Biegi na długie dystanse zwiększają ryzyko raka jelita grubego? Zaskakujące odkrycie
Bieganie to synonim zdrowego stylu życia, a maratończycy uchodzą za wzór wytrzymałości i dbałości o kondycję. Tymczasem nowe, choć wstępne badania sugerują, że ekstremalny wysiłek, taki jak biegi długodystansowe, może nieść za sobą nieoczekiwane ryzyko: zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia raka jelita grubego, nawet u osób młodych. Wstępne wyniki przedstawił dr Timothy Cannon, onkolog z Inova Schar Cancer w Fairfax, na tegorocznym kongresie Amerykańskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ASCO) w Chicago.

Bieganie a rak jelita grubego – zaskakujące wyniki badań
Dr Cannon zainteresował się tym problemem po tym, jak do jego gabinetu trafiło trzech młodych pacjentów, regularnie biegających ultramaratony i półmaratony, u których zdiagnozowano zaawansowanego raka jelita grubego. Najstarszy z nich miał zaledwie 40 lat. Taka obserwacja skłoniła specjalistę do przeprowadzenia szerszego badania. Nakłonił stu maratończyków i ultramaratończyków w wieku 35-50 lat do poddania się kolonoskopii, czyli badania diagnostycznego, które pozwala wykryć polipy oraz guzy jelita grubego.
Rezultaty okazały się alarmujące – polipy wykryto u niemal połowy badanych, a u 15% z nich zidentyfikowano zaawansowane gruczolaki (adenoma), które są stanem przedrakowym i z dużym prawdopodobieństwem mogą przekształcić się w nowotwór. To znacznie wyższy odsetek w porównaniu do populacji ogólnej, w której gruczolaki u czterdziestolatków występują u 4,5-6% osób.
Dlaczego długie biegi mogą szkodzić jelitom?
Dr Cannon uważa, że mechanizm może być związany z dystrybucją krwi podczas intensywnego wysiłku. W trakcie długich biegów organizm musi priorytetowo zaopatrywać w krew mięśnie i skórę, co może prowadzić do tymczasowego niedokrwienia jelita grubego. Taki stan może uszkadzać śluzówkę jelita, powodując stany zapalne. Te z kolei sprzyjają powstawaniu nieprawidłowych komórek, które z czasem mogą przekształcić się w gruczolaki. Potwierdzeniem tego mogą być obserwowane po intensywnym wysiłku krwawienia i stany zapalne.
Profilaktyka raka jelita grubego u maratończyków – nowe zalecenia
Mimo tych wyników dr Cannon podkreśla, że nie należy unikać aktywności fizycznej. Wręcz przeciwnie, osoby otyłe i nieaktywne fizycznie wciąż są bardziej narażone na raka jelita grubego. Jego odkrycia są jednak sygnałem, że ekstremalne uprawianie sportu może wiązać się ze specyficznymi zagrożeniami.
W związku z rosnącą liczbą przypadków raka jelita grubego u młodych osób, specjalista zaleca, aby maratończycy i ultramaratończycy rozważyli wykonanie kolonoskopii nawet przed 45. rokiem życia. W USA zalecenia dotyczące profilaktyki raka jelita grubego przesunięto już na 45. rok życia, choć jeszcze do niedawna badanie to rekomendowano po ukończeniu 50 lat.
