Weterynaryjny lek na raka hamuje koronawirusa SARS-CoV-2. Obiecujące wyniki badań

Nowe badanie naukowców z University of Chicago wykazało, że w leczeniu COVID-19 może być skuteczny lek, który stosuje się w onkologii weterynaryjnej. Lek ten hamuje replikację koronawirusa SARS-CoV-2 zarówno u zwierząt, jak i w hodowlach ludzkich komórek. Wyniki badania opublikowano 20 lipca w "Science".

Mastynib to lek, który obecnie stosuje się do leczenia guzów komórek tucznych u psów. Lek był testowany klinicznie pod kątem leczenia kilku ludzkich chorób, w tym czerniaka, choroby Alzheimera, stwardnienia rozsianego i astmy. 

Wykazano, że jest bezpieczny u ludzi, ale powoduje skutki uboczne, w tym zaburzenia żołądkowo-jelitowe i obrzęki, może również potencjalnie zwiększać ryzyko chorób serca u pacjenta.

Pod lupę naukowców trafił ponownie, w trakcie poszukiwania skutecznego leku na COVID-19, wraz z trzydziestoma innymi kandydatami na lek. Szczegółowe badania przeprowadzone w Pritzker School of Molecular Engineering (PME) Uniwersytetu w Chicago i w Argonne National Laboratory wykazały, że niemal 20 z nich hamuje replikację SARS-CoV-2.

W trakcie kolejnych, bardziej szczegółowych testów okazało się, że mastynib całkowicie hamuje enzym 3CL wewnątrz komórki (enzym ten umożliwia wirusom replikację). Potwierdziła to krystalografia rentgenowska przeprowadzona przez grupę prof. Andrzeja Joachimiaka w Argonne. 

Lek specyficznie wiąże się z miejscem aktywnym proteazy 3CL i hamuje dalszą replikację wirusa. „To dało nam mocną wskazówkę, jak działa ten lek i nabraliśmy pewności, że ma szansę zadziałać u ludzi” – wyjaśnił Nir Drayman, wirusolog, jeden z autorów badania.

Lek przetestowano również na modelu mysim - okazało się, że zmniejsza on obciążenie wirusem SARS-CoV-2 o ponad 99 proc,  obniża również poziom cytokin zapalnych u myszy.

W trakcie tego badania mastynib testowano również w hodowlach komórkowych przeciw trzem wariantom SARS-CoV-2 - alfa, beta i gamma. Okazało się, że substancja ta w ich przypadku także jest skuteczna, gdyż wiąże się z proteazą, a nie z powierzchnią wirusa.

Co więcej, lek ten wykazuje skuteczność również w przypadku pikornawirusów i rinowirusów odpowiedzialnych m.in. za zapalenie wątroby typu A, polio i przeziębienie.

 „Inhibitory głównej proteazy SARS-CoV-2, takie jak masytinib, mogą być nowym potencjalnym sposobem leczenia pacjentów z COVID, zwłaszcza we wczesnych stadiach choroby” – powiedział prof. Savas Tay, który kierował badaniami. „COVID-19 prawdopodobnie będzie z nami przez wiele lat, a nowe koronawirusy będą nadal się pojawiać. Leki o właściwościach przeciwwirusowych mogą być istotną częścią leczenia tych chorób”.

Katarzyna Hubicz