IMGW zapowiada śnieżny styczeń 2025, a lekarze alarmują: zima to czas wzrostu liczby urazów. Złamania, zwichnięcia i odmrożenia to najczęstsze przyczyny wizyt na SOR-ach. Sprawdź, jak chronić zdrowie i uniknąć kontuzji, gdy spadnie pierwszy śnieg.
Kiedy spadnie pierwszy śnieg 2025 – prognoza IMGW
Według długoterminowej prognozy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej listopad i grudzień 2025 roku mają być zbliżone do wieloletniej normy z lat 1991–2020. Nie oznacza to jednak spokojnej zimy. Styczeń przyniesie większą liczbę opadów, co zwiększa ryzyko śnieżyc, zwłaszcza w centralnej i południowej Polsce. IMGW zaznacza, że prognozy sezonowe są probabilistyczne i wymagają potwierdzenia w krótkich odstępach czasu, dlatego eksperci zalecają regularne śledzenie komunikatów pogodowych.
Pierwszy śnieg spadł już lokalnie w górach, natomiast na nizinach biały puch ma się pojawić dopiero w nowym roku. Warto pamiętać, że gwałtowne zmiany pogody, szczególnie po długich okresach wysokiego ciśnienia, wpływają na układ krążenia i mogą nasilać objawy chorób przewlekłych.
Jak zima wpływa na zdrowie i odporność
Choć śnieg cieszy, jego nagłe pojawienie się może nieść konsekwencje dla zdrowia. Zimne powietrze podrażnia drogi oddechowe, a różnice temperatur sprzyjają infekcjom wirusowym. Lekarze przypominają, że spadki ciśnienia i gwałtowne ochłodzenia są szczególnie niebezpieczne dla osób starszych i cierpiących na choroby układu krążenia.
Zimowe miesiące to także czas, gdy organizm naturalnie spowalnia metabolizm i traci odporność. Niedobór światła obniża poziom witaminy D, a przegrzewanie pomieszczeń wysusza błony śluzowe. Aby zminimalizować ryzyko przeziębienia, specjaliści rekomendują umiarkowaną aktywność fizyczną, wietrzenie mieszkań oraz regularne uzupełnianie płynów i witamin.
Zima a zdrowie – kiedy drobny upadek kończy się złamaniem
Z danych SOR-ów i oddziałów ortopedycznych wynika, że w okresie zimowym liczba pacjentów ze złamaniami rośnie nawet o 40 proc. Najczęstsze są urazy kończyn górnych i dolnych – głównie nadgarstków, stawu skokowego i bioder.Lekarze podkreślają, że szczególnie narażeni są seniorzy, osoby z osteoporozą oraz pacjenci po 60. roku życia. Upadek na oblodzonym chodniku przy niewielkiej prędkości może doprowadzić do złamania szyjki kości udowej lub kompresyjnego złamania kręgosłupa. To urazy wymagające hospitalizacji i długiej rehabilitacji, a w niektórych przypadkach – operacji z użyciem implantów tytanowych.
Najczęstszym mechanizmem jest poślizgnięcie się na cienkiej warstwie lodu przykrytej śniegiem. Według danych Swedish Fracture Register nawet 9 proc. wszystkich złamań w okresie zimowym wynika bezpośrednio z takiego upadku.
SOR i ortopedia zimą – co trafia do szpitali
Oddziały ratunkowe w największych miastach już przygotowują się na zwiększoną liczbę pacjentów. Lekarze dyżurni informują, że zimą najczęściej diagnozują:
złamania dalszej nasady kości promieniowej (typowe przy upadku na wyprostowaną rękę),
- skręcenia stawu skokowego,
- urazy kolan,
- zwichnięcia barków,
- wstrząśnienia mózgu po upadkach na twardą powierzchnię.
Ważne jest szybkie zgłoszenie się po pomoc – nieleczony uraz może prowadzić do trwałego ograniczenia ruchomości. W przypadku widocznej deformacji kończyny, obrzęku lub silnego bólu nie należy próbować „nastawiać” stawu samodzielnie. Konieczne jest unieruchomienie i transport na SOR.
Jak dbać o bezpieczeństwo i zdrowie zimą
Lekarze przypominają, że zimowych kontuzji można uniknąć. Wystarczy dostosować obuwie – najlepiej z bieżnikiem antypoślizgowym – oraz poruszać się wolniej, z lekko ugiętymi kolanami, co pozwala zachować równowagę. U osób starszych lub z osteoporozą zaleca się stosowanie nakładek antypoślizgowych i kijków stabilizujących.
Równie groźne, jak urazy mechaniczne, są wychłodzenia i odmrożenia. Przy temperaturze w okolicach zera, szczególnie przy silnym wietrze i wilgoci, może dojść do utraty ciepła już w ciągu kilkunastu minut. Hipotermia objawia się drżeniem mięśni, spowolnieniem mowy i zaburzeniami świadomości – w takich przypadkach konieczna jest natychmiastowa interwencja medyczna.
Długoterminowa prognoza IMGW a zdrowy rozsądek
Meteorolodzy podkreślają, że prognozy długoterminowe należy traktować orientacyjnie. Zmienność klimatu sprawia, że epizody gwałtownych śnieżyc lub nagłego ocieplenia są bardziej prawdopodobne niż stabilne mrozy. Z punktu widzenia zdrowia oznacza to konieczność elastycznego reagowania – ubierania się warstwowo, unikania przegrzania i dbania o prawidłowe nawodnienie.
