Wolniejszy chód i problemy z poruszaniem się - co je powoduje?

Trudności z poruszaniem się u osób starszych to nie tylko kwestia wieku - ustalili naukowcy z UFSCar w Brazylii we współpracy z University College London (UCL) w Wielkiej Brytanii. Co zatem sprawia, że codzienne czynności, takie jak przejście przez ulicę przed zmianą sygnalizacji świetlnej stają się dla pewnych osób coraz trudniejsze?

Badacze z Federalnego Uniwersytetu São Carlos (UFSCar) w stanie São Paulo w Brazylii, we współpracy z naukowcami z University College London (UCL) w Wielkiej Brytanii przeanalizowali dane 2294 osób w wieku 60 lat lub starszych, zbierane na przestrzeni kolejnych 8 lat, które uczestniczyły w English Longitudinal Study of Aging (ELSA).

Analizowali przede wszystkim szybkość chodu, sprawdzając, które z czynników sprawiają, że osoby w określonym wieku poruszają się wolniej.

Wolniejszy chód jest bowiem naturalną konsekwencją postępującego procesu starzenia, jednak w pewnych przypadkach pojawia się dużo gwałtowniej, i dużo szybciej, niż wynikałoby to z metryki, powodując problemy z poruszaniem się. Dla takich osób czynności wcześniej banalne, chociażby takie, jak przejście przez ulicę przed zmianą światła z zielonego na czerwone, stają się coraz trudniejsze, pojawia się ryzyko upadku (i związane z nim skutki, takie jak złamania), dochodzi także do stopniowo postępującej utraty samodzielności. 

Zdaniem naukowców przyczyną problemów z poruszaniem się są słabe mięśnie i otyłość brzuszna. Te dwie cechy fizyczne u osób starszych wskazują bowiem na znaczną utratę szybkości chodu.

Otyłość brzuszną zdefiniowano jako obwód talii przekraczający 102 cm u mężczyzn i 88 cm u kobiet. Z kolei słabość mięśni (dynapenia) została zdefiniowana jako siła chwytu poniżej 26 kg dla mężczyzn i 16 kg dla kobiet.

Jak wyjaśnił jeden z autorów badania, prof. Tiago da Silva Alexandre:  „Nasza analiza porównawcza wykazała utratę szybkości chodu występującą głównie w przypadku powiązania tłuszczu brzusznego i słabych mięśni. Szybkość chodu nie spadła tak gwałtownie u osób starszych, które miały tylko otyłość brzuszną lub tylko słabe mięśnie”.

Jak przebiegało badanie? Jego uczestników, w oparciu o dane, podzielono na cztery grupy. W momencie rozpoczęcia pomiarów żadna z osób nie miała problemów z poruszaniem się ani z szybkością chodu. W ciągu kolejnych ośmiu lat osoby te były monitorowane.

Okazało się, że szybkość chodu najbardziej spadła u osób z otyłością brzuszną i słabymi mięśniami. Co więcej, dowiedziono, że nagromadzenie tłuszczu w okolicy brzucha aktywuje intensywne procesy zapalne, które doprowadzają do zmniejszenia masy mięśniowej. Efektem jest stała utrata siły i dalsze gromadzenie tłuszczu.  

Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie Age and Aging.

Katarzyna Hubicz