"Plaga os 2023" - czy to powód do obaw? Radzimy, jak się chronić

W ostatnim czasie można zauważyć zwiększoną aktywność os w Polsce. Owady lgną nie tylko do słodkich przekąsek, a świadomość, że mogą boleśnie użądlić, sprawia, że zaczynamy czuć lęk. Pojawia się opinia, że mamy do czynienia z plagą os. Jednak czy uzasadniona? Wyjaśniamy, na czym polega to zjawisko i jak postępować w sytuacji użądlenia.

Okazuje się, że problem określany w mediach jako plaga os 2023 to zwyczajny, coroczny cykl życia owadów. Portale w całej Polsce podają, że liczba owadów staje się uciążliwa. Problem głównie zauważalny jest w okolicach, gdzie rozmieszczone są ogródki restauracyjne.  Uspokajamy, że nie ma powodów do paniki. 

Plaga os 2023 - dlaczego pojawiają się w sierpniu?

W sieci nie brakuje pytań dotyczących tego, czego nie lubią osy, jak się ich pozbyć, czy pomoże olejek goździkowy etc. Jednak zanim zakupisz armię środków i wykonasz domową pułapkę na osy, to musisz wiedzieć, że nie ma żadnej plagi.

Skąd zatem taka ilość owadów właśnie teraz? Do tej kwestii odniósł się prof. Stanisław Czachorowski, entomolog z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Specjalista w rozmowie z portalem Wirtualna Polska zaznaczył, że obserwujemy zwyczajny tryb życiowy owadów.

To właśnie w sierpniu samice przestają składać jaja. Tracąc główne zadanie, zaczynają wylatywać z gniazd, a że żywią się głównie węglowodanami, chętnie lgną do cukru. Stąd zauważalny wzrost ich obecności właśnie w restauracyjnych ogródkach.

Użądlenie przez osę. Pierwsza pomoc jest kluczowa

Na wstępie warto zaznaczyć, że zwykłe użądlenie nie jest groźne dla człowieka. Problem jednak pojawia się, kiedy osa użądli osobę uczuloną na jad tego owada. Główny Inspektorat Sanitarny informuje, jak powinna wyglądać pierwsza pomoc, gdy osa użądli alergika.

Warto zaznaczyć, że najbardziej niebezpiecznym rodzajem użądleń charakteryzują się te w okolicach szyi czy w jamie ustnej. Wówczas bardzo szybko może dojść do obrzęku, który minimalizując przepływ tlenu, prowadzi do uduszenia. Nie należy jednak bagatelizować innych sytuacji.

Zaniepokoić powinny cię następujące objawy:

• zawroty głowy,
• nudności oraz wymioty,
• obrzęk języka lub twarzy,
• przyśpieszone czynności serca,
• wysypka na części lub na całym ciele,
• uczucie ściskania klatki piersiowej,
• duszności,
• omdlenie.

Jeśli zauważysz, powyższe symptomy nie wahaj się i zacznij działać. Poniżej znajdziesz szczegółową instrukcję:

1. Ułóż poszkodowanego na plecach z nogami lekko uniesionymi do góry, zapewnij dostęp świeżego powietrza.
2. Natychmiast zadzwoń pod numer alarmowy (tel. 112 lub 999).
3. W przypadku braku tętna i oddechu natychmiast rozpocznij masaż serca i sztuczne oddychanie. Pamiętaj 2 wdechy, 30 uciśnięć! Kontynuuj do czasu przyjazdu zespołu ratownictwa medycznego.

UWAGA!

Jeśli poszkodowany wymiotuje, połóż go w pozycji ustalonej bocznej. W przypadku gdy pacjent jest przytomny, zapytaj o adrenalinę. Jeżeli ma ją przy sobie, wbij natychmiast strzykawkę w mięsień uda. 

Jak odstraszyć osy? Za moment problem zniknie sam

Jeśli nadal zastanawiasz się jak odstraszyć osy, to odpowiedź jest dość prosta. Po pierwsze jeśli decydujesz się na spożywanie posiłku na zewnątrz, musisz liczyć się z obecnością owadów. Dlatego przykrywaj kawę spodkiem, kiedy na moment odejdziesz od stołu.

Większą ilość pożywienia w formie zastawionego stołu podczas grilla, czy ciasta dla gości, warto okryć ściereczką lub głębokim talerzem. Zminimalizowanie rozprzestrzeniających się zapachów zapobiegnie zlatywaniu się os.

Fala upałów wpływa na zachowanie os

Tematem rzekomej plagi os zainteresowała się także Seirian Sumner profesor ekologii behawioralnej z University College London (Professor of Behavioural Ecology, UCL). Już w ubiegłym roku wyjaśniła, że zaobserwowanie większej liczby owadów nie świadczy o wzroście populacji. 

Wówczas artykuł także odnosił się do sierpniowej pory oraz do pogody. Zdaniem naukowczyni, fala upałów wpływa na zachowanie os. Zbyt wysokie temperatury sprawiają, że w ekosystemie brakuje insektów, którymi również żywią się osy, przez co chętniej zaglądają tam, gdzie znajduje się drugi ulubiony typ pożywienia, czyli cukier i potrawy przygotowywane przez człowieka.

Natomiast twierdzenie, że mamy do czynienia z plagą jest bezzasadne, ponieważ z każdym rokiem populacja ulega zmniejszeniu. Zaznacza również, że osy nie żądlą z przypadku, a jedynie w odpowiedzi na atak. Dlatego kiedy zbliży się do posiłku, nie należy wymachiwać rękami, ale spokojnie zaczekać aż odleci. Uderzona może użądlić.

Magdalena Siraga