Znaleźli wirus HCV w mózgu. Poważne konsekwencje dla zdrowia psychicznego

14 lipca 2025 roku na łamach Nature Translational Psychiatry opublikowano badania dotyczące wpływu wirusa HCV na mózg. Okazuje się, że patogen odpowiedzialny na wirusowe zapalenie wątroby typu C może przyczynić się do występowania poważnych zaburzeń na tle psychicznym.

Wirus HCV kojarzymy głównie z wirusowym zapaleniem wątroby typu C. Niemniej najnowsze doniesienia będące wynikiem badań naukowców z Johns Hopkins Medicine wskazują, że patogen nie ogranicza się wyłącznie do tego narządu. Badacze sugerują, że jego obecność może być przyczyną schizofrenii i wielu innych chorób psychicznych.

HCV a schizofrenia. Czy wirus może wpływać na zdrowie psychiczne?

Choć może nie jest to popularna informacja, to od lat wiązano występowanie chorób psychicznych z infekcjami wirusowymi. Niemniej wciąż brakowało dowodów naukowych świadczących o tym, że jakiś patogen mógłby przyczynić się do występowania schizofrenii, ciężkiej depresji, czy choroby afektywnej dwubiegunowej. Najnowsze dane wnoszą świeże spojrzenie właśnie w świecie nauki.

Choć zdaniem ekspertów wirusy nie przenikają bezpośrednio do mózgu, jednak mogą atakować jego wyściółkę. Postanowili przetestować hipotezę, badając pośmiertne próbki ludzkiego mózgu, a także medycznej dokumentacji elektronicznej aż 285 mln osób. 

Na skutek prowadzonych analiz zauważyli, że osoby chorujące na schizofrenię i chorobą afektywną dwubiegunową znacznie częściej borykały się z zapaleniem wątroby typu C. Zależność ta miała miejsce także w odniesieniu do depresji. Zdaniem badaczy z Johns Hopkins University to właśnie zakażenie wirusem HCV może być przyczyną występowania zaburzeń zdrowia psychicznego. Stąd ważne jest to, aby osoby, u których zdiagnozowano wymienione choroby, wykonały badania w kierunku zakażenia HCV.

HCV w mózgu. Jakim chorobom towarzyszyło zakażenie?

Dr Sarven Sabunciyan, neurobiolog z Children's Center i profesora pediatrii w Johns Hopkins University School of Medicine wyjaśnił, że początkowo zespół przeanalizował próbki splotu naczyniówkowego z pośmiertnych mózgów osób ze schizofrenią, chorobą afektywną dwubiegunową lub głęboką depresją. 

Dodatkowo analizie poddano materiał osób z grupy kontrolnej wolne od wymienionych chorób psychicznych. Autorzy badań podkreślają, że próbki pochodziły ze zbiorów Stanley Medical Research Institute. To powszechnie wykorzystywane repozytorium pośmiertnych tkanek mózgowych osób z zaburzeniami psychicznymi.

Kolejnym krokiem w badaniach było sekwencjonowanie wysokoprzepustowe z wykorzystaniem kompleksowego panelu badawczego. Właściwie wybrana technologia umożliwiła identyfikację ponad 3000 wirusów w próbkach ludzkich. Ze względu na fakt, że dotychczasowe badania nie pozwoliły zidentyfikować wirusów w mózgu, tym razem eksperci skupili się na splocie naczyniówkowym. Struktura ta jest znana jako cel ataku wirusów. 

Dzięki nowoczesnej technologii wyniki analizy wykazały, że w splocie naczyniówkowym znajdowały się wirusy. Najwięcej patogenów znaleziono u osób chorujących na schizofrenię oraz pacjentów z chorobą afektywną dwubiegunową. 

Jednak kluczowe jest to, iż w przeciwieństwie do innych wirusów, to właśnie wirus HCV był obecny wyłącznie w błonie mózgowej osób ze schizofrenią i chorobą afektywną dwubiegunową.

Co ważne, wirusa nie znaleziono w tkankach mózgu niektórych osób z rozpoznanym przewlekłym zapaleniem wątroby typu C. To z kolei sugeruje, że zakażenie nie zawsze rozprzestrzenia się na błonę mózgową.

Jak można zakazić się wirusem HCV? Zrób badania krwi

Zakażenie wirusem HCV to powszechny problem. Zazwyczaj patogen przenoszony jest poprzez krew, a konsekwencją jest zapalenie wątroby, które nieleczone może nawet skończyć się śmiercią. 

Do zakażenia wirusem HCV może dojść na skutek takich sytuacji jak:

• wykonywanie tatuażu,
• operacja,
• zabieg stomatologiczny,
• zabieg dermatologiczny,
• pobieranie krwi,
• transfuzja krwi.

A to oznacza, że każda osoba jest narażona na zakażenie i często nosiciele wirusa nie zdają sobie z tego sprawy. Niestety HCV powoduje nie tylko wirusowe zapalenie wątroby WZW C, ale może również prowadzić do występowania raka wątrobowokomórkowego (HCC).

Szacuje się, że na całym świecie przewlekle zakażonych wirusem HCV jest nawet 50 milionów osób. Co więcej, każdego roku odnotowuje się około miliona nowych zakażeń, a nawet ok. 50–75% przypadków nie daje żadnych objawów. Dlatego każda osoba powinna wykonać proste badanie krwi, w celu potwierdzenia lub wykluczenia zakażenia. 

Dzięki temu pacjent jest pod stałą opieką lekarzy, co w znacznym stopniu minimalizuje ryzyko zapalenia wątroby typu C. Zakażonym podaje się leki przeciwwirusowe.

Magdalena Siraga