Oto dlaczego mężczyźni żyją krócej, niż kobiety. Naukowcy znaleźli winowajcę

Kobiety żyją dłużej niż mężczyźni, to fakt, który potwierdzają także coroczne statystyki GUS-u. Jednak przyczyn tego zjawiska może być dość sporo. Choć naukowcy podkreślają, że w dużej mierze mowa o genetyce, to jednak panowie mogą wiele zrobić, aby przeżyć dłużej.

O tym, że kobiety żyją dłużej niż mężczyźni, sporo mówi się w kontekście badań profilaktycznych. To właśnie panowie częściej bagatelizują różne objawy, lub nie chcą chodzić do lekarza tylko po to, aby sprawdzić, czy wszystko jest w porządku, skoro nic im nie dolega. Takie podejście sprzyja ryzyku wykrycia groźnych chorób zbyt późno, stąd często dochodzi do śmierci pacjenta. To jednak niejedyna kwestia, na którą mężczyźni mają wpływ. Naukowcy zdradzają szczegóły.

Wszystkiemu winne chromosomy? Genetyka ma znaczenie

Amerykańscy naukowcy ze stanu Virginia opublikowali badania, z których wynika, że długość życia kobiet i mężczyzn w dużej mierze jest uwarunkowana genetycznie. Jak wiadomo u kobiet występuje połączenie dwóch chromosów X, a u mężczyzn X oraz Y. 

Ludzki chromosom Y specyficzny dla mężczyzn ma stosunkowo niewielki rozmiar i zawiera ograniczoną liczbę genów, które regulują determinację płci i spermatogenezę. Poza determinacją płci istnieje niewiele informacji na temat biologicznej roli chromosomu Y, mimo to zdaniem naukowców to właśnie on jest po części winowajcą krótszego życia panów. 

Oczywiście warto podkreślić, że nie sama obecność chromosomu sprawia, że mężczyźni żyją krócej. Jest wręcz odwrotnie, jego utrata prowadzi do poważnych konsekwencji. Jak to możliwe, że chromosom zanika?

Badacze wyjaśniają kiedy najczęściej do tego dochodzi. Otóż zdaniem specjalistów już 40 procent mężczyzn po 70 roku życia nie posiada wspomnianego chromosomu, za taki stan odpowiada upływ czasu, ale nie tylko. Zjawisko obserwowane jest zwłaszcza w grupie panów palących papierosy.

Zanik chromosomu Y występuje głównie w komórkach krwi. Zdaniem autorów badań to właśnie tego rodzaju zjawisko jest bezpośrednio związane z chorobami układu krążenia i niewydolnością serca i może prowadzić u mężczyzn do wcześniejszej śmierci.

- Szczególnie po 60. roku życia mężczyźni umierają wcześniej niż kobiety. To tak, jakby biologicznie starzeli się szybciej – wyjaśnia kierownik zespołu badawczego, dr Kenneth Walsh, dyrektor Wydziału Medycyny Sercowo-Naczyniowej UVA i Centrum Badań Sercowo-Naczyniowych im. Roberta M. Berne’a.

Nie tylko geny, czyli dlaczego mężczyźni żyją krócej i jak mogą to zmienić?

Dawniej w zestawieniach statystycznych średnia długość życia kobiet i mężczyzn była dosyć zbliżona. Niemniej jednak za taki stan rzeczy odpowiadały zgony matek w trakcie porodu. Stąd wyniki były podobne. Dziś, choć nadal jest wiele do zrobienia, to przeżywalność kobiet w tym zakresie jest dużo wyższa niż przed laty. 

Specjaliści odnieśli się także do faktu, że kobiety chorują inaczej niż mężczyźni. Płci pięknej częściej doskwiera nadciśnienie, osteoporoza czy dyskopatia. Są to jednak schorzenia przewlekłe, które objęte właściwym leczeniem pozwalają przeżyć wiele lat. 

U panów natomiast częściej obserwuje się chorobę wieńcową z przebytym zawałem, udary czy wrzody żołądka lub dwunastnicy. U kobiet w wyniku chorób dochodzi do niesprawności, a mężczyźni często umierają. 

Naukowcy zwracają jednak uwagę, że panowie nadal mogą zmienić swoją sytuację. Po pierwsze należy rzucić palenie tytoniu po drugie ograniczyć spożycie alkoholu. Z danych opublikowanych przez Polską Agencję Prasową wynika, że aż 85 panów deklaruje konsumpcję napojów wyskokowych częściej niż raz w tygodniu. A nadmierne picie alkoholu, czyli częściej niż raz w tygodniu dotyczy już co czwartego mężczyzny.

Kolejnym aspektem jest rodzaj wykonywanej pracy. Mężczyźni dużo częściej niż kobiety wykonują zawody obarczone ryzykiem zdrowotnym. Oczywiście nie wolno zapominać o rodzaju diety i aktywności sportowej.

Panowie chętniej sięgają po ciężkostrawne i tłuste posiłki i czasem trudno ich przekonać, że zdrowa żywność jest smaczna, a jedzenie sałatek nie odbiera męskości. Tu w grę wchodzą także czynniki kulturowe, przyzwyczajenia, czy wspomniana już niechęć do wykonywania badań profilaktycznych. 

Magdalena Siraga