Piwo bezglutenowe jest uznawane za bezpieczną alternatywę dla osób z problemami trawiennymi, ale najnowsze badania pokazują, że może zawierać fruktany i białka ATI. Te związki, obecne także w piwach tradycyjnych, są powiązane z dolegliwościami jelitowymi, zespołem jelita drażliwego i nietolerancją FODMAP, mimo spełniania norm bezglutenowych.
Piwo bezglutenowe a problemy trawienne – nowe dane naukowe
Rosnące zainteresowanie produktami bezglutenowymi sprawiło, że browary zaczęły oferować piwo jęczmienne bez glutenu, powstające dzięki procesom usuwania białek glutenowych. Badanie zespołu GLUTEN3S z Uniwersytetu Kraju Basków, obejmujące analizę 60 hiszpańskich piw, zarówno klasycznych, jak i bezglutenowych, wykazało jednak, że eliminacja glutenu nie oznacza eliminacji wszystkich potencjalnie problematycznych składników. Naukowcy zidentyfikowali w piwach bezglutenowych obecność fruktanów oraz białek inhibitorów amylazy i trypsyny ATI, czyli związków naturalnie występujących w zbożach. Ich poziom był porównywalny z zawartością w piwach tradycyjnych, co wskazuje, że skład piwa bezglutenowego może mieć znaczenie także dla osób bez celiakii, ale z nadwrażliwością przewodu pokarmowego.
Fruktany w piwie bezglutenowym i dieta FODMAP
Fruktany w piwie należą do grupy FODMAP, czyli krótkołańcuchowych węglowodanów, które mogą wywoływać dolegliwości jelitowe u osób z zespołem jelita drażliwego. Związki te występują naturalnie w jęczmieniu, pszenicy, czosnku czy cebuli i pełnią funkcję zapasową dla roślin. Choć mają właściwości prebiotyczne, u osób z nadwrażliwością jelitową mogą powodować wzdęcia, gazy oraz bóle brzucha. Badanie wykazało, że piwo bezglutenowe FODMAP pod względem zawartości fruktanów nie różni się istotnie od piwa zawierającego gluten. To oznacza, że nietolerancja FODMAP i piwo bezglutenowe mogą pozostawać ze sobą w konflikcie, mimo formalnego spełniania norm żywieniowych.
Inhibitory amylazy trypsyny ATI a piwo bezglutenowe
Białka ATI obecne w piwie bezglutenowym pełnią w roślinach funkcję ochronną przed szkodnikami, natomiast w organizmie człowieka mogą aktywować mechanizmy wrodzonej odpowiedzi immunologicznej. W literaturze naukowej są one wskazywane jako jeden z czynników związanych z nieceliakalną nadwrażliwością na gluten. Analiza próbek piwa wykazała, że inhibitory amylazy trypsyny ATI występują zarówno w piwach bezglutenowych, jak i tradycyjnych, a ich stężenie nie różni się istotnie między tymi grupami. Jak podkreślił autor badania: „We have opened up a new avenue to explain the symptoms experienced by people who consume gluten-free beer, an alternative to research focusing on the immunogenic peptides that may be present in this beverage.”
Piwo bezglutenowe a IBS – znaczenie składu i oznakowania
Badanie wykazało również, że zawartość fruktanów i ATI może różnić się w zależności od partii produkcyjnej, ekstraktu początkowego oraz zawartości alkoholu. Te zmienne pokazują, że piwo bezglutenowe a IBS to zagadnienie wymagające precyzyjniejszej kontroli jakości. Zespół badawczy zaproponował wprowadzenie dodatkowych oznaczeń, które umożliwiłyby identyfikację piw o niskiej zawartości fruktanów, co mogłoby pomóc osobom z nadwrażliwością pokarmową w dokonywaniu świadomych wyborów. „Other countries are already working on this,” zaznaczył dr Jonatan Miranda, dodając, że opracowane metody analityczne pozwalają na szybkie i rutynowe oznaczanie tych związków, co może mieć znaczenie zarówno dla przemysłu browarniczego, jak i badań nad zdrowiem układu pokarmowego.