Nowa pomoc dla uzależnionych od alkoholu. Zmiany obejmą też bliskich

Resort zdrowia przygotował projekt rozporządzenia w sprawie działalności placówek leczenia uzależnień od alkoholu. Proponowane zmiany mają dotyczyć ponad 160 tys. Polaków. Obejmują m.in. zapewnienie wsparcia dla członków rodziny oraz bliskich osób uzależnionych. Kiedy wejdą w życie nowe przepisy?

30 października 2023 roku ujrzał światło dzienne projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia dotyczący placówek leczniczych, które sprawują opiekę nad osobami uzależnionymi od alkoholu. Skierowany został do konsultacji publicznych.

Zmiany w rozporządzeniu dot. leczenia uzależnienia od alkoholu

Resort zdrowia podkreślił, że nowym rozporządzeniu zawarto część rozwiązań z rozporządzenia przyjętego 15 grudnia 2018 roku ws. funkcjonowania podmiotów w zakresie leczenie uzależnień. Uwzględniono w nim także nowe zmiany, na przykład określono zakres działań placówek medycznych, które zajmują się opieką nad osobami uzależnionymi od alkoholu. Mają one zapewnić pacjentom odpowiednie oddziaływanie terapeutyczne, m.in. diagnostykę problemową, programy psychoterapii uzależnień, indywidualne świadczenia zapobiegawczo-lecznicze czy indywidualne świadczenia rehabilitacyjne.

W projekcie rozporządzenia doprecyzowano zadania, jakie mają wykonywać placówki leczenia uzależnień od alkoholu oraz określono grupę osób, które mogą kierować tego typu placówkami i oddziałami leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych.

Ponadto określono zadania wojewódzkiego ośrodka terapii uzależnienia i współuzależnienia. Uregulowano także zakres współdziałania podmiotów leczniczych z Krajowym Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom oraz innymi instytucjami publicznymi i organizacjami społecznymi dotyczący zapewnienia opieki osobom uzależnionym od alkoholu.

Odpowiednia pomoc dla rodzin i bliskich

Jedną z ważniejszych proponowanych zmian to objęcie odpowiednim leczeniem i wsparciem rodzin osób uzależnionych. Skorzystać z niego będą mogły również osoby, które żyją w związku z osobą nadużywającą alkohol lub ci, którzy mieszkają z nią pod jednym dachem. Uzyskają pomoc, jeśli doświadczają skutków nadużywania alkoholu przez bliską osobę.

Jak zaznaczył resort zdrowia, "dotychczasowe brzmienie tych przepisów budziło wątpliwości interpretacyjne co do możliwości objęcia tych osób oddziaływaniami zapobiegawczo-leczniczymi i programami psychoterapii w poszczególnych typach placówek leczenia uzależnień".

Nowe rozporządzenie zawiera również uzupełnienie katalogu specjalistów w dziedzinie psychoterapii uzależnień od alkoholu. Zlikwidowano w nim nałożony na wojewódzkie ośrodki terapii: uzależnienia i współuzależnienia, obowiązek "oceny jakości świadczeń stacjonarnych i ambulatoryjnych w sprawowaniu opieki nad osobami uzależnionymi od alkoholu udzielanych na terenie województwa oraz przygotowania wniosków i zaleceń w tym zakresie, w tym dotyczących doskonalenia zawodowego pracowników placówek".

Jak wyjaśniono w uzasadnieniu, WOTUiW nie były w stanie realizować tego zadania, dlatego że nie dysponowały odpowiednimi narzędziami umożliwiającymi przeprowadzenie oceny oraz nie miały też wystarczająco środków finansowych.

Kiedy wejdą w życie nowe przepisy?

Nowy projekt rozporządzenia dotyczy 162 531 pacjentów lecznictwa odwykowego z rozpoznaniem F10 leczonych w placówkach w 2022. Powstał on ze względu na wprowadzone zmiany w ustawie z dnia 17 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw. Na mocy tej ustawy powołano Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom, które powstało z połączenia Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii oraz Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Rozporządzenie przygotowane przez Ministerstwo Zdrowia ma proponowany termin wejścia w życie przepisów. Określony został na 14 dni od dnia jego ogłoszenia.

Anna Tłustochowicz