To może być rewolucja. Eksperymentalna szczepionka na HIV wyzwala u ludzi przeciwciała

To może być prawdziwy przełom. Badacze sprawdzają działanie eksperymentalnej szczepionki na HIV. Aby działa musi wytworzyć przeciwdziała, gotowe do neutralizacji kolejnych intruzów. Nowy kandydat jest już poddawany badaniom klinicznym.

Eksperymentalna szczepionka przeciw HIV. Trwają badania kliniczne

Eksperymentalna szczepionka przeciwko wirusowi HIV staje przed znanymi już wyzwaniami na wczesnym etapie badań klinicznych. Na ten moment mimo osiągnięcia sukcesu w jednym aspekcie, napotyka przeszkody w innym. Nie umniejsza to jednak postępu. Twórcy przeformułowali już szczepionkę w celi minimalizacji niebezpieczeństw w przyszłych badaniach. Najnowsze badania pokazują, że szczepionka skutecznie wytwarza przeciwciała o szerokim spektrum neutralizacji u niewielkiej liczby osób.

Przeciwciała neutralizujące (bnAbs) skierowane przeciwko wirusowi HIV udało się wykryć na początku lat 90. XX wieku. Znajdowały się one u osób zakażonych wirusem HIV w szczytowym okresie epidemii HIV/AIDS. Ich potencjał był oczywisty niemal natychmiastowo. Potrafią one rozpoznać i zneutralizować wiele szczepów wirusa HIV. Zarówno genetycznie zróżnicowanego, jak i zmiennokształtnego, który miesza swoją zewnętrzną powłokę, by uniknąć wykrycia przez układ odpornościowy. 

Wciąż jednak pomimo prawie niemal 40 latach badań, szczepionka, która byłaby zdolna do wytwarzania tych przeciwciał u ludzi - nie wspominając nawet o szczepionce przeciwko wirusowi HIV - pozostawała jedynie teorią.

Badacze cały czas działają. Do szczepionki jeszcze długa droga

Przeciwciała neutralizujące pojawiają się jedynie u około 20 proc. osób żyjących z HIV, a ich rozwój może trwać latami. Dlatego też wiadomość, że kandydat na szczepionkę przetestowany w małym badaniu klinicznym po dwóch dawkach wygenerował je u kilku osób jest obiecująca. 

To było bardzo ekscytujące zobaczyć, że dzięki tej cząsteczce szczepionki możemy faktycznie uzyskać przeciwciała neutralizujące, które pojawią się w ciągu kilku tygodni

- mówi Wilton Williams, immunolog z Duke Human Vaccine Institute (DHVI), który kierował badaniem.

Kolejnym krokiem ma być indukowanie silniejszych przeciwciał neutralizujących przeciwko innym miejscom wirusa HIV, aby zapobiec ucieczce wirusa. 

Mimo że szczepionka jest jeszcze na wczesnych etapach rozwoju. Na tę chwilę wszystkie inne obiecujące strategie opracowania szczepionki na HIV zawiodły w późniejszych stadiach badań klinicznych. Jest to niestety "surowe przypomnienie" wyzwań, jakie stoją przed opracowaniem szczepionki przeciwko wirusowi HIV. Na szczęście pozostają inne skuteczne metody leczenia, w czasie oczekiwania na szczepionkę. W grudniu 2023 r. przełomowe badanie wykazało, że terapia zapobiegawcza zmniejsza ryzyko zarażenia wirusem HIV o 86%, jeśli jest stosowana konsekwentnie.