Toksyny w bombkach. Mogą powodować zaburzenia hormonalne

Toksyny w bombkach są tylko częścią chemii, z którą mamy do czynienia. Oczywiście, są produkty wolne od szkodliwych substancji. Jednak jak to sprawdzić? Czy sprzedawca może nam udzielić takich informacji? Może, a nawet ma prawny obowiązek. Problem w tym, że często sam tego nie wie.

Podczas badań w niezależnych laboratoriach wykryto, że produlty świąteczne nie są wolne od szkodliwych dla zdrowia chemikaliów. Mogą zawierać toksyny zaburzające gospodarkę hormonalną, w tym mające negatywny wpływ na płodność. 

Polecamy: Niepłodność - przyczyny, diagnostyka, metody leczenia niepłodności

Badania było prowadzone w ramach ogólnoeuropejskiego projektu LIFE AskReach. Przeanalizowano 33 próbki wyrobów: sztuczne choinki (15), bombki (11) i lampki choinkowe (7). Wykonano badania na obecność substancji chemicznych, takich jak plastyfikatory, opóźniacze spalania, ołów i parafiny chlorowane.

Wszystkie chemikalia wykryte w tych testach są substancjami zaburzającymi gospodarkę hormonalną. Niektóre z nich są sklasyfikowane jako substancje mające toksyczny wpływ na płodność, część z nich to substancje trwale utrzymujące się w środowisku – stwierdzono ich obecność w miejscach położonych bardzo daleko od miejsca pochodzenia, m.in. w organizmach zwierząt arktycznych, a nawet w mleku kobiet karmiących.

Warto wiedzieć: Substancje hormonalnie czynne. Jak wpływają na organizm?

Toksyny w bombkach - jakie wykryto?

13 produktów (ponad jedna trzecia) przekraczało normy zawartości szkodliwych substancji ustanowione w innych rozporządzeniach dotyczących chemikaliów, więc nigdy nie powinny one znaleźć się na rynku.

8 wyrobów (4 sztuczne choinki i 4 zestawy lampek choinkowych) zawierało krótkołańcuchowe parafiny chlorowane (SCCP) w stężeniu powyżej 0,15%, objęte rozporządzeniem o trwałych zanieczyszczeniach organicznych (TZO) (rozporządzenie WE 850/2004, z poprawkami UE 2015/2030), co oznacza, że nie powinny być dopuszczone do sprzedaży.

Toksyny w bombkach - co dalej?

Zgodnie z prawem, producent ma obowiązek informacji o zawartości SVHC w swoich wyrobach, jeśli zostanie o to zapytany. Żadna z badanych firm nie spełniła tego obowiązku. Kilka odpowiedziało, że ich wyroby nie zawierają szkodliwych związków chemicznych, niezgodnie z prawdą. Te wyniki pokazują, że w firmach świadomość dotycząca obowiązku informowania wciąż jest bardzo niska. 

Co więcej zapytanie o zawartość SVHC w badanych wyrobach do sklepów, w których zostały kupione. Większość z nich nie odpowiedziała w ustawowym terminie 45 dni, więc otrzymała przypomnienie. Kilka odpowiedziało, że ich wyroby są „zgodne z REACH”, co nie jest prawidłową odpowiedzią na zapytanie o SVHC.

Zgodnie z artykułem 33(2) rozporządzenia REACH producenci lub sprzedawcy detaliczni muszą w ciągu 45 dni podać przynajmniej nazwę SVHC i zapewnić instrukcje bezpiecznego użytkowania wyrobu. Podsumowując, 100% odpowiedzi na zapytania dotyczące wyrobów zawierających SVHC w stężeniu powyżej 0,1% było błędne. Jednak kilka sklepów wycofało już te wyroby ze sprzedaży.

Wyniki otrzymane w wyniku raportu są zgodne z niedawnymi badaniami ECHA, w których stwierdzono, że 88% dostawców produktów zawierających SVHC w stężeniu powyżej 0,1% nie zapewnia klientom wystarczających informacji o SVHC w swoich produktach.

Toksyny w bombkach - projekt LIFE AskREACH 

W ramach projektu LIFE AskREACH powstała aplikacja Pytaj o chemię, dzięki której, skanując kod kreskowy produktu, każdy może w łatwy sposób wysłać do producenta zapytanie o obecność SVHC w jego wyrobie.

- Spodziewamy się, że jeśli świadomi konsumenci zaczną pytać firmy o obecność chemikaliów w produktach, doprowadzi to do zmiany podejścia producentów i poszukiwania przez nich bezpieczniejszych alternatyw, a w konsekwencji do zaprzestania stosowania SVHC - czytamy w materiałach informacyjnych.