Czy akceptujesz siebie? Skala Samooceny Rosenberga

Weryfikacja

Konsultacja: Katarzyna Kucewicz , psycholożka, psychoterapeutka, psychoedukatorka

To, jak myślisz o sobie, ma ogromny wpływ na twoje życie. Jesteś z siebie zadowolony, czy wręcz przeciwnie - widzisz w sobie same wady? Dowiedz się, jak poczucie własnej wartości wpływa na psychikę oraz sprawdź, na jakim poziomie znajduje się twoja samoocena.

Czym jest samoocena i jak wpływa na psychikę?

Poczucie własnej wartości odnosi się do globalnej oceny własnej wartości. Jest też silnie związane z subiektywną jakością życia oraz orientacjami motywacyjnymi, takimi jak samodoskonalenie i samoobrona.

Samoocena jest również silnie związana z poszczególnymi elementami życia, np. sukcesami w nauce czy pracy, satysfakcji ze związku czy relacji przyjacielskich, przystosowania psychicznego do życia oraz zdrowia fizycznego. Według słynnej piramidy potrzeb stworzonej przez psychologa Abrahama Maslowa, zdrowa samoocena znajduje się na czwartym poziomie w hierarchii potrzeb. Jest też silnie skorelowana ze zdrowiem psychicznym, fizycznym oraz duchowym.

Wysoka samoocena często idzie w parze z wysokim wsparciem społecznym, satysfakcją z życia oraz odpornością i długotrwałym zdrowiem i dobrym samopoczuciem. Osoby z wysoką samooceną odczuwają duże przywiązanie do siebie oraz pewność siebie. Są zazwyczaj bardziej ekstrawertyczni i cechują się niskim poziomem neurotyzmu, w porównaniu do osób z niskim poczuciem wartości.

Natomiast niska samoocena często wiąże się z szeregiem negatywnych doświadczeń, m. in. lękami, smutkiem, problemami z akceptacją, obawą przed odrzuceniem czy depresją. Takie osoby mają o sobie gorsze mniemanie i lubią siebie mniej.

Poczucie własnej wartości zazwyczaj nie jest stałe i może się zmieniać wraz ze wzlotami i upadkami w życiu prywatnym czy zawodowym. Wpływ na samoocenę często mogą mieć sukcesy, porażki, odrzucenie, brak poczucia bliskości czy wykluczenie. Jednak jakiekolwiek zmiany w samoocenie, jeśli już występują, zazwyczaj są krótkotrwałe.

Choć badania dowiodły, że każda osoba może odnosić życiowe sukcesy, niezależnie od poziomu własnej wartości, naukowcy są zgodni co do tego, że osoby z wyższą samooceną są po prostu bardziej szczęśliwe. Osoby z niską samooceną częściej doświadczają nieprzyjemnych i negatywnych emocji. Są też bardziej skłonne do depresji czy innego rodzaju zaburzeń.

Jak zwiększyć swoją samoocenę?

Istnieje kilka sposobów na wzmocnienie poczucia własnej wartości. Jeśli zmagasz się z niską samooceną, wprowadź te kilka nawyków, które pomogą podbudować postrzeganie siebie:

• zacznij patrzeć na siebie realnie
• porzuć perfekcjonizm
• znajdź źródła negatywnego postrzegania siebie i zacznij z nimi walczyć
• skup się na swoich zaletach
• ciesz się z małych rzeczy i zapisuj swoje codzienne sukcesy
• nie stawiaj sobie wygórowanych oczekiwań

Zdaniem eksperta

Katarzyna Kucewicz

Psycholożka, psychoterapeutka, psychoedukatorka.

Samoocena - czy może być za wysoka?

Można zastanawiać się, czy posiadanie wysokiej samooceny w jakichś sytuacjach przynosi nam szkodę? Tak niestety bywa, kiedy samoocena rośnie nam do tego stopnia, że na jej skutek podejmujemy brawurowe, niebezpieczne decyzje albo zaczynamy dewaluować innych ludzi, przekonani, że jesteśmy od nich lepsi.

Samoocena powinna być wysoka - wtedy żyje nam się lepiej, jesteśmy w lepszej formie psychicznej i podejmujemy z zapałem życiowe wyzwania. Warto jednak pamiętać, aby obok wysokiej samooceny, dbać także o relacje z innymi ludźmi i by myślenie o sobie nie przysłoniło nam racjonalnego oglądu sytuacji.

Czasami osoby mające bardzo wysoką samoocenę odrzucają różne propozycje życiowe, czekając w nieskończoność na lepszą opcję. Często mają też nierealistyczne wymagania, co w połączeniu z nieprzyjmowaniem krytyki może sprawić, że osoba będzie postrzegana jako egoistyczna!

Za wysoka, tak samo jak za niska samoocena, nie pozwala ludziom realizować ich celów. Na szczęście nad samooceną można (i warto) pracować samodzielnie albo z pomocą zaufanego psychoterapeuty.

Sprawdź, na jakim poziomie jest twoja samoocena

Jednym ze sposobów sprawdzenia poziomu samooceny jest wykorzystywana przez psychologów Skala Samooceny Rosenberga. Skala samooceny Rosenberga jest jedną z najczęściej stosowanych na świecie metod pomiaru samooceny ogólnej. Jest też bardzo często wykorzystywana do różnego rodzaju badań - swoje zastosowanie znalazła w ponad stu projektach badawczych. Została opracowana przez socjologa dra Morrisa Rosenberga.

Test składa się z 10 stwierdzeń, które należy ocenić w stosunku do siebie. Na pytania należy odpowiedzieć od razu, bez zbyt długiego zastanawiania się, tak, by w pełni obrazowały nasze odczucia. Kwestionariusz wykorzystuje skalę od 0 do 30, gdzie wynik 15 może sugerować problemy z niską samooceną.

Istnieje też wiele innych testów, które wzorują się na Skali Rosenberga. Choć nie powinno się ich traktować jako profesjonalnego narzędzia diagnostycznego, mogą pomóc ocenić poziom samoakceptacji oraz zasugerować ewentualne problemy z samooceną.

Wraz z ekspertem Katarzyną Kucewicz przygotowaliśmy test, który pomoże wskazać, na jakim poziomie jest twoja samoocena. Odpowiedz na pytania i sprawdź.

Weronika Rumińska

Konsultacja: Katarzyna Kucewicz , psycholożka, psychoterapeutka, psychoedukatorka