- Obszerna metaanaliza 137 badań potwierdza, że znaczenie dotyku jest kluczowe w łagodzeniu objawów lęku, depresji i bólu
- Zaledwie 20-sekundowy uścisk wystarczy, by uruchomić mechanizmy fizjologiczne obniżające ciśnienie krwi
- Badacze odkryli, jak specjalne włókna nerwowe w skórze odpowiadają za produkcję oksytocyny, czyli hormonu miłości
- Kluczowe dla korzyści zdrowotnych płynących z przytulania jest nie tylko sam gest, ale przede wszystkim kontekst i szczerość intencji
Jak dotyk wpływa na mózg? Oksytocyna i mechanizm odczuwania przyjemności
Za przyjemnością płynącą z przytulania kryje się fascynujący mechanizm biologiczny. Nasza skóra jest wyposażona w specjalne włókna nerwowe, znane jako C-tactile, które reagują na powolny i delikatny dotyk. Według publikacji w „Frontiers in Psychiatry” z tego roku, to właśnie one wysyłają do mózgu sygnał, który uruchamia produkcję oksytocyny, nazywanej „hormonem miłości i przywiązania”.
Ta chemiczna burza w mózgu ma bezpośrednie przełożenie na nasze odczucia. Badacze ze Stanford Medicine wskazują, że znaczenie dotyku jest kluczowe, ponieważ pobudza on przednią część zakrętu obręczy oraz korę orbitofrontalną. To właśnie te ośrodki są odpowiedzialne za odczuwanie nagrody i empatii, co naukowo wyjaśnia, dlaczego kojący uścisk daje nam tak głębokie poczucie komfortu i bezpieczeństwa.
Mniej lęku, bólu i samotności. Jakie korzyści zdrowotne daje dotyk?
Korzyści płynące z regularnego kontaktu fizycznego są znacznie szersze, niż mogłoby się wydawać. Potwierdza to obszerna metaanaliza przeprowadzona przez Stanford Medicine, która objęła 137 badań i ponad 13 tysięcy uczestników. Wykazała ona, że dotyk terapeutyczny skutecznie pomaga łagodzić objawy depresji i lęku oraz uśmierza ból fizyczny u dorosłych.
Co więcej, systematyczny przegląd opublikowany w „Frontiers in Psychiatry” dodaje, że przytulanie zmniejsza także tzw. ból społeczny, czyli uczucie samotności i izolacji, co stanowi ważny sygnał alarmowy w dzisiejszym, coraz bardziej cyfrowym świecie. U niemowląt z kolei dotyk pomaga regulować poziom hormonów stresu, temperaturę ciała i funkcje oddechowe, potwierdzając jego uniwersalne znaczenie dla zdrowia na każdym etapie życia.
Ile sekund uścisku wystarczy, by obniżyć ciśnienie krwi? Wyniki badań
Naukowcy mają na to konkretną odpowiedź, która może zaskoczyć swoją prostotą. Jedno z badań klinicznych z tego roku wykazało, że zaledwie 20-sekundowe przytulenie, połączone z 10-minutowym trzymaniem się za ręce, prowadzi do niemal natychmiastowego obniżenia ciśnienia krwi i tętna.
To fascynujący dowód na to, że dotyk uruchamia fizjologiczne mechanizmy redukcji stresu i może być jednym z prostych sposobów na obniżenie ciśnienia. Na podstawie tych wyników naukowcy sugerują codzienne, co najmniej 20-sekundowe uściski jako prostą i skuteczną metodę dbania o zdrowie oraz relacje. Chociaż poziom oksytocyny osiąga swoje maksimum po dłuższym kontakcie, już tak krótka chwila wystarczy, by uzyskać mierzalne, pozytywne efekty.
Dlaczego dotyk bliskiej osoby nie zawsze działa? Kluczowe znaczenie ma kontekst
Chociaż biologiczne korzyści płynące z przytulania są udowodnione, kluczowe znaczenie ma kontekst społeczny i jakość relacji. Przykładowo, w jednym z badań z udziałem 42 kobiet zaobserwowano, że poziom oksytocyny wzrastał po dotyku partnera tylko wtedy, gdy był to pierwszy kontakt w danej interakcji. To pokazuje, że nasz mózg interpretuje dotyk w zależności od sytuacji, a mechaniczne, wymuszone przytulenie nie gwarantuje pożądanych efektów.
Znaczenie więzi potwierdzają również ciekawe obserwacje ze świata zwierząt. Naukowcy odkryli, że szczury preriowe, którym eksperymentalnie zablokowano receptory oksytocyny, tworzyły więzi społeczne aż dwukrotnie wolniej. To kolejny dowód na to, jak fundamentalną rolę odgrywa ten hormon w budowaniu relacji, i kolejne wyjaśnienie, dlaczego szczery, płynący z serca uścisk od bliskiej osoby ma tak potężną moc.
