- Analiza z 2024 roku ujawnia, dlaczego ból zęba przy starcie samolotu sygnalizuje inny problem niż ból podczas lądowania
- Nagły ból zęba w samolocie to efekt rozszerzania się powietrza uwięzionego w ukrytych ubytkach lub nieszczelnych wypełnieniach
- Badania naukowe potwierdzają, że barodontalgia demaskuje ukryte problemy stomatologiczne u niemal trzech czwartych pacjentów
- Ostry i zlokalizowany charakter bólu pozwala odróżnić problem z zębem od bólu zatok wywołanego zmianą ciśnienia
Ból zęba w samolocie. Czym jest barodontalgia i o czym świadczy?
Lecisz na wymarzone wakacje, a tu nagle przeszywający ból zęba? Jeśli ten problem pojawia się tylko na dużej wysokości, to nie jest zwykły zbieg okoliczności. Zjawisko to ma swoją nazwę – barodontalgia – i jest ważnym sygnałem ostrzegawczym, którego nie wolno ignorować.
Badania opublikowane w tym roku w jednym z czasopism medycznych pokazują, że problem dotyczy nie tylko pilotów, ale też zwykłych pasażerów. Przykładowo, dolegliwości tej doświadczyło aż 21,7% członków załóg lotniczych w Brazylii. Co więcej, ta sama publikacja wskazuje, że niemal trzy czwarte (73,9%) przypadków takiego bólu ma związek z ukrytymi problemami stomatologicznymi, takimi jak zaawansowana próchnica zębów. To wyraźny dowód, że ząb daje sygnał o kłopotach, które na ziemi mogą pozostawać niewykryte.
Jak zmiana ciśnienia w kabinie samolotu powoduje ból zęba?
Za ten nietypowy ból odpowiadają prawa fizyki i gwałtowne zmiany ciśnienia. W kabinie samolotu ciśnienie jest sztucznie obniżane do poziomu, jaki panuje na wysokości 1800-2400 metrów n.p.m. Jeśli w zębie znajduje się ubytek, nieszczelne wypełnienie lub mikropęknięcie, może w nim zostać uwięziony niewielki pęcherzyk powietrza.
Podczas wznoszenia się samolotu to uwięzione powietrze rozszerza się, uciskając na unerwioną miazgę zęba i wywołując ostry, nagły ból zęba. Stomatolodzy wyjaśniają, że ten sam mechanizm sprawia, iż warto wstrzymać się z lataniem przez 24 do 72 godzin po zabiegu dentystycznym. Świeże wypełnienia mogą zawierać niewidoczne pęcherzyki powietrza, które w warunkach obniżonego ciśnienia mogą negatywnie wpłynąć na proces leczenia.
Ból zęba przy starcie a lądowaniu. Co to mówi o stanie zęba?
Okazuje się, że ból zęba w samolocie to nie tylko nieprzyjemne doznanie, ale też cenna wskazówka diagnostyczna dla dentysty. Według analizy opublikowanej w 2024 roku moment pojawienia się bólu ma kluczowe znaczenie. Jeśli ząb zaczyna boleć podczas wznoszenia się maszyny, najprawdopodobniej mamy do czynienia z aktywnym zapaleniem miazgi. Z kolei ból pojawiający się dopiero podczas lądowania może sygnalizować znacznie poważniejszy problem, jak martwica miazgi, która często wymaga leczenia kanałowego, lub uszkodzenie korzenia zęba.
Gdy ząb wygląda na zdrowy, a jednak boli. Co jest ukrytą przyczyną?
Czasem przyczyny bólu zęba w samolocie są bardziej podstępne. Mogą to być mikropęknięcia szkliwa, tak małe, że często pozostają niewidoczne nawet na standardowym zdjęciu RTG. Specjaliści tłumaczą, że zmiana ciśnienia w kabinie powoduje przemieszczanie się płynu w mikroskopijnych kanalikach zębiny. Ten ruch podrażnia zakończenia nerwowe, wywołując nagły i ostry ból, mimo że ząb na pierwszy rzut oka wygląda na zupełnie zdrowy.
Dlatego tak ważna jest regularna wizyta u dentysty, najlepiej co sześć miesięcy. Analiza, o której wspomniano wcześniej, wykazała, że takie przeglądy mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia barodontalgii nawet o 40%. Wczesne wykrycie drobnej próchnicy czy nieszczelności w starym wypełnieniu to najlepszy sposób, by uniknąć bolesnej niespodzianki na wysokości kilku kilometrów.
Ból zęba a zatoki. Jak rozpoznać źródło bólu podczas lotu?
Podczas lotu podobny dyskomfort mogą powodować zatoki, które również reagują na zmiany ciśnienia. Jak jednak odróżnić ból zęba od bólu zatok? Eksperci podają prostą wskazówkę. Ból pochodzący od zęba jest zazwyczaj ostry, pulsujący i zlokalizowany w jednym, konkretnym miejscu. Z kolei ból zatokowy jest bardziej rozlany, tępy i odczuwalny jako ucisk w okolicy czoła, policzków oraz oczu.
