga – im prędzej, tym lepiej. Nieoperowana na ogół pogłębia się i powoduje coraz większe kłopoty.

Leczenie stulejki polega na operacyjnym poszerzeniu ujścia napletka poprzez nacinanie skóry, częściowe jej usunięcie lub całkowitą jej amputację, czyli obrzezanie. Ten zabieg jest powszechny u małych chłopców w wielu kulturach, a jego zastosowanie ma charakter tyleż religijny, co higieniczny. O konieczności usunięcia stulejki decyduje lekarz specjalista – urolog.

Operacja stulejki

U dzieci zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym, a zatem niezbędne jest spędzenie przynajmniej doby - dwu w szpitalu.

Dorośli mężczyźni poddawani są operacji w na ogół w znieczuleniu miejscowym, także w trybie ambulatoryjnym. Gojenie ran trwa około dwu tygodni, pełną sprawność, także seksualną, rekonwalescent odzyskuje po upływie około miesiąca.

Przez pierwszych kilka tygodni mężczyźni, którzy poddali się obrzezaniu, mogą odczuwać jako nieprzyjemne bodźce związane z ocieraniem się żołędzi o bieliznę. To mija.

Ważne

W społeczeństwach, w których obrzezanie jest praktykowane ze względów kulturowych lub higienicznych, mężczyźni praktycznie nie zapadają na stany zapalnych dróg moczowo-płciowych, ani na raka penisa. Nie notuje się też nawracających stanów zapalnych dróg moczowych ani raka szyjki macicy u kobiet.

Ile wiesz o chorobach wenerycznych?

Pytanie 1 z 16
Które patogeny mogą wywołać choroby weneryczne?