Edukator diabetologiczny (w cukrzycy) - czym się zajmuje?

Edukator diabetologiczny to osoba, z pomocy której mogą skorzystać osoby chore na cukrzycę. To choroba, która leczona niewłaściwie doprowadza do groźnych powikłań. Aby ich uniknąć, nie wystarczy tylko opieka lekarska. Trzeba edukować pacjentów i ich rodziny, jak radzić sobie z chorobą w życiu codziennym, bo oni także są współodpowiedzialni za efekty terapii. Sprawdź, czym dokładnie zajmuje się edukator diabetologiczny i kto może nim zostać.

Spis treści

1. Edukator diabetologiczny (w cukrzycy) - kto może nim zostać?
2. Edukator diabetologiczny (w cukrzycy) będzie na NFZ

Edukator diabetologiczny to osoba, z pomocy której mogą skorzystać osoby chore na cukrzycę. Cukrzyca to choroba, z którą obecnie zmaga się w Polsce 3 mln osób. Jednak 1 mln z nich nie jest świadoma choroby, żyje bez rozpoznania.

A nierozpoznana lub źle leczona cukrzyca może doprowadzić do licznych powikłań, takich jak uszkodzenie wzroku (15 mln ludzi niewidomych utraciło wzrok w wyniku powikłań cukrzycy), choroby układu krążenia, uszkodzenia nerwów obwodowych, nerek, zespół stopy cukrzycowej (rocznie wykonuje się 13 tys. amputacji z tego powodu) czy udar mózgu.

Niezwykle niebezpiecznym, ostrym powikłaniem cukrzycy jest hipoglikemia, (niski poziom glukozy we krwi), który może doprowadzić nawet do śpiączki.

Co 6 sekund ktoś umiera z powodu powikłań cukrzycy

Rocznie odnotowuje się 220 tys. epizodów hipoglikemii. Aby zapobiec powikłaniom, potrzebne są nie tylko regularne wizyty lekarskie.

Trzeba edukować pacjentów i ich rodziny, jak radzić sobie z chorobą w życiu codziennym, bo oni także są współodpowiedzialni za efekty terapii - powiedział prof. Maciej T. Małecki, prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. - Edukacja jest integralnym elementem leczenia cukrzycy - podkreślił specjalista.

Edukator diabetologiczny (w cukrzycy) - kto może nim zostać?

To, kto może zostać edukatorem diabetologicznym, szczegółowo opisuje Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 20 lipca 2011 roku w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami.

Wszystko zależy od wykształcenia bazowego oraz doświadczenia w pracy z osobami chorującymi na cukrzycę.

Osoba, która posiada tytuł magistra na kierunku pielęgniarstwo i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa diabetologicznego lub licencjat pielęgniarstwa i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa diabetologicznego może zostać edukatorem diabetologicznym, jeśli posiada 2-letni staż w zawodzie.

A co z pielęgniarkami lub położnymi, która nie posiadają tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa diabetologicznego? Muszą one skończyć tzw. kurs specjalistyczny w dziedzinie edukator w cukrzycy, który trwa trzy miesiące.

Dodatkowo po jego ukończeniu muszą zdobyć doświadczenie w ośrodku o profilu diabetologicznym. Dopiero wtedy mogą podjąć pracę na stanowisku edukatora.

Dla osób mających tytuł magistra wymagany staż w ośrodku trwa rok, dla osób mających licencjat lub wykształcenie średnie – 2 lata.

Edukatorem diabetologicznym można też zostać bez wykształcenia medycznego. W takich wypadku należy odbyć 5-letni staż pracy w ośrodku o profilu diabetologicznym i uzupełnić swoje kwalifikacje. Tutaj najlepszym rozwiązaniem jest ukończenie kursu kwalifikacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa diabetologicznego, który trwa pół roku.

Edukator diabetologiczny (w cukrzycy) będzie na NFZ

Obecnie w Polsce jest 1882 edukatorów ds. diabetologii (dane na na koniec 2014 roku), z czego 280 spełnia wszelkie wymogi pozwalające im pełnić rolę edukatora diabetologicznego.

Jak wyjaśniła Beata Stepanow - prezes Stowarzyszenia Edukacji Diabetologicznej -  edukatorzy diabetologiczni to grupa profesjonalistów, którzy są przygotowani do tego, by edukować nie tylko z zakresu żywienia i elementów motywacji do aktywności fizycznej. Edukatorzy w cukrzycy potrafią także nauczyć osobę z cukrzycą i jego rodzinę, jak radzić sobie z chorobą w życiu codziennym.

Cukrzyca jest chorobą, która wymaga opieki interdyscyplinarnej - zaznacza Beata Stepanow

Wiedza przekazywana przez edukatorów diabetologicznych jest równie ważna co wypisywanie przez lekarza odpowiednich leków.

To właśnie dzięki właściwej wiedzy na temat cukrzycy chory jest w stanie uniknąć groźnych powikłań.

Gdy zmniejszy się ilość powikłań cukrzycowych, zmniejszy się ilość pobytów w szpitalach, a także rent z powodu niezdolności do pracy, niepełnosprawności (cukrzyca znajduje się w grupie pierwszych 10 przyczyn niepełnoprawności ludzi na całym świecie).

Obecnie w przeliczeniu na złotówki cukrzyca kosztuje polskie społeczeństwo około 7 miliardów złotych rocznie, z czego bezpośrednie koszty powikłań to prawie 2,1 miliarda złotych, a pośrednie - prawie 1,5 miliarda złotych.

Jednak obecnie diabetologiczna porada edukacyjna nie jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia. To ma się zmienić w przyszłości.

Jak zapewnia Lidia Gądek (PO), przewodnicząca parlamentarnego zespołu ds. podstawowej opieki zdrowotnej i profilaktyki, po przedstawieniu wyceny tego świadczenia przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji zaczną działać odrębne gabinety edukacji diabetologicznej, niezależne od wizyty lekarskiej.

Monika Majewska