Naukowcy przywrócili do życia oczy zmarłego pacjenta. Czy to znak, że da się odwrócić śmierć?

Naukowcom udało się przywrócić do życia oczy zmarłego dawcy. Światłoczułe komórki siatkówki były w stanie reagować na światło do pięciu godzin po śmierci. Czy może to oznaczać, że sama śmierć może być kiedyś odwracalna?

Zaskakujące osiągnięcie naukowców

Zespół badawczy na chwilę przywrócił życie umierającym komórkom ludzkiego oka. Aby lepiej zrozumieć sposób, w jaki komórki nerwowe ulegają niedoborowi tlenu, zespół amerykańskich naukowców zmierzył aktywność w mysich i ludzkich komórkach siatkówki wkrótce po ich śmierci.

Po zastosowaniu kilku poprawek w środowisku tkanki, naukowcom udało się przywrócić zdolność komórek do komunikowania się kilka godzin po tym, gdy nastąpiła śmierć.

Czy da się odwrócić śmierć?

Po stymulacji światłem wykazano, że pośmiertne siatkówki emitują określone sygnały elektryczne, znane jako fale b. Fale te są również widoczne w żywych siatkówkach i wskazują na komunikację między wszystkimi warstwami komórek plamki żółtej, które umożliwiają nam widzenie. To pierwszy raz, kiedy oczy zmarłego dawcy reagowały w ten sposób na światło. W związku z tym odkryciem, niektórzy eksperci kwestionują nieodwracalność śmierci w ośrodkowym układzie nerwowym.

„Udało nam się obudzić komórki fotoreceptorów w plamce żółtej, która jest częścią siatkówki odpowiedzialną za nasze widzenie centralne i zdolność dostrzegania drobnych szczegółów i kolorów” – wyjaśnia naukowiec biomedyczny Fatima Abbas z University of Utah.

Po śmierci możliwe jest zachowanie niektórych narządów do przeszczepu, ale kiedy krążenie ustaje, ośrodkowy układ nerwowy jako całość przestaje reagować zbyt szybko, aby można było wyzdrowieć.

Poszczególne obszary mózgu i typy komórek mają jednak różne mechanizmy przetrwania, co znacznie komplikuje sprawę śmierci całego mózgu.

Dotarcie do tego, jak wybrane tkanki w układzie nerwowym radzą sobie z utratą tlenu, może dostarczyć wielu informacji o odzyskiwaniu utraconych funkcji mózgu.

Przywracając natlenienie i niektóre składniki odżywcze do oczu dawcy narządów, naukowcy z University of Utah i Scripps Research byli w stanie wywołać synchroniczną aktywność neuronów po śmierci.

„Udało nam się sprawić, że komórki siatkówki "rozmawiają ze sobą", dokładnie w taki sposób, jak dzieje się to w oku żywego człowieka” –  mówi naukowiec zajmujący się sztuką wizualną Frans Vinberg z University of Utah.

Tymczasowe ożywienie komórek siatkówki nie oznacza oczywiście, że gałki oczne dawcy mogą „widzieć”. Potrzebne są wyższe ośrodki wzrokowe w mózgu, aby przywrócić pełne wrażenia wzrokowe i percepcję.

Jeśli fotoreceptory można w pewnym stopniu ożywić, daje to nadzieję na przyszłe przeszczepy, które mogą pomóc w przywróceniu wzroku u osób z chorobami oczu. 

Marcelina Dzięciołowska