Te dwa objawy u bliskich mogą zwiastować demencję. Nie chodzi o problemy z pamięcią

2025-06-23 13:21

Podłożem demencji są zaburzenia funkcji poznawczych. Oznacza to, że z czasem pojawiają się pierwsze oznaki zmian neurodegeneracyjnych. Choć większość osób kojarzy demencję wyłącznie z zapominaniem, to trzeba pokreślić, że w grę wchodzi utrata także innych dotychczasowe umiejętności i nie tylko. Jednym z symptomów, który powinien wzbudzić czujność, jest zmiana zachowania.

Te dwa objawy u bliskich mogą zwiastować demencję. Nie chodzi o problemy z pamięcią
Autor: Fot. Getty Images

Choroba Alzheimera to najczęściej występująca forma demencji na świecie. Co potwierdza Alzheimer's Disease International. Szacuje się, że tego rodzaju schorzenie dotyczy nawet od 50 do 60% pacjentów z demencją. Specjaliści wskazują także, że każda osoba może doświadczać rozwijającej się demencji na swój sposób.

Wiele zależy od tego, w której części mózgu doszło do największych zmian o podłożu degeneracyjnym. Dlatego ważne, aby obserwować bliskich, ponieważ nie tylko problemy z pamięcią powinny wzbudzić niepokój.

Poradnik Zdrowie - Demencja

Pierwsze objawy demencji. Zwróć uwagę na zachowanie

Pierwsze sygnały choroby Alzheimera wcale nie muszą odnosić się do zaburzeń pamięci. Na skutek zmian neurodegeneracyjnych u pacjentów obserwuje się także zaburzenia emocjonalne. Poza tym powodem, dla którego zachowanie chorych może się zmienić, jest choćby fakt, że pacjent widzi, że coś zaczyna się zmieniać.

Może okazać się, dostrzega problemy z pamięcią, często coś gubi. To z kolei może sprawiać, że czuje się poirytowana, zła, zmęczona, a czasem złośliwa i rozdrażniona. Dlatego koniecznie zwróć uwagę właśnie na zachowanie bliskiej osoby zwłaszcza po 65. roku życia. Alzheimer's Society wskazuje, że objawami choroby Alzheimera mogą być właśnie takie zmiany zachowania jak:

  1. Powtarzające się zachowania.
  2. Śledzenie, podążanie za kimś i sprawdzanie.
  3. Podejrzliwość, utrata zaufania.
  4. Ukrywanie, gromadzenie i gubienie rzeczy.
  5. Brak pohamowania.
  6. Urojenia i paranoja.
  7. Pobudzenie i niepokój.
  8. Agresja.
  9. Zaburzenia snu i budzenie się w nocy.
  10. Wycofanie społeczne.

Zmiany w zachowaniu a co więcej, brak zrozumienia bliskich sprawiają, że chora osoba może wręcz wpaść w błędne koło. Zauważając spadek funkcji poznawczych i to, że radzi sobie coraz gorzej może sprawić, że będzie irytować się coraz mocniej. Dlatego ważna jest znajomość bliskiej osoby, tego jak na co dzień do tej pory radziła sobie z codziennością. 

Warto zwrócić uwagę również na to, że kiedy dana osoba dotychczas była niecierpliwa, czy niespokojna to na skutek demencji te objawy mogą się nasilić.

Czym objawiają się początki alzheimera? Mowa to także sygnał

Drugim ważnym objawem, rozwijającej się demencji, a także jej początków są zaburzenia mowy. Nie chodzi wyłącznie o fizyczny problem z wypowiadaniem słów. Pacjenci z chorobą Alzheimera borykają się także z takimi trudnościami jak:

  • problem z nazywaniem przedmiotów, osób, miejsc,
  • wypadające z głowy słowa - trudność ze znalezieniem właściwego określenia,
  • używanie słów niepasujących do kontekstu, 
  • spowolniona mowa, częste przystanki w wypowiedzi,
  • trudności w rozumieniu tego co mówią inni,
  • powtarzanie tych samych słów, nawet całych zdań,
  • problemy z czytaniem oraz pisaniem.

Co zrobić, by uniknąć demencji? Stwórz rezerwy

Przede wszystkim są osoby obciążone ryzykiem genetycznym. A to oznacza, że mogą zachorować pomimo podjęcia różnych form prewencji. Niemniej warto skupić się na tym co daje nadzieję, a zatem na redukcji ryzyka i tym, że sama genetyka nie przesądza o tym czy zachorujemy, czy też nie. 

Jak wskazują naukowcy w kontekście choroby Alzheimera oraz innych form demencji ważną rolę odgrywają czynniki środowiskowe. A zatem oznacza to, że mamy wpływ na zdrowie i codziennymi wyborami zredukować ryzyko. Poniżej kilka pomysłów na to, co zrobić, by uniknąć demencji.

  1. Dbaj o aktywność fizyczną każdego dnia. (Minimum 30 minut treningu aerobowego np. spacer, jazda na rowerze).
  2. Sięgaj po dietę śródziemnomorską - pamiętaj, by codziennie spożywać łyżkę oliwy dodając ją do różnych potraw.
  3. Trenuj pamięć - czytaj, ucz się języków, rozwiązuj łamigłówki.
  4. Spotykaj się z ludźmi - wzajemne dyskusje i wymiana myśli redukują ryzyko demencji.
  5. Zrezygnuj z przetworzonej żywności i alkoholu.
  6. Rzuć palenie papierosów.
  7. Podróżuj, rób nowe rzeczy.

Powyższa lista pomoże zadbać o rezerwę funkcji poznawczych. Włączając te zasady, zmniejszasz ryzyko choroby Alzheimera.