Ciche oznaki demencji można łatwo przeoczyć. Wiesz, czego szukać?

Demencja dotyka obecnie ponad 55 milinów ludzi na całym świecie, a każdego roku diagnozuje się prawie 10 milinów nowych przypadków. Na zaburzenia związane z pamięcią i funkcjami poznawczymi są narażeni głównie seniorzy, ale demencję diagnozuje się także w młodszym wieku. Niektóre objawy demencji mogą być subtelne, a przez to pozostać niezauważone – ostrzegają eksperci.

Wiele osób myśli, że demencja jest chorobą, ale to nieprawda. Demencja jest terminem ogólnym, który obejmuje szeroki zakres schorzeń, w tym także najczęstszą postać demencji, czyli chorobę Alzheimera. Demencja powoduje zaburzenia związane z nieprawidłową pracą mózgu, co skutkuje problemami z funkcjonowaniem danej osoby. Zaburzenia te wpływają również na uczucia, zachowania i relacje chorego.

Często demencja jest określana terminem "demencja starcza" lub "otępienie starcze". Jednak eksperci z Alzheimer's Association podkreślają, że takie przekonanie odzwierciedla wcześniej błędnie rozpowszechnione postrzeganie poważnego spadku sprawności umysłowej jako normalnej części procesu starzenia.

Ciche objawy demencji

Objawy demencji pojawiają się powoli i stopniowo nasilają. Jednak tylko profesjonalna ocena symptomów, z jakimi zmaga się dana osoba, może odkryć przyczynę problemów zdrowotnych. Nawet jeśli lekarz potwierdzi, że sygnały, jakie zauważyliśmy u siebie, to demencja, wczesna diagnoza daje szansę na osiągnięcie maksymalnych korzyści z dostępnych metod leczenia, a przede wszystkim - daje czas na planowanie przyszłości.

Lekarka Tomi Mitchell podkreśla, że to, iż nasi bliscy sądzą, że możemy zapomnieć o wizycie lekarskiej, może być nieoczywistym objawem demencji. A wielu ludzi w ogóle nie zwraca na niego uwagi. Ekspertka zaznacza: "Kiedy członkowie rodziny proszą o kontakt w sprawie wizyty, ponieważ obawiają się, że ich ukochana osoba jej nie dotrzyma – może to być cicha oznaka demencji".

Specjalistka wskazuje także na inny symptom, jaki zauważyła podczas pracy z pacjentami. Zdaniem dr Mitchell niektórym osobom we wczesnym stadium demencji, trudno jest konkretnie opowiedzieć np. o objawach, z jakimi się borykają. Ekspertka podkreśla, że często zajmuje im to więcej czasu, ich wyjaśnienia są rozwlekłe, często również niezbyt bezpośrednie, a nawet mylące. - W mojej praktyce klinicznej starałam się zapisywać tych pacjentów pod koniec dnia, więc miałam więcej czasu dla nich, jednocześnie minimalizując czas oczekiwania innych chorych – tłumaczy.

Problemy z pamięcią i organizacją

Eksperci zwracają uwagę na dezorganizację. Jeśli kiedyś planowanie i wykonywanie zadań przychodziło ci bez większego trudu, a obecnie organizacja i podejmowanie decyzji jest dla ciebie wyczerpujące, to może świadczyć o poważniejszych problemach zdrowotnych. Właśnie dezorganizacja i brak koncentracji to jedne z najwcześniejszych sygnałów świadczących o rozwoju demencji.

To, że od czasu do czasu o czym zapomnisz, może być całkowicie normalne i wynikać ze zmęczenia lub stresu, jednak jeśli widzisz, że tracisz pamięć, to może być oznaka demencji. Specjaliści podkreślają, żeby zachować czujność i obiektywizm w ocenie problemów z pamięcią, bo nawet zwykłe zapominanie może okazać się ważnym sygnałem.

Problemy z mówieniem, apatia i lęk

Oznaki demencji możemy także zauważyć w mówieniu. Często czujesz jakby słowa utknęły na końcu twojego języka albo musisz przerwać wypowiedź w połowie zdania, bo tracisz tok myślenia? Trudności ze znajdywaniem właściwych słów i wyrażeniem myśli, uczuć i pomysłów, mogą być wczesnymi sygnałami demencji.

Nastrój także odgrywa rolę w rozwoju demencji. Eksperci podkreślają, że ważnym objawami mogą być lęk i apatia. Wszelkie nagłe zmiany w zachowaniu lub problemy, które się utrzymują takie jak kiepski nastrój, apatia, uczucie lęku, powinniśmy konsultować z lekarzem.

Demencja jest siódmą najczęstszą przyczyną zgonów spośród wszystkich schorzeń oraz jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności wśród osób starszych. Najczęstszą postacią demencji jest choroba Alzheimera, która stanowi 60-70 proc. przypadków. Skutki demencji obejmują aspekty fizyczne, psychologiczne, społeczne i ekonomiczne, a odczuwają je nie tylko osoby, które się z nią zmagają, ale także ich opiekunowie, rodziny, a także całe społeczeństwo.

Patrycja Pupiec