Dlaczego lepiej zapamiętujemy stresujące doświadczenia?
W nowym badaniu naukowcy sprawdzili, dlaczego lepiej zapamiętujemy stresujące doświadczenia. W tym celu przeprowadzili symulowane rozmowy kwalifikacyjne, by następnie przeanalizować aktywność mózgu ich uczestników. Okazało się, że same wspomnienia przedmiotów wykorzystanych podczas niekomfortowego eksperymentu opierały się na podobnej aktywności mózgu, co wspomnienia samego wyzwalacza stresu.
Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie Current Biology.
Uczestnicy zostali podzieleni na dwie grupy. Jedna z nich była poddawana testom Trier Social Stress Test (TSST). Ochotnicy brali udział w pozorowanych rozmowach kwalifikacyjnych przed komisją oceniającą. Członkowie komisji podczas przeprowadzonych rozmów wykorzystywali różne przedmioty np. chusteczkę, balsam do rąk czy zszywacz.
Test wymagał od uczestników ustnego wystąpienia przed komisją, a oceniający stosowali neutralną ekspresję, nie dając pozytywnych opinii, co wywoływało stres u ochotników. Druga grupa mogła mówić swobodnie, a członkowie komisji reagowali przyjaźnie i zachęcająco. Następnego dnia zmierzono uczestnikom wydajność pamięci epizodycznej, do której wykorzystano rezonans magnetyczny.
Badacze zrobili to po to, by ocenić, jak badani reagowali na konkretne stresory. W tym celu zaprezentowano im zdjęcia obiektów wykorzystanych w teście, ale także przedmiotów, które nie zostały użyte podczas przeprowadzanych rozmów. Ponadto uczestnikom pokazano zdjęcia członków komisji oraz innych, podobnych do nich osób.
Zestresowani uczestnicy zapamiętali obiekty lepiej niż członkowie grupy kontrolnej. Według naukowców uzyskane wyniki przemawiają za hipotezą „emocjonalnego wiązania" oraz przemawiają przeciwko wcześniejszym ustaleniom i poglądowi, że stres poprawia pamięć poprzez zwiększenie odrębności reprezentacji poszczególnych obiektów.
Stres ogólnie poprawił wydajność pamięci, ale efekt ten był szczególnie wyraźny dla obiektów centralnych. Mózgowe reprezentacje przedmiotów związanych ze stresującymi sytuacjami były ściśle powiązane i wyraźnie oddzielone od innych doświadczeń. Już same wspomnienia obiektów wydawały się opierać na podobnej aktywności mózgu i zostały lepiej zapamiętane.
Zgodnie z oczekiwaniami TSST przyczynił się do znaczącej fizjologicznej i subiektywnej reakcji na stres. U uczestników testu zauważano wzrost stężenia kortyzolu w ślinie. Odkrycia naukowców pokazały, że stres integruje centralne obiekty z epizodu i wiąże je z głównym stresorem.
Autorzy analiz podkreślają, że osiągnięte przez nich rezultaty mogą pomóc lepiej zrozumieć emocjonalne oraz traumatyczne wspomnienia i mechanizmy, które nimi kierują, a ich odkrycia mogą służyć jako nowe ramy dla badań nad psychopatologią pamięci.
Polecany artykuł:
Porady eksperta
Podcasty
Playlisty tematyczne
