Stopa cukrzycowa - groźne powikłanie cukrzycy. Jak leczyć stopę cukrzycową?

Stopa cukrzycowa jest poważnym powikłaniem cukrzycy, dotyczy od kilku do kilkunastu procent chorych. Jej odpowiednie leczenie może uchronić przed amputacją. Jest długie i kosztowne, ale skuteczne. Jakie są przyczyny pojawienia się stopy cukrzycowej i jak ją rozpoznać? Jak przebiega leczenie stopy cukrzycowej?

Spis treści

1. Stopa cukrzycowa: przyczyny
2. Stopa cukrzycowa: dwie odmiany choroby
3. Stopa cukrzycowa: objawy
4. Leczenie stopy cukrzycowej

Stopa cukrzycowa (zespół stopy cukrzycowej) to jedno z najczęstszych powikłań cukrzycy. Choroba charakteryzuje się niedostatecznym ukrwieniem stóp, co zmniejsza ich wrażliwość bólową, utrudnia gojenie się ran i owrzodzeń świadczących o postępującym procesie martwiczym. Osłabieniu ulega struktura kości i stawów, w efekcie czego dochodzi do deformacji stopy uniemożliwiającej chodzenie.

Problem dotyka częściej pacjentów z cukrzycą typu 2, czyli insulinoniezależną, i dotyka nawet 10 procent wszystkich diabetyków. Z reguły pojawia się po wielu latach źle leczonej cukrzycy, choć często zmiany na stopach są pierwszym zauważalnym objawem tego schorzenia. Nieleczona stopa cukrzycowa prowadzi do amputacji kończyny.

Stopa cukrzycowa: przyczyny

Zbyt wysoki poziom cukru we krwi, przy jednoczesnym długotrwałym zaniedbywaniu właściwej terapii, jest przyczyną poważnych zmian w ścianach dużych (tzw. makroangiopatia) i małych (mikroangiopatia) naczyń krwionośnych. Zmiany te przyczyniają się do ich trwałego uszkodzenia, a w konsekwencji – zwiększonej podatności na choroby układu sercowo-naczyniowego.

Uszkodzenia małych naczyń krwionośnych prowadzą do powstania zmian w soczewce oka (retinopatia), upośledzenia funkcji nerek (nefropatia) lub układu nerwowego objawiające się zaburzeniami czucia, drętwieniem i bólem kończyn. Wynikiem uszkodzenia dużych naczyń jest choroba wieńcowa, choroba niedokrwienna ośrodkowego układu nerwowego, a także jedno z najpowszechniej występujących powikłań cukrzycy, czyli zespół stopy cukrzycowej.

Stopa cukrzycowa: dwie odmiany choroby

Zespół stopy cukrzycowej występuje w dwóch odmianach:

• Zespół stopy niedokrwiennej, który powstaje w wyniku pogorszenia ukrwienia w obrębie stopy.
• Zespół stopy neuropatycznej, którego przyczyną jest uszkodzenie obwodowego układu naczyniowego.

Stopa cukrzycowa: objawy

Objawy stopy cukrzycowej to:

• ból nasilający się nocy, z towarzyszącymi bolesnymi kurczami mięśni, uczucie mrowienia i kłucia w nodze
• łuszczenie i wysuszanie się skóry
• pojawienie się licznych pęknięć z ogniskami martwicy i owrzodzenia
• gorsze gojenie się ran
• zaburzenia w odczuwaniu bólu, temperatury i dotyku
• deformacja kości.

Kluczowym elementem profilaktyki i leczenia schorzenia jest szczególna dbałość o zdrowie i dobrą kondycję stóp, a przede wszystkim - konsekwentnie prowadzona terapia mająca na celu obniżenie poziomu cukru we krwi.

Leczenie stopy cukrzycowej

Leczenie stopy cukrzycowej jest trudne, długie i kosztowne. Należy je prowadzić w wyspecjalizowanych ośrodkach, pod opieką specjalistów: diabetologa, chirurga naczyniowego, ortopedy, rehabilitanta, dermatologa. Pacjent powinien mieć odpowiednio dobrane wkładki lub obuwie ortopedyczne, fachowo usuwane odciski i modzele, w przypadku dominujących zmian naczyniowych powinien być kwalifikowany do specjalistycznych zabiegów naczyniowych.

W leczeniu zaawansowanych przypadków stopy cukrzycowej stosuje się bardzo wiele metod leczenia miejscowego owrzodzeń i ran. Są to preparaty zawierające srebro, tlenowe komory hiberbaryczne, opatrunki z podciśnieniem. Wielość metod wskazuje na trudności lecznicze i brak idealnych preparatów gojących rany.

Zobacz, jakie są etapy powstawania stopy cukrzycowej

Zobacz galerię 4 zdjęcia