Ciało obce w oku

Ciało obce w oku - pod powieką, w spojówce i w rogówce - to jeden z najczęstszych urazów oka. Takim wypadkom najczęściej towarzyszy zaczerwienienie oczu i ich pieczenie, a także światłowstręt. Co wtedy robić i jak usunąć z oka ciało obce? Co robić, gdy duże ciało obce wbije się głęboko w oko?

Spis treści

1. Ciało obce w oku - jak je usunąć samemu?
2. Wewnątrzgałkowe ciało obce
3. Ciało obce w oku: leczenie
4. Ciało obce w oku a ryzyko utraty wzroku

Ciało obce w oku powoduje ból, łzawienie, pieczenie, zaczerwienienie i światłowstręt. Lekarze dzielą ciała obce w oku na powierzchniowe ciała obce i wewnątrzgałkowe ciała obce. Te pierwsze zwykle pacjent jest w stanie usunąć sam, te drugie należą do poważnych urazów, którymi może zająć się tylko lekarz. Nawet, jeśli tylko podejrzewasz, że ciało obce mogło przedostać się wnętrza gałki ocznej, jak najszybciej zgłoś się do lekarza.

Ciało obce w oku - jak je usunąć samemu?

• nie trzyj oczu
• zanim dotkniesz oka, starannie umyj ręce, najlepiej wodą z mydłem
• złap za rzęsy i odchyl górną powiekę, pociągnij ją ku dolnej - ułatwi to spływanie łez, które wypłuczą ciało obce; jeśli piasek nadal tkwi, przepłucz oczy ciepłym strumieniem wody
• jeśli ciało obce znajduje się pod górną powieką, chwyć za rzęsy i odchyl (w tym czasie patrz w dół).
• możesz też położyć na powiece zapałkę i na nią nawinąć powiekę, ciało obce lub ziarnko piasku zdejmij delikatnie rogiem zwilżonej chusteczki

Jeśli i to nie przyniesie efektu, zaklej oko opatrunkiem, by powieka się nie poruszała, i szukaj pomocy lekarskiej.

Jeśli czujesz lub nawet tylko podejrzewasz, że w twoim oku może znajdować się ciało obce nie zwlekaj, udaj się natychmiast do okulisty lub na ostry dyżur.

Wewnątrzgałkowe ciało obce

Wewnątrzgałkowe ciała obce umiejscawiają się przede wszystkim w komorze ciała szklistego lub w siatkówce, ale mogą też znajdować się w komorze przedniej, tęczówce, soczewce, rogówce a nawet przebić tylną ścianę gałki ocznej i przedostać się do oczodołu.

W skrajnych przypadkach dostanie się ciała obcego do wnętrza gałki ocznej może powodować zaburzenia ostrości widzenia, doprowadzić do krwotoku i uszkodzenia centralnej siatkówki. Niestety, te objawy nie zawsze występują, więc fakt dostania się ciała obcego do wnętrza gałki ocznej może zostać przeoczony, a to zwykle prowadzi do groźnych powikłań. Wokół nieusuniętego ciała obce go z czasem tworzy się naciek, może dojść do zapalenia wnętrza gałki ocznej jako reakcji na uszkodzenie soczewki lub z powodu zakażenia bakteryjnego. Gdy ciało obce jest z metalu, z czasem dochodzi też do reakcji chemicznych, które pogłębiają uszkodzenie, np.:

• ciało obce zawierające miedź może wywołać miedzicę - to ostra reakcja toksyczno-zapalna powodująca ślepotę
• ciało obce zawierające żelazo może wywołać żalazicę - to przewlekła reakcja toksyczna, w długim okresie czasu prowadzi do upośledzenia funkcji życiowych.

Poza tym nieusunięte w porę wewnątrzgałkowe ciało obce może doprowadzić do witeoretinopatii proliferacyjnej i odwarstwienia siatkówki czyli do utraty wzroku.

Ciało obce w oku: leczenie

Pacjent z wewnątrzgałkowym ciałem obcym powinien znaleźć się pod opieką doświadczonych chirurgów oka, w ośrodku wyspecjalizowanym w wykonywaniu witrektomii (operacji mikrochirurgicznych) i leczeniu urazów oka.

Ciało obce w oku a ryzyko utraty wzroku

Ciało obce w oku (pyłki, muszki, paproszki) zwykle łatwo jest usunąć samemu, a chwilowe podrażnienie szybko mija. W przypadku wbicia się ciała obcego w oko konieczna jest szybka pomoc okulistyczna, a rokowania są uzależnione od rodzaju urazu - tego co i jak wbiło się w oko oraz od tego, jak szybko specjalistyczna pomoc został udzielona.