Tylko w tym roku zachoruje 25 tys. Polaków. Szansę na wczesne wykrycie dają dwa badania

2025-03-16 8:49

To groźny nowotwór, który przez długi czas nie daje żadnych poważniejszych objawów. Jedyną metodą jego wczesnego wykrycia jest łatwe do wykonania badanie na krew utajoną w stolcu FIT oraz kolonoskopia (wziernikowanie jelita grubego). Wczesne wykrycia choroby gwarantuje skuteczne leczenie.

Wzrasta zachorowalność na raka jelita grubego; należy się badać
Autor: GettyImages Wzrasta zachorowalność na raka jelita grubego; należy się badać

Marzec jest Miesiącem Świadomości Raka Jelita Grubego. Z danych przedstawionych na spotkaniu z dziennikarzami przez prof. Grażynę Rydzewską, kierownika Kliniki Gastroenterologii w Państwowym Instytucie Medycznym MSWiA w Warszawie, wynika, że w 2025 r. na raka jelita grubego zachoruje 24,6 tys. Polaków. To o prawie 9 tys. przypadków więcej niż w 2010 r.

Częściej chorują mężczyźni, u nich też dynamika zachorowań jest większa niż u kobiet. Według prognozy w tym roku 15,5 tys. zachorowań na ten nowotwór będzie dotyczyło właśnie mężczyzn. Jeszcze w 2010 r. raka jelita grubego wykryto u 8 700 Polaków. W przypadku kobiet w 2010 r. nowotwór ten wykryto u 7 100 osób, a w 2025 r. może zachorować 9 100 Polek.

Rak jelita grubego

Rak jelita grubego: połowa przypadków wykrywana jest zbyt późno

Rak jelita grubego jest trzecim co do częstości występowania nowotworem złośliwym u mężczyzn (po raku płuca oraz prostaty) oraz drugim u kobiet (po raku piersi). "Aż ponad połowa przypadków raka jelita grubego wykrywana jest zbyt późno" - ostrzegła prof. Rydzewska.

Niepokojące jest, że zwiększa się występowania tego nowotworu u ludzi młodszych. Wykazują to statystyki w wielu krajach, na przykład w Stanach Zjednoczonych. „W porównaniu z Amerykanami urodzonymi w latach pięćdziesiątych XX w., ci którzy urodzili się około lat 90. w minionym stuleciu, mają znamiennie większe ryzyko raka jelita grubego” - zaznaczyła prof. Rydzewska.

Według danych przedstawionych przez specjalistkę w USA ryzyko raka jelita grubego w pokoleniu lat 90. XX w. zwiększyło się dwukrotnie, a raka odbytnicy – aż czterokrotnie.

4 czynniki rozwoju raka jelita grubego

Eksperci zwrócili uwagę, że do rozwoju raka jelita grubego głównie przyczyniają się:

  1. niewłaściwa dieta,
  2. palenie tytoniu,
  3. nadużywanie alkoholu,
  4. mała aktywność fizyczna.

„Większość, bo aż 90-97 proc. przypadków raka jelita grubego nie jest uwarunkowana genetycznie” – wskazał konsultant krajowy w dziedzinie gastroenterologii prof. Jarosław Reguła, który jest też kierownikiem Kliniki Gastroenterologii w Narodowym Instytucie Onkologii w Warszawie.

Predyspozycje genetyczne do rozwoju raka jelita grubego w większym stopniu mogą występować u ludzi młodszych, przed pięćdziesiątym rokiem życia, u których doszło do rozwoju tej choroby. Jednak zwykle nakłada się na to niekorzystny styl życia.

"Ryzyko tej choroby zwiększa długotrwałe spożywanie czerwonego mięsa, ale przede wszystkim mięsa przetworzonego, szczególnie grillowane, smażone, pieczone, natomiast mniej groźne jest chude czerwone mięso" - dodała prof. Rydzewska.

Czy prawidłowo dbasz o swoje jelita?
Pytanie 1 z 14
Czy często spożywasz alkohol?
Poradnik Zdrowie Google News
SuperZdrowi
Walka z depresją w drodze po medale. SuperZdrowi

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki