Demencja dopada nie tylko seniorów, może zaatakować dużo wcześniej. Oto pierwsze objawy

Większość z nas postrzega demencję starczą jako problem zdrowotny, który dotyka najczęściej seniorów. Okazuje się, że może ona występować u coraz młodszych osób, nawet w okolicy 40. roku życia. To stadium określane jest wtedy jako demencja o wczesnym początku, która wcale nie musi objawiać się zanikami pamięci. Jak rozpoznać wczesne symptomy?

Demencja (tzw. otępienie) nazywana jest jako zespół objawów towarzyszących chorobom mózgu. Rozwija się podstępnie, sprawiając, że osoby nią dotknięta powoli mają coraz większe trudności z wykonywaniem codziennych czynności. Przyczyn tego stanu rzeczy jest wiele, natomiast spośród nich najczęściej wymieniana jest choroba Alzheimera.

Choć ryzyko zachorowania rośnie wraz z wiekiem i daje o sobie znać po 65. roku życia, to istnieją jednak przypadki, w których demencja może uaktywnić się dużo wcześniej, nawet u osób w okolicach czterdziestki. Mamy wtedy do czynienia z tak zwaną "demencją o wczesnym początku".

Pierwsze objawy demencji o wczesnym początku można łatwo przeoczyć

Około 10 proc. przypadków ma podłoże dziedziczne. U wielu osób, które są nią dotknięte, nie ma żadnych poważnych lub długotrwałych schorzeń. Początkowo pojawiają się subtelne objawy i wcale nie dotyczą pamięci. W tak wczesnym stadium demencja może być niestety trudna do rozpoznania. Pierwsze symptomy można przypisać złemu samopoczuciu i złożyć to na karb między innymi stresu, problemów w pracy lub związku. Co więcej, stopień ich występowania zależy od konkretnej postaci demencji o wczesnym początku.

Otępienie czołowo-skroniowe (FTD) jest specyficzną formą otępienia, w której objawy koncentrują się wokół zaburzeń w obrębie płatów czołowych i części płatów skroniowych mózgu. Według danych brytyjskiej organizacji "Alzheimer’s Society", FTD zaczyna częściej atakować osoby niż seniorów. Najczęściej wykrywania jest u pacjentów od 45 do 65 lat.

Trzy warianty otępienia czołowo-skroniowego. Jak je rozpoznać?

Obecnie wyróżnia się trzy zasadnicze typy neuropatologicznych FTD i każde z nich objawia się inaczej.

1. Wariant behawioralny to najczęstsza odmiana FTD, która daje o sobie znać w postaci problemów związanych z zachowaniem i osobowością, czyli utrata zahamowań, apatia (brak zainteresowania innymi ludźmi i tym, co się wokół dzieje), zaburzenia motywacji, impulsywne działanie, niecierpliwość, problemy z koncentracją, predyspozycje do osłabionej empatii oraz obsesyjne zachowania. Osoby, które zmagają się z FTD, wykazują skłonność do sięgania po słodkie i tłuste potrawy oraz bogate w węglowodany produkty.
2. Afazja postępująca niefluentna charakteryzuje się stopniowym pogorszeniem funkcji językowych. Z biegiem czasu pojawiają się trudności w porozumiewaniu się z innymi, m.in. pogorszenie funkcji językowych, powolna i niepewna mowa, problemy w formułowaniu zdań poprawnych gramatycznie.
3. Wariant skroniowy (otępienie semantyczne), w którym wyróżnia się takie symptomy jak zaburzenia mowy i zachowania, wielmówność przy ubogim słownictwie, czyli trudności w rozumieniu języka i znalezieniu odpowiedniego słowa.

Anna Tłustochowicz