Oftalmoskopia czyli badanie dna oka (tylnego odcinka oka)

Oftalmoskopia to badanie, które do 40. roku życia warto robić co 5 lat, a po czterdziestce co 1-2 lata. Dzięki badaniu dna oka można wykryć groźne choroby oczu, ale też cukrzycę i miażdżycę.

Oftalmoskopia czyli badanie dna oka (tylnego odcinka oka)
Autor: thinkstockphotos.com Oftalmoskopia czyli badanie dna oka (tylnego odcinka oka)

Oftalmoskopia pozwala sprawdzić stan siatkówki, nerwu wzrokowego i naczyń krwionośnych - w trakcie tego badania okulista zagląda na dno oka.
Na oftalmoskopię powinnaś wybrać się w czyimś towarzystwie, gdyż przez kilka godzin po niej będziesz gorzej widzieć. Warto zabrać ze sobą ciemne okulary, bo skutkiem zaaplikowania do oczu środków rozszerzających źrenicę (tzw. kropli mydriatycznych) jest przejściowa nadwrażliwość na światło. Jeśli chorujesz na jaskrę, musisz przynieść tzw. książeczkę jaskrową.
Powiedz lekarzowi, jakie leki zażywasz i na co chorujesz. Gdy masz tzw. jaskrę wąskiego kąta, badania dna oka nie można wykonać z podaniem kropli mydriatycznych, gdyż tego typu leki mogą spowodować groźny wzrost ciśnienia śródgałkowego. Jeśli ktoś w twojej rodzinie choruje lub chorował na jaskrę, także musisz poinformować o tym lekarz. Dla okulisty ważna jest też informacja, że jesteś uczulona na jakiś lek.
Lekarz wpuszcza ci do oczu po kropli środka mydriatycznego. Przez kwadrans czekasz, aż źrenica się rozszerzy. To konieczne, aby okulista mógł zobaczyć większą powierzchnię dna oka. Potem przysuwa kolejno do oczu oftalmoskop nazywany wziernikiem okulistycznym. Przypomina on lupę w prostokątnej obudowie. Z wnętrza oftalmoskopu wydobywa się strumień światła rozjaśniający dno oka. W środku tego przyrządu znajduje się lusterko i soczewki, które kilkunastokrotnie powiększają badany fragment oka. Obraz widziany przez lekarza jest płaski. Gdy okulista ma wykonać bardziej szczegółowe badanie, zbliża tzw. soczewkę Volka do oka i zagląda do środka przez lampę szczelinową - rodzaj elektronicznego mikroskopu. Obraz, jaki widzi, jest trójwymiarowy i można go powiększyć nawet 70-krotnie.
Badanie jest bezbolesne. Niestety, po kroplach mydriatycznych przez ok. 3 godziny będziesz źle widzieć z bliska i niezbyt dokładnie z daleka (tzw. zaburzenia akomodacji). Może ci także dokuczać światłowstręt, bóle głowy, nudności i suchość w ustach.
Dzięki oftalmoskopii lekarz może rozpoznać większość schorzeń oka, zwłaszcza:

  • siatkówki (odklejanie, krwotoki do siatkówki, choroby plamki żółtej)
  • błony naczyniowej (zapalenie, nowotwory)
  • nerwu wzrokowego (zapalenie, jaskra)
  • wypełniającego gałkę oczną ciałka szklistego (wylew krwi, zmętnienie).

Oceniając stan naczyń siatkówki, okulista może też wykryć początki m.in. cukrzycy, miażdżycy czy nadciśnienia tętniczego.