Jakie choroby serca mogą rozwinąć się wraz z wiekiem?

2021-10-20 14:09

Serce przeciętnego Polaka może być nawet o 8-9 lat starsze niż wskazuje jego metryka – takie wnioski wynikają z badania NATPOL 2011. Oznacza to, że z roku na rok proces starzenia się naszego serca może przebiegać szybciej niż przemijają nasze lata.

choroby serca
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Choroby serca wiążą się z wiekiem
  2. Nadciśnienie tętnicze
  3. Choroba wieńcowa (niedokrwienna)
  4. Niewydolność serca
  5. Zaburzenia rytmu serca

Wraz z upływającym czasem serce przestaje pracować na najwyższych obrotach i mogą pojawić się rozmaite dolegliwości. Jak układ sercowo-naczyniowy zmienia się wraz z wiekiem i co mu zagraża – podpowiada kardiolog Bogumiła Pałubicka-Elmasri.

Choroby serca wiążą się z wiekiem

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała wiek pacjenta – 65 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn – za samodzielny czynnik ryzyka zapadalności na choroby sercowo-naczyniowe. – Jednak obecnie według tabel SCORE już 45-letni mężczyzna, który nie dba o swoje zdrowie, jest palaczem, a ponadto nie leczy nadciśnienia tętniczego i wysokiego poziomu cholesterolu jest narażony na podobne ryzyko śmierci z powodu chorób sercowo-naczyniowych, co jego 60-letni, niepalący kolega, którego ciśnienie tętnicze i poziom cholesterolu są na właściwym poziomie – ostrzega kardiolog Bogumiła Pałubicka-Elmasri.  Dlatego warto wiedzieć, jakie schorzenia pojawiają się wśród osób starszych, a coraz częściej dosięgają też młodszej części populacji.

Nadciśnienie tętnicze

Ryzyko jego wystąpienia u osób starszych jest znacznie większe. W grupie 65+ na nadciśnienie choruje ponad 50 proc. społeczeństwa. Po części jest to wynik samoistnych zmian w naczyniach. Z wiekiem ciśnienie naturalnie ulega bowiem podniesieniu. U większości pacjentów w wyniku postępującego uszkodzenia ścian naczyń krwionośnych ciśnienie skurczowe wciąż rośnie przy ustabilizowanym ciśnieniu rozkurczowym. Gdy jego wartość przekroczy 139 mmHg, a ciśnienie rozkurczowe spadnie poniżej 90 mmHg, mówimy o izolowanym ciśnieniu skurczowym, które jest schorzeniem typowym dla osób w podeszłym wieku.  Jednak jak alarmują statystyki z uwagi na niezdrowy styl życia (otyłość, używki i in.) choroba ta może rozwijać się także u znacznie młodszych pacjentów.

Choroba wieńcowa (niedokrwienna)

U osób starszych choroba ta pojawia się częściej.  Mężczyźni już po 55 roku życia, a kobiety po 65 roku życia zaliczają się do grupy zwiększonego ryzyka zapadalności na to schorzenie. Choroba wieńcowa prowadzi do upośledzenia czynności serca poprzez ograniczenie dostarczenia tlenu i substancji odżywczych do mięśnia sercowego. Główną tego przyczyną jest miażdżyca otaczających serce naczyń wieńcowych – czyli odkładanie się w ich wewnętrznych ścianach materiału tłuszczowego, który krąży we krwi. Mało elastyczne i pogrubiałe ściany tętnic u pacjentów w podeszłym wieku są jeszcze bardziej podatne na te zmiany. Ostatecznie choroba sprawia, że przepływ krwi jest utrudniony, a serce nieodpowiednio dotlenione, co w najgorszym wypadku prowadzi do zawału.

Niewydolność serca

Ryzyko wystąpienia tej dolegliwości wzrasta wraz z wiekiem. Poniżej 45 roku życia niewydolność występuje u około 1 proc. populacji. Natomiast po 80 roku chorobę tą odnotowuje się nawet u 10-20 proc. mieszkańców globu. Przyczyną tego schorzenia jest upośledzenie pracy serca i niewystarczający przepływ krwi w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Niewydolność serca może rozwinąć się między innymi na podłożu nadciśnienia krwi czy choroby niedokrwiennej serca, w tym zawału. Generowane w nadciśnieniu wysokie ciśnienia uszkadzają serce i zmuszają mięsień do pracy ponad swoje siły, a choroba niedokrwienna wraz z zawałem osłabiają mięsień sercowy poprzez niedotlenienie.

Zaburzenia rytmu serca

Są one efektem zakłóconego wytwarzania i przewodzenia impulsów elektrycznych, które odpowiadają za proces kurczenia się mięśnia sercowego. Zaburzenia rytmu objawiają się niemiarowym biciem serca, szybkim i nierównym tętnem, osłabieniem i dusznością. Podłożem tych dolegliwości może być niedokrwienie mięśnia sercowego, miażdżyca naczyń krwionośnych, uszkodzenie zastawek serca czy nadciśnienie tętnicze. Spośród wielu rodzajów zaburzeń rytmu serca migotanie przedsionków można wręcz nazwać „arytmią ludzi starszych”. U osób poniżej 40-50 roku życia cierpi na nią mniej niż 0,5 proc. populacji, ale wśród 80-latków – aż 5-15 proc.

Czy prawidłowo dbasz o swoje serce?
Pytanie 1 z 10
Które zdanie najlepiej opisuje twoją dietę?