Plamy na ciele - jakie choroby ujawniają?

Plamy na ciele, podpuchnięte oczy czy rumieńce nie tylko wyglądają nieestetycznie, ale mogą być także zwiastunem choroby. Bo skóra potrafi zdradzać stan zdrowia.

Na kondycję skóry wpływa m.in. styl życia, sposób odżywiania, opalanie. Niektóre zmiany skórne są skutkiem błędów pielęgnacyjnych, inne wiążą się z chorobami dermatologicznymi. Ale skóra jest też czułym barometrem zdrowia – plamy na ciele mogą sygnalizować jakieś schorzenie albo towarzyszyć trwającym już jakiś czas chorobom. Sprawdź, co można odczytać ze skóry.

Siniaki

To sinoczerwone plamy pod skórą. Skłonność do ich powstawania może świadczyć o wrodzonej kruchości naczyń. Może również wynikać z zaburzeń hemostazy, np. hemofilii (nieprawidłowe krzepnięcie krwi). U kobiet jest też związana z fazami cyklu miesiączkowego.

Świąd

Zwykle jest spowodowany chorobami alergicznymi skóry (AZS, wyprysk). Pojawia się też na skutek zakażenia grzybiczego, bakteryjnego (np. przy liszajcu zakaźnym), wirusowego (np. przy opryszczce) lub reakcji alergicznej (np. na pokarmy, leki). Niekiedy swędząca skóra może wskazywać np. na cukrzycę, schorzenia wątroby, niedoczynność tarczycy, choroby hematologiczne.

Kępki żółte

Mają postać grudek o żółtawym zabarwieniu, umiejscowionych zwykle w okolicach powiek. Świadczą o hiperlipidemii (nadmiar tłuszczów we krwi). Występują u osób z miażdżycą i nadciśnieniem tętniczym.

Brązowe plamy

Mogą mieć postać piegów albo plam starczych (soczewicowatych). Brązowe plamy na ciele zlokalizowane są na twarzy i rękach. Powstają z wiekiem, na skutek zbyt częstych kąpieli słonecznych, a także po stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych lub kortykosteroidów. Z kolei brązowe łuszczące się plamy na ciele, które występują na tułowiu, świadczą o łupieżu pstrym, czyli powierzchownej drożdżakowej infekcji skóry.

Wybroczyny

Mają postać małych, czerwonych lub fioletowych plamek na ciele. W odróżnieniu od wysypki nie bledną przy ucisku. Świadczą o zaburzeniach krzepnięcia. Jeśli pojawią się przy infekcji, mogą być oznaką posocznicy.

Obrzęki

Mogą się pojawiać pod oczami, obejmować dłonie, nogi albo też całe ciało. Najczęściej towarzyszą chorobom nerek, serca, złemu wchłanianiu białka, alergiom pokarmowym, problemom z tarczycą, a także chorobom reumatycznym. Mogą być reakcją na leki (m.in. estrogeny, kortykosteroidy, blokery kanału wapniowego). Jeśli występują w drugiej połowie cyklu, są objawem syndromu napięcia przedmiesiączkowego.

Zmiany zabarwienia

» Żółty odcień może być związany ze wzrostem bilirubiny (produkt rozpadu hemu, składnika hemoglobiny) we krwi. Zdarza się to przy wirusowym zapaleniu wątroby typu A, B i C lub chorobach trzustki. Jeśli zażółcone jest czoło, szyja, podeszwy stóp i dłonie, może to świadczyć o wysokim stężeniu karotenoidów (żółte, czerwone i pomarańczowe barwniki roślinne) we krwi na skutek diety. » Brązowo-żółte występuje przy przewlekłej niewydolności nerek.» Jeśli skóra jest stale blada, może to świadczyć o niedokrwistości (anemii) albo niedoczynności tarczycy.» Wyraźne zaczerwienienie skóry, zwłaszcza twarzy, występuje przy czerwienicach (stan zwiększenia liczby krwinek czerwonych we krwi).» Niebieski odcień skóry może być skutkiem zatrucia metalami ciężkimi (ołów, bizmut).» Siny kolor jest związany ze spadkiem stężenia hemoglobiny, występuje też przy wadach serca.

Zobacz, jak wygląda czerniak! 

Pokrzywka

To wykwity skórne przypominające te, które pojawiają się po dotknięciu pokrzywą. Swędzące, czerwone lub białe bąble zwykle są związane z uczuleniem, np. na pokarmy, niektóre leki (m.in. penicylinę, aspirynę), ukąszenia owadów. Zdarza się, że wystąpienie pokrzywki jest reakcją na promienie słońca, zakażenia wirusowe, ostre, ropne infekcje.

Rumień guzowaty

To duże, bolesne, czerwone guzy, które występują na podudziach, a niekiedy też na udach i przedramionach. Mogą być one objawem m.in. infekcji paciorkowcowych, sarkoidozy, gruźlicy, chorób zapalnych jelita grubego lub skutkiem zatrucia lekami.

Białe plamy

To miejscowe odbarwienia skóry (bielactwo nabyte). Plamy na ciele najczęściej znajdują się na grzbietach rąk, twarzy, szyi, w okolicach narządów płciowych i nie powodują żadnych dolegliwości typu świąd czy pieczenie. Zanikanie barwnika jest najprawdopodobniej spowodowane procesami autoimmunologicznymi.

Rumień

Jeśli nagle pojawia się na twarzy, świadczy o nadreaktywności naczyń krwionośnych. Gdy utrzymuje się stale, może być objawem nadciśnienia tętniczego lub cukrzycy. Zaczerwienienie twarzy, które ma kształt motyla, może oznaczać toczeń rumieniowaty. Rumień na dłoniach i podeszwach zwiastuje marskość wątroby.

Wysypka

Może być skutkiem alergii, problemów dermatologicznych (np. AZS) albo chorób zakaźnych, takich jak różyczka, ospa wietrzna. Wysypkę wywołaną infekcją łatwo rozpoznać, bo oprócz tego, że pojawia się w określonych miejscach, często towarzyszy jej ogólne osłabienie i gorączka. Wysypka pęcherzykowa, która pojawia się w obrębie połowy ciała (najczęściej na tułowiu i twarzy), towarzyszy jej silne pieczenie i ból skóry, może świadczyć o półpaścu. Natomiast gdy na skórze tworzą się ciemnoczerwone lub purpurowe grudki, dodatkowo występuje silny ból głowy, sztywność karku, wysoka gorączka i światłowstręt, może to oznaczać zapalenie opon mózgowych.