Implanty ślimakowe: operacja wszczepienia. Jak działa implant ślimakowy?

Implant ślimakowy jest jedyną powszechnie stosowaną elektroniczną protezą ludzkiego zmysłu, a implantacja to  bezpieczna metoda przywracania słuchu. Dzięki niej osoby głuche i głęboko niedosłyszące znów mogą słyszeć. Kto kwalifikuje się do wszczepienia implantu ślimakowego? Jak przebiega operacja? Na czym polega implantacja bilateralna?

Spis treści

1. Komu pomaga implant ślimakowy? Wskazania do implantacji
2. Implant ślimakowy a aparat słuchowy
3. W jaki sposób implant ślimakowy zmienia życie pacjentów?
4. Jakie jest znaczenie szybkiego wszczepienia implantu u bardzo małych dzieci?
5. Na czym polega implantacja bilateralna? Korzyści płynące ze słyszenia obuusznego
6. Kiedy dziecko powinno otrzymać drugi implant?
7. Implanty bilateralne na świecie i w Polsce
8. Wszczepienie implantu ślimakowego w Kajetanach [wideo]

Implant ślimakowy jest zaawansowanym urządzeniem elektronicznym, składającym się z części zewnętrznej (procesor dźwięku, który przetwarza słyszane dźwięki otoczenia) oraz z części wewnętrznej, czyli wprowadzonych do ślimaka elektrod. Implant ślimakowy pozwala na rehabilitację osoby z głębokim niedosłuchem zmysłowo-nerwowym. Pacjent zyskuje nie słuch fizjologiczny, ale słuch zbliżony do niego jakościowo.

Komu pomaga implant ślimakowy? Wskazania do implantacji

Implantacja pomaga wielu pacjentom. Pierwsza grupa to niemowlęta i małe dzieci, u których wadę słuchu wykryto dzięki badaniom przesiewowym, wykonanym w pierwszych dniach życia. Druga grupa to chorzy, którzy stracili słuch na skutek urazu bądź powikłań pochorobowych. Natomiast trzecia to osoby starsze, najczęściej między 60 a 70 rokiem życia (w tym wypadku implantacja stosowana jest wtedy, gdy aparat słuchowy nie spełnia swojej funkcji).

Implant ślimakowy a aparat słuchowy

System implantu ślimakowego nie jest konkurencją dla aparatu słuchowego, lecz jedyną szansą dla osób, którym aparat słuchowy nie pomaga. Chodzi bowiem o sytuację, w której głębokie wady słuchu w uchu wewnętrznym uniemożliwiają prawidłowe przetwarzanie dźwięku na impulsy elektryczne przesyłane dalej do mózgu (nawet jeżeli jest to dźwięk wzmocniony przez aparat słuchowy). W takich sytuacjach jedyną szansą jest bezpośrednie pobudzenie ślimaka za pomocą implantu.

W jaki sposób implant ślimakowy zmienia życie pacjentów?

Nie sposób przecenić zalet płynących ze stosowania implantów u chorych na głuchotę lub częściowy niedosłuch. Mali pacjenci uczą się, bawią i rozwijają wspólnie ze swoimi rówieśnikami. Osoby, które odzyskały słuch dzięki implantacji, znów wychodzą do ludzi, ciesząc się życiem w społeczeństwie i normalną pracą.

Jakie jest znaczenie szybkiego wszczepienia implantu u bardzo małych dzieci?

Naukowcy wskazują, że wczesna implantacja szybciej stymuluje mózg i modeluje układ słuchowy. Dzięki temu możliwa jest pełna rehabilitacja i osiągnięcie poziomu komunikacji dzieci ze zdrowym słuchem.

Na czym polega implantacja bilateralna? Korzyści płynące ze słyszenia obuusznego

W początkach stosowania implantacji stosowano implant jednostronny, pozwalający pacjentowi usłyszeć informacje dźwiękowe docierające z zewnątrz. Z czasem jednak naukowcy, korzystając również z doświadczeń osób korzystających z implantów, doszli do wniosku, że bardzo istotny jest fakt słyszenia obustronnego, co zrodziło inicjatywę wszczepiania implantów w obu uszach.

Podstawową zaletą tej metody leczenia jest umiejętność lokalizacji słyszanego obiektu. Pacjent nie ma już trudności w śledzeniu rozmowy w hałasie. Ważne jest także zapewnienie bezpieczeństwa (osoba z dwoma implantami ma lepszą orientację w przestrzeni i wie, co się wokół niej dzieje). Stosowanie implantów obuusznych pomaga również w nauce mówienia i czytania.

Kiedy dziecko powinno otrzymać drugi implant?

Dziecko zakwalifikowane do operacji wszczepienia implantów bilateralnych operowane jest w dwóch etapach. Im krótszy jest odstęp między operacjami, tym lepsze są efekty. Czas działa tu na naszą niekorzyść, ponieważ centralny układ słuchowy do efektywnego rozwoju wymaga treningu już w początkowych latach życia. Gdy do jednego ucha nie dociera wystarczająca ilość bodźców, ucho to zatraca umiejętność analizy dźwięków. Badania wykazują, że najlepszy okres między operacjami wynosi od 1 do 3,5 lat. Obserwuje się wówczas doskonałe wyniki i postępy w rozwoju dziecka.

Implanty bilateralne na świecie i w Polsce

Obecnie wszczepianie implantów obuusznych jest w świecie standardem, refundowanym przez państwo.

W Polsce implantację bilateralną stosuje się w części przypadków – zgodnie z wyraźnymi wskazaniami lekarza prowadzącego. Zdaniem lekarzy i naukowców zajmujących się tą tematyką – przyjęcie (wzorem innych krajów) standardu powszechnych implantów bilateralnych, byłoby z punktu widzenia dobra pacjentów rozwiązaniem optymalnym.

Wszczepienie implantu ślimakowego w Kajetanach [wideo]

Fragment serialu "Sala operacyjna", w którym prof. Henryk Skarżyński ze Światowego Centrum Słuchu w Kajetanach wykonuje ekstremalnie trudną operację wszczepienia implantu ślimakowego u dziecka z częściową głuchotą.