Pozycje ułatwiające oddychanie w razie wystąpienia duszności

Wystąpienie duszności jest stanem, który zawsze wymaga konsultacji z lekarzem. Współwystępująca z uczuciem duszności panika zwykle pogłębia problemy z oddychaniem. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, jaką pozycję przyjąć, aby sobie ułatwić zaczerpnięcie oddechu i ewentualne oczekiwanie na pomoc.

Spis treści

1. Pozycje, które łagodzą duszność
2. Pierwsza pomoc przy ataku duszności

O duszności mówi się dużo w kontekście zakażenia koronawirusem. Jednak uczucie duszności i niemożność zaczerpnięcia oddechu są zwiastunami także innych poważnych chorób. Do najczęstszych przyczyn duszności to astma oskrzelowa, zapalenie płuc, przewlekła obturacyjna choroba płuc, choroba niedokrwienna serca, ale może wystąpić także tzw. duszność o ostrym przebiegu, która może wynikać z: ciała obcego w drogach oddechowych czy zatorowości płucnej.

Pojawienie się uczucia duszności wymaga konsultacji z lekarzem, a jeśli dodatkowo pojawia się ból w klatce piersiowej, zaburzenia lub utrata przytomności, to niezwłocznie należy wezwać karetkę pogotowia. Może być ono bowiem bezpośrednim zagrożeniem życia.

Co robić, kiedy nagle dopada nas uczucie duszności? Kiedy nie możemy złapać oddechu?

Krajowa Izba Fizjoterapeutów udostępniła przetłumaczony na polski i dostosowany do polskich realiów informator WHO dla pacjentów „Wsparcie w samodzielnej rehabilitacji po przebyciu choroby związanej z COVID-19”. To pozycja obowiązkowa dla wszystkich rekonwalescentów. Można się z niego dowiedz, jak postępować w przypadku pojawienia się duszności.

Pozycje, które łagodzą duszność

1. Ułożenie na boku z podparciem: Połóż się na boku z lekko ugiętymi kolanami, głowa i szyja niech zostaną podparte poduszkami.
2. Pozycja siedząca z pochyleniem do przodu: Usiądź przy stole i pochyl górną część tułowia do przodu. Oprzyj głowę i szyję na poduszce (lub bez niej), a ramiona ułóż luźno na stole.
3. Pozycja siedząca z pochyleniem do przodu (bez podparcia): Usiądź na krześle i pochyl się do przodu w taki sposób, aby łokcie spoczywały na kolanach lub podłokietnikach fotela.
4. Pozycja stojąca z pochyleniem do przodu i podparciem: Stojąc, pochyl się do przodu i oprzyj rękoma o parapet lub inny stabilny przedmiot (np. krzesło lub fotel).
5. Pozycja stojąca z podparciem pleców: Oprzyj się plecami o ścianę, ręce opuść luźno wzdłuż tułowia. Stopy powinny być lekko rozstawione i znajdować się w odległości około 30 cm od ściany.

Oprac. Krajowa Izba Fizjoterapeutów przetłumaczyła informator WHO dla pacjentów „Wsparcie w samodzielnej rehabilitacji po przebyciu choroby związanej z COVID-19”.

Mówiąc o duszności należy wyróżnić różne jej typy:

• duszność spoczynkowa, czyli duszność bez wysiłku fizycznego. Zwykle duszność pojawia się nagle, np. w wyniku ataku astmy, zaostrzeniu POChP, obrzęku płuc, przy zaawansowanej chorobie niedokrwiennej serca;
• duszność wysiłkowa pojawia się podczas wysiłku fizycznego;
• duszność psychogenna, pojawiająca się w wyniku ataku paniki.

Nie sposób nie wspomnieć o tym, że panika i strach  pogłębiają uczucie duszności. Pacjent, który odczuwa tę dolegliwość powinien w pierwszej kolejności uspokoić się i wezwać pomoc.

Pierwsza pomoc przy ataku duszności

1. Należy uspokoić chorego.
2. Konieczna jest opieka - należy pomóc w przyjęciu dogodnej pozycji, a także zapewnić dostęp do świeżego powietrza.
3. W razie konieczności wezwać pogotowie.
4. Konieczne jest pozostanie z chorym do przyjazdu karetki. Jeśli duszności spowodowane są atakiem paniki, to do czasu ustąpienia objawów.
5. W razie nagłego pogorszenia się stanu chorego, rozpocząć resuscytację.